راه اندازی کتابخانه های مختلف را در دستور کارم قرار دادم

 سید کاظم حافظیان رضوی، پیشکسوت عرصه کتابداری در گفتگو با خبرنگار لیزنا، راه اندازی کتابخانه را یکی از فعالیت های خود پس از بازنشستگی عنوان کرد و توضیح داد: بعد از بازنشستگی یکی از کارهایی که در دستور کار قرار دادم این بود که اگر پیشنهادی برای ایفای نقش در راه اندازی کتابخانه های مختلف داشته باشم، در این زمینه فعالیت کنم.

حافظیان ادامه داد: اولین مراجعه ای که برای کمک در راه اندازی کتابخانه به من شد، کتابخانه ای آموزشگاهی بود. مدرسه طلوع از من برای راه اندازی این کتابخانه دعوت کرد و کتابخانه را در سالنی که در اختیار ما قرار داده بود ایجاد کردیم.

راه اندازی کتابخانه‌های مساجد، تخصصی و شخصی

او افزود: بعد از آن کتابخانه ای 500 متری در زیر فضای خالی یک مسجد که تصمیم داشتند آن را به تره بار واگذار کنند برپا کردیم. خوشبختانه امام جماعت مسجد که فردی دانشگاهی بود، این پیشنهاد را داد که فضای خالی تبدیل به کتابخانه شود و من هم از کمک به راه اندازی این کتابخانه با کمال میل استقبال کردم. در طی یک سال با کمک همه افراد مجموعه یکی از بهترین کتابخانه های مساجد راه اندازی شد. این کتابخانه، کتابخانه ای استاندارد است که از حدود 5 سال پیش به فعالیت خود ادامه می دهد.

وی در ادامه گفت: از سال 74 به عنوان مشاور در کتابخانه موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع همکاری می کردم و 6 سال مشاور کتابداری این مرکز بودم.  سپس تصمیم به راه اندازی کتابخانه جدیدی گرفته شد که من از همان ابتدا تا روزی که کتابخانه افتتاح شد به عنوان مشاور و همراه دیگران در راه اندازی آن حضور داشتم. این کتابخانه یکی از بهترین کتابخانه های حوزه تخصصی  در یک موسسه تحقیقاتی است و به علاقمندان و کتابداران توصیه می کنم از معماری این کتابخانه بازدید کنند.

حافظیان همچنین کتابخانه خانوادگی مربوط به سید ابوالحسن حافظیان، عموی خود را نیز راه اندازی کرده است. در طول یک سال و نیم مجموعه کتاب ها، یادداشت ها، نوشته ها و نامه نگاری های وی را جمع آوری و منظم نموده است. این کتابخانه استفاده عام ندارد.

حافظیان در مورد فعالیت فعلی خود گفت: در حال حاضر به عنوان مدیر اتاق فکر در مجموعه های بازی های کودکان فعالیت می کنم ولی هرگز از فعالیت های کتابداری، تدریس و همینطور تحصیل غافل نشده ام. سعی می کنم هیچوقت ازکتابداری فاصله نگیرم و امیدوارم که این توفیق را داشته باشم که همیشه خادم کتاب و کتابخانه باقی بمانم.

او در تبیین دلایل عدم اقبال نسبت به کتاب در جامعه با توجه به تجربیات خود به عنوان پیشکسوت رشته کتابداری گفت: هیچ ابزاری برای بررسی میزان اقبال یا عدم اقبال به کتاب ندارم ولی از نظر نگاه و احساس موجود در اجتماع، من کودکان را علاقمند به کتاب می بینم.

او با بیان اینکه این احساس را ندارم که کودکان کتاب نمی خوانند گفت: بر طبق مشاهدات من در کتابخانه ها و شهر کتاب ها، کودکانی که به این مکان ها مراجعه می کنند بسیار علاقمند  و دنبال کننده هستند. ولی از آنجایی که بیشتر خانواده ها برای راحتی خود، فرزندانشان را با وسایل و فناوری های جدید و  فضاهای مجازی درگیر کرده اند، این تصور به وجود آمده است که بچه ها کتاب نمی خوانند. در صورتی که هنوز تیراژ کتاب های کودکان دارای بالاترین شمارگان کتاب درکشور است. من احساس می کنم خانواده ها کمی در این زمینه کوتاهی می کنند.

اگر اصل کتاب «کلنل» محمو دولت آبادی به بازار بیاید مردم استقبال می کنند

وی در مورد پایین بودن تیراژ کتاب بزرگسال گفت: تیراژ و شمارگان کتاب، سنجه و پارامتری است که باید اندازه گیری شود. گاهی تیراژ بسیاری از کتاب های خوبی که در جامعه به درستی معرفی می شوند، به 50 یا حتی 100 هزار هم می رسد. من احساس می کنم اگر کتاب به جامعه خوب معرفی شود جامعه هم از این کتاب ها استقبال می کند.

حافظیان ادامه داد: آنچه ناشرها و ما کتابداران بر روی آن تاکید داریم تیراژ نگران کننده اولیه کتاب ها است؛ یعنی قبل از اینکه کتاب خوب شناسانده شود. اگر از نویسندگان شناخته شده کتابی وارد بازار شود و برای مثال اگر اصل کتاب «کلنل» محمو دولت آبادی به بازار بیاید مردم استقبال می کنند.

او تاