اقدامات شایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد در جهت ارائه خدمات به نابینایان

ابوالفضل گیلانی مسئول بخش نابینایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد در مصاحبه با خبرنگار پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا)، در معرفی این بخش بیان کرد: " بخش نابینایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد در سال 1372 شروع به کار کرده و از همان سال امکانات بریلی و صوتی به آن اضافه شده است. این بخش دارای 2100 عنوان سی.دی گویا است که شنبه هر هفته 10 عنوان جدید به این مجموعه اضافه می شود.از سال 1372 استودیویی در بخش راه اندازی شده که در آن کتاب های چاپی بر روی کاست و سی.دی به صورت گویا تولید می گردد و این امر تا کنون ادامه داشته است."

گیلانی افزود: "از سال 1383 تا کنون نسبت به افزایش تجهیزات این بخش  اقدامات شایانی به عمل آمده از جمله رایانه ای گویا و بریل  که مجهز به مانیتور (برجسته نگار) و چاپگر بریل است، تهیه شده و به علت مستهلک بودن دستگاه ضبط و پخش استودیوی این بخش، در سال 1385 سیستم مزبور تغییر و به تجهیزات روز تبدیل گردید."

وی هدف اصلی این تلاش ها را ارتقا جایگاه نابینایان در سطح فرهنگی از طریق استفاده از منابع موجود به شکل گویا و بریل بیان نمود.

به گفته ی ابوالفضل گیلانی، علاوه بر تهیه منابع مذکور، کلاس های آموزش کامپیوتر(ICDL)، در این بخش به افراد نابینا به صورت انفرادی پنج شنبه ها توسط کامپیوترهای مجهز به برجسته نگار در طبقه دوم کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد توسط گیلانی مدیر این بخش آموزش داده می شود و تا به حال سه دوره از این کلاس ها برگزار شده است.

گیلانی از برنامه های دیگر در نظر گرفته شده در این بخش به انتشار ماهنامه "گویای شقایق" اشاره نمود که تا به حال 52 شماره از آن به شکل سی.دی منتشر شده است و به صورت اشتراک برای اعضاء قابل استفاده است.  این سی.دی ماهانه برای اعضا از طریق پست ارسال می شود. حتی اعضای کتابخانه در حوزه های مورد علاقه شان مطلب برای نشریه ارسال می کنند و مطلب به نام آن ها منتشر می شود.

وی گفت: سعی می شود که مطالب این نشریه کاملا" به روز باشد. برای مثال مطالبی شامل آموزش کامپیوتر نگارش می شود.

لازم به ذکر است، مدیر مسئول نشریه ی شقایق، گیلانی،  مسئول بخش نابینایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد است.

گیلانی در بیاناتش به طرحی اشاره کرد که موجب اشتغال زایی شده است.  این طرح "ویرایش بریل" نام دارد . در این طرح فایل های بریل از طریق ارسال ایمیل  در اختیار اعضا قرار می گیرد که آن ها  یک سری نکات الفبایی را بر اساس اصول بریل در متون ویراستاری می کنند و در مقابل انجام این کار دستمزد دریافت می نمایند.

خسرو آبادی کتابدار بخش نابینایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد گفت: "در حال حاضر 410 نفر از نابینایان در این بخش عضو هستند. تعدادی عضو نیز از شهر های دیگر مانند اصفهان، شیراز، مشهد و قائم شهر هستند که تقریبا" هر ده عضو  نماینده یک شهر هستند. به نوعی  بخش نابینایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد منبع تغذیه منابع برای شهرهای دیگر به حساب می آید. پوشش موضوعی منابع کامل است و به عبارتی کاملا" از همه رده های موضوعی منبع اطلاعاتی داریم. "

خسروآبادی افزود: برطبق سیاست و خط مشی کتابخانه  منابع چاپی به منابع گویا و بریل تبدیل می شوند. سرویس دهی به کاربران به شکل حضوری و غیر حضوری انجام می شود. اعضای این بخش می توانند به صورت تلفنی درخواست خود را  بر اساس نیازها و رشته تحصیلی شان برای دریافت کتاب گویا بیان کنند و در صورت مغایرت نداشتن با سیاست های کتابخانه  در برنامه قرار می گیرد."

خسروآبادی در ادامه در خصوص روند تبدیل کتابها به شکل بریل بیان کرد: "فایل های متنی  کتابها به منظور تبدیل منابع چاپی به بریل از ناشران دریافت می شود و طبق نرم افزار Win Braille تبدیل به خط بریل می شود  و توسط پرینتر چاپ می شود و از طریق دستگاهی دیگر صحافی می شود."

همکار دیگر بخش نابیانایان کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد، خانم رضایی است که مسئولیت صدابرداری و ویراستاری کتب بریل برعهده ی وی است.

رضایی گفت: به منظور استفاده راحت تر اعضاء فهرست کتاب های موجود بریل به دو شکل گویا در ماهنامه "گویای شقایق" و به صورت مجموعه ای به خط بریل در اختیار آن ها قرار می گیرد.

سپس گیلانی در ادامه به روز جهانی نابینایان  در 23 مهر یا 15 اکتبر اشاره نمود که در سال 87 همایشی در این روز برای اعضا  کتابخانه برگزار شد و مسئولان  درجه یک توان بخشی به همراه دو مدیر در این نشست شرکت نمودند و به سؤالات افراد پاسخ دادند، اما برای رفع مشکلات آن ها خدمات شایانی صورت نگرفت، به همین دلیل اعضا دیگر به حضور این دست از نشست ها تمایلی نشان نمی دهند.

ابوالفضل گیلانی اضافه نمود : "حدود 500 هزار کم بینا و نابینا در ایران وجود دارد، که از بین آن ها 200 هزار نفر نابینا هستند که تجهیزات در اختیارشان نیست که ادامه تحصیل دهند ، البته با همین بودجه کم  تا به حال پیشرفت های خوبی داشته ایم و حمایت و پشتیبانی مسئولان حسینیه ارشاد دلگرمی بزرگی برای نابینایان است تا ارتقاء فرهنگی خود را حفظ کنند. دو ارگان کودکان استثنایی و بهزیستی  در برابر نابینایان مسئول  هستند  که باید توجه بیشتری را در این حوزه به خرج دهند و تلاش نمایند بودجه و تجهیزات بیشتری را  در اختیار ما قرار دهند که در نهایت منجر به ارائه خدمت بیشتر از طرف ما شود."

وی در ادامه به " کتابخانه نابینایان رودکی" ، "کتابخانه ملی"، "کتابخانه فرهنگسرای بهمن" اشاره کرد که برای نابینایان ارائه خدمت می کنند.

گفتنی است، افرادی که تمایل به استفاده از امکانات کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد دارند می توانند  آدرس پست الکترونیکی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید مکاتبه و یا با شماره تلفن های 7-22894004 تماس حاصل نمایند.

گزارش از الهه حسینی