کارگاه «كتابخانه ديجيتال؛ ابزار استاندارد در كنار محتواي استاندارد» برگزار شد

به گزارش لیزنا، كارگاه دو روزه «كتابخانه ديجيتال؛ ابزار استاندارد در كنار محتواي استاندارد» به همت موسسه آموزشي و پژوهشي پارس آذرخش و همكاري سازمان اسناد و كتابخانه ملي يزد و انجمن كتابداري و اطلاع رساني استان يزد در روزهای دوشنبه و سه شنبه مورخ 10 و 11 بهمن 1390 در دانشگاه يزد برگزار شد.

در روز نخست کارگاه مذکور که توسط دكتر محسن حاجي‌زين‌العابديني، استاديار مركز اطلاعات و مدارك علمي كشاورزي تدریس شد. هم اندیشی شركت كنندگان در قالب 6 گروه ده نفره در زمينه مسائل و موضوعات پر اهميت كتابخانه ديجيتالي آغاز گردید و نظرات شركت كنندگان پس از گردآوري، دسته بندي و مورد بحث قرار گرفت.

دکتر محسن حاجی زین العابدینی در این کارگاه، به مرور مختصر مباحث نظري حوزه كتابخانه هاي ديجيتالي، ضرورت ايجاد، سير تحول تاريخي و الزامات اين كتابخانه ها پرداخت. در ادامه شاخص هاي مهم و موضوعات پراهميت در اين زمينه مورد بحث قرار گرفت.

همچنین در کارگاه مذکور، استانداردها و مفاهيم مرتبط با كتابخانه هاي ديجيتالي مانند: مودس (MODS)، مَدس (MADS)، متس (METS)، پرميس (PREMIS)، ملزومات كاركردي پيشنه هاي كتابشناختي (FRBR) و الگوهاي وابسته مانند FRAD و FRASAD، قواعد توصيت و دسترسي به منبع (RDA)، Z39.50، OAI، MARC، MARCXML معرفي و تبيين شد.

از ديگر مباحث مطرح شده در کارگاه «كتابخانه ديجيتال؛ ابزار استاندارد در كنار محتواي استاندارد»، انتخاب، خريد يا توليد نرم افزارهاي كتابخانه اي با رويكرد كتابخانه هاي ديجيتالي ايران، كتابخانه هاي دو وجهي (Hybrid) و ميانكنش پذيري نظامهاي ديجيتالي بود.

لازم به ذكر است كه با توجه به همزماني سفر دكتر اسحاق صلاحي، رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران به يزد، نماينده وی دكتر حبيب الله عظيمي، معاون كتابخانه ملي ايران، در اين كارگاه حضور يافته و به ايراد سخنرانی پرداخت.

عظیمی در سخنان خود به تلاش کتابخانه ملی برای ارائه راهکارهای استفاده از محتوای کتابها در فضای مجازی اشاره کرد و آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران را برای حمایت از پایان نامه ها با موضوع کتابخانه دیجیتال اعلام نمود.

روز نخست با  بخش پرسش و پاسخ و رفع برخي ابهامات شركت كنندگان به پایان رسید.

با توجه به مبانی نظری و استانداردهای معرفی شده در روز اول کارگاه، روز دوم با هدف آشنایی شرکت‌کنندگان با یک نمونه از نرم‌افزارهای کتابخانه دیجیتال که برخی استانداردهای ذخیره اطلاعات در آن پیاده‌سازی شده است، به صورت عملی و با تدریس شهرزاد مقصودی نسب، کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی برگزار شد.

در این کارگاه عملی برای شرکت‌کنندگان امکان ورود اطلاعات در محیط استاندارد، مشاهده قابلیت‌های طراحی فرم‌های ورود اطلاعات و فیلدهای اطلاعاتی، مدیریت ایندکس‌سازی و تعریف مدخل‌های جستجو فراهم شد.

در بخش دیگری از کارگاه نحوه ذخیره‌سازی اطلاعات در قالب استانداردهای مختلف نظیر (MARCXML، Dublin Core، MODS و ISO 2709) ارائه گردید. همچنین معرفی امکان تعامل کتابخانه‌های مختلف از طریق پروتکل‌های مختلف تبادل اطلاعات در یک کتابخانه دیجیتال مفهوم دیگری بود که مدرس کارگاه بدان پرداخت.

علاوه براین مقصودی نسب، در نرم‌افزار مورد بررسی نحوه پیاده‌سازی و تعریف سرور و کلاینت برای پروتکل Z39.50 و بررسی امکانات مدیریت فایل‌های دیجیتال را شرح داد.

روز دوم از «کارگاه آموزشی کتابخانه دیجیتال؛ ابزار استاندارد در کنار محتوای استاندارد» در ساعت 12 روز سه‌شنبه 11 بهمن با پرسش و پاسخ شرکت‌کنندگان به کار خود پایان داد.