دکتر سعید رضایی شریف آبادی، رئیس انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران در گفتگو با خبرنگار لیزنا، به اهمیت حضور نهاد کتابخانه های عمومی در نمایشگاه بین المللی کتاب، اشاره کرد و اظهار داشت: نمایشگاه بین المللی کتاب با سابقه 3 دهه فعالیت، یک جولانگاه فرهنگی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی است و بسیاری از نهادهای فرهنگی نیز در کشور در این عرصه و این ماراتون، جهت به رخ کشیدن فعالیتهای فرهنگی خود، حضور دارند، بنابراین نهاد کتابخانه های عمومی نیز به عنوان متولی بیشترین تعداد کتابخانه ها عمومی کشور با تعداد زیادی مخاطب، ضروری و لازم است که در این نمایشگاه حضور موثری داشته باشد.
وی افزود: از سوی دیگر، با توجه به پایین بودن سرانه مطالعه در جامعه، جای هیچ شکی باقی نمی ماند که نهاد کتابخانه های عمومی، باید در نمایشگاه کتاب، حضور داشته باشد.
دکتر رضایی شریف آبادی، در خصوص ابعاد مثبت حضور نهاد در نمایشگاه کتاب، عنوان کرد: حضور هریک از سازمان هایی که در نمایشگاه شرکت می کنند، برای معرفی بخشی از خدماتی است که عرضه می کنند، از جمله مزایایی که حضور نهاد در نمایشگاه کتاب، می تواند به همراه داشته باشد، اینکه در طی این 10 روز می تواند با برگزاری نشست های تخصصی، کارگاههای آموزشی و انعقاد قراردادها و تفاهم نامه هایی با سایر سازمانها، نقش موثری در ترویج فرهنگ کتابخوانی داشته باشد.
عدم حضور نهاد در نمایشگاه کتاب، مخاطبان را از اتفاقات خوب این جشنواره فرهنگی، محروم می کند
او اضافه کرد: چه بسا، بسیاری از افراد با مراجعه به غرفه نهاد در نمایشگاه کتاب، به عضویت در کتابخانه تشویق شده، همچنین به کتاب و کتابخوانی نیز ترغیب شوند. بنابراین حضور نهاد در نمایشگاه کتاب، باعث می شود که این سازمان، به عنوان یکی از متولیان تاثیرگذار در فرهنگ جامعه، تاثیرگذار و نقش آفرین باشد. از سوی دیگر، عدم حضورش در نمایشگاه، باعث می شود مخاطبان را از همه اتفاقات خوبی که در این جشنواره سالانه فرهنگی رخ می دهد، محروم کند.
عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) در ادامه سخنان خود اشاره کرد: البته از آنجا که مسأله ترویج فرهنگ مطالعه باید در سنین کودکی و نوجوانی اتفاق بیفتد، بخش مهمی از فعالیت های کتابخانه های عمومی نیز باید بر کودک و نوجوان و ترغیب آنها به کتابخوانی، متمرکز شود، در راستای دستیابی به این هدف نیز، نمایشگاه کتاب، فرصت مناسبی برای نهاد خواهد بود.
دریافت بازخوردها و نظرات مخاطبان و تعامل با ایشان در نمایشگاه کتاب
او در ادامه گفت: به نظر من، نهاد با حضور خود در نمایشگاه کتاب می تواند با دریافت بازخوردها و نظرات از مخاطبان و مراجعه کنندگان، دریابد که چطور می تواند در جهت رونق فرهنگ مطالعه، حرکت کند. از سوی دیگر، خود نیز با معرفی و اعلام برنامه هایی که برای آینده در نظر دارد، مخاطبان را از روند فعالیت های خود آگاه خواهد کرد.
سپس دکتر رضایی شریف آبادی بیان کرد: از جمله فعالیتهای موثری که نهاد در نمایشگاه کتاب می تواند داشته باشد، این است که در قدم اول باید با تشویق کودک و نوجوان به کتابخوانی و بعد بقیه افراد جامعه، ایشان را هر چه پرنشاط تر، به سوی کتابخوانی سوق دهد و نیز در زمانی که کتابها گران است و مردم توان خرید آن را ندارند، با در دسترس گذاشتن کتاب و منابع اطلاعاتی از طرف نهاد و به صورت رایگان، می تواند انگیزه ای برای رشد و تعالی کتابخوانی در جامعه باشد.
