نظام آموزشی ما نمی تواند کتابهایی را فراهم کند که نیازهای ما را برطرف نماید

به گزارش لیزنا، به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی، همایش «کتاب و کتابخوانی: حال و آینده» توسط انجمن کتابداری و اطلاع رسانی استان قم به همکاری انجمن دانشجویی دانشگاه قم، روز سه شنبه (27 آبان ماه1393) ساعت 9 الی11 صبح در دانشگاه قم برگزار شد.

در ابتدای این همایش، دکتر یعقوب نوروزی، مدیرگروه رشته علم اطلاعات و دانش شناسی، در سخنانی کوتاه، ضمن تبریک هفته کتاب و کتابخوانی، به  میهمانان همایش خیر مقدم گفت.

پس از آن دکتر مهدی محمدی (رئیس انجمن کتابداری و اطلاع رسانی استان قم) ضمن تشکر از برگزارکنندگان همایش، بیان کرد: درطول سال، روزهایی برای کتابداران بسیار حائز اهمیت است و از آن جمله اند روز کتابخوانی در آبان ماه که کتابدارن وظیفه گسترده ای در این خصوص دارند و دیگری در آذر ماه است که در هفته پژوهش حاصل تلاش های خود را می بیند.

وی در ادامه ضمن بیان جایگاه دکتر داریوش مطلبی (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شهرری) در نشر کتاب و بسیاری از فعالیتهای وی در این راستا بیان کرد: برای ارزیابی و بحث در خصوص نشر کتاب و مسائل آن یکی از راهکارها، استفاده از نظرات دکتر مطلبی است.

در ادامه، دکتر داریوش مطلبی، سخنان خود را با تعریفی از مطالعه آغاز و بیان کرد: مطالعه فهمیدن یک مسأله با قصد قبلی بدون کمک دیگران و به قصد لذت و نه اجبار است. در این تعریف نکاتی وجود دارد که معیارهای مطالعه به معنای واقعی را نشان می دهد: اول اینکه باید کتابخوانی برای فهمیدن یک چیز باشد به صورت مستقل از دیگران و دوم اینکه خود خواسته باشد نه اجباری که مطالعات اجباری و رسمی در این تعریف نمی گنجد.

سردبیر مجله کتاب ماه کلیات، با ارائه آمارهایی از سرانه مطالعه در کشور که بعضی افراد 2 دقیقه و بعضی دیگر 75 دقیقه ارائه کرده اند، گفت: در ایران به مطالعه به شکل صحیحی نگاه نشده است. چرا که نظام آموزشی ما نمی تواند کتابهایی را فراهم کند که نیازهای ما را برطرف نماید. در نظام های آموزشی ما باید به جای ارائه محفوظات چگونگی یاد گرفتن را آموزش دهند و این باور اشتباهی است که دانش به افراد بدهیم که بعداً بتوانند از آن استفاده کنند، بلکه باید اطلاعات روزآمد و پویا در اختیار جامعه گذاشت. ژان ژاک روسو می گوید: تربیت نباید مثل لباس متحد الشکلی باشد که برتن همه فراگیران متناسب و اندازه باشد، چرا که نیازهای جامعه هر روز در حال تغییر و لازمه آن روزآمدی و تجدید اطلاعات است.

دکتر مطلبی همچنین اقدامات و راهکارهایی برای عادت به مطالعه در کودکان ارائه دادند که عبارتند از:

1. بجای ارائه مستقیم اطلاعات برای کودکان، دانش آموزان و دانشجویان باید آنها را سوق دهیم به سم یادگیری خود مدار که پایدارتر است و لازمه جامعه پیشرفته پایداری در مطالعات است.

2. باید علایق و سلیقه های آنها را بشناسیم و طبق آن علایق آنها را در انتخاب کتاب مورد نظر یاری کنیم و نه اینکه خواسته های خود را برآنها تحمیل کینم.

3. در کتابخانه ها و در مواجه با کودکان و قواعد موجود، باید قواعد و قوانین با خود کودکان نوشته شوند و کتابداران با شناخت علایق کودک خدمات بهتری ارائه دهند.

4. باید نظام آموزشی و کتابداران، ارتباط تنگاتنگی باهم داشته باشند تا پویا باشند و خدمات بهتری ارائه کنند.

5. باید نگاه ارزشی به مطالعه را حفظ کرد، زیرا موجب عادت به مطالعه می شود.

6. رفتارهای خودمان را عوض کنیم، مثل داشتن برنامه برای تماشای تلویزیون.

7. محیط مناسب برای مطالعه در خانه هایمان داشته باشیم.

8. موضوعات مورد علاقه آنها را برایشان تهیه کنیم ،بزرگترین خیانت ما به کودکان تحمیل علایقمان به آنها می باشد.

9. دلایل علمی برای خواندن داشته باشیم، یعنی باید کودکان بدانند که خواندن کتاب صرفاً برای سرگرمی نیست.

10. برای تابستان برنامه منظم و کوتاه کتابخوانی مثل قصه خواندن برای آنها داشته باشیم و تأکید بر منظم بودن به خاطر این است که کارهای نامنظم ادامه پیدا نمی کند.

این همایش با پاسخگویی به سوالات حاضران و سخنرانی دکتر فولادی، رئیس دانشکده علوم انسانی پایان یافت.

گزارش: سعید محمدی و مسعود قانعی مقدم