وی در رابطه با ارتباط و تعاملی که نهاد می تواند در نمایشگاه کتاب، با ناشران برقرار کند، بیان کرد: نهاد باید در ابتدا، اعتماد ناشران را جلب کند، چرا که متاسفانه، ذهنیت بسیاری از ناشران این است که کتابهایی از سوی نهاد گزینش و انتخاب می شوند، که آیینه تمام نمای جامعه در طی یک سال نیست و به این ترتیب، برخی از ناشران از چرخه انتخاب، حذف می شوند. زمانی که ما صحبت از کتابخانه های عمومی می کنیم، باید در نظر داشته باشیم که سلیقه های مخاطبان آنها، بسیار با هم متفاوت است که نهاد با حضور در نمایشگاه کتاب و تهیه کتاب، از ناشران مختلف، می تواند به سلیقه های مختلف مخاطبان خود، پاسخگو باشد نه اینکه صرفا به تهیه کتاب از تعداد محدودی از ناشران، اکتفا کند چرا که محدود کردن تهیه کتاب، تنها از چند ناشر خاص، یک نوع ظلم در حق سایر ناشران خواهد بود.
اجرای طرح قصه خوانی، برگزاری نشست ها و دوره های آموزشی
او اضافه کرد: نهاد کتابخانه های عمومی می تواند در زمینه های مختلف فرهنگی، حضور پررنگ و فعالی داشته باشد، همانطور که در نمایشگاه با اساتید و متخصصان کتابداری نیز مواجه خواهد شد، بنابراین با برگزاری نشستهای تخصصی، با حضور این اساتید، ناشران و مردم، می تواند هم فعالیت و نحوه خدمات رسانی کتابخانه های عمومی را معرفی کند و هم از نظرات، ایده ها و پیشنهادات گروههای مختلف، مطلع شود.
رئیس انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران در ادامه گفت: یکی از برنامه های جالبی که نهاد می تواند در این 10 روز برگزاری جشنواره فرهنگی (نمایشگاه کتاب) برگزار کند، اجرای برنامه قصه خوانی و یا آموزش های خاص، برای کودکان و نوجوانان توسط افراد متخصص و حرفه ایست. البته نهاد باید این مسئله را در نظر داشته باشد که فعالیت های او تنها محدود به تهران نیست و باید در تمام نقاط کشور و حتی مناطق محروم، فعال بوده و به مراجعان، خدمات رسانی داشته باشد. نهاد باید نشان بدهد که برای هر یک از این مناطق چه برنامه هایی را تدارک دیده است.
نهاد می تواند با معرفی خود و استفاده از روشهای تبلیغی، در نمایشگاه کتاب، مخاطبان بیشتری جذب کند
دکتر رضایی شریف آبادی در ادامه سخنان خود بیان کرد: در فرصت مناسبی مثل نمایشگاه کتاب، نهاد می تواند با معرفی خوب، و به رخ کشیدن فعالیتهای خود در سطح کشور به صورت کامل، و نیز تبلیغ هر چه بیشتر و بهتر در ترویج فرهنگ مطالعه، تاثیرگذار باشد و افراد بیشتری را به کتابخانه های عمومی جذب کند. برای این کار، با طرح عضویت رایگان در کتابخانه ها، ارائه اینترنت رایگان در کتابخانه ها (برای مناطق محروم و جاهایی که دسترسی به اینترنت ندارند)، برگزاری کارگاهها و کلاسهای رایگان در کتابخانه ها، عضویت زنان خانه دار در کتابخانه های عمومی، ارائه خدمات کتابخانه ای برای گروههای خاصی همچون افرادی که معلولیت جسمی و... دارند، استفاده از ظرفیت شبکه های اجتماعی و تلفن های همراه، می تواند در تشویق هر چه بیشتر مخاطبان به کتاب و کتابخوانی گام بردارد.
وی افزود: البته من به نهاد نیز پیشنهاد کردم که حتی می تواند با ارائه کیسه هایی با آرم نهاد کتابخانه های عمومی به مراجعه کنندگان، در ذهن و خاطر ایشان، جای بگیرد. بنابراین روشهای تبلیغاتی بسیاری وجود دارد که نهاد می تواند در نمایشگاه کتاب، با به کار بستن آنها، در جهت ایفای نقش خود و ترویج فرهنگ مطالعه در جامعه، گام بردارد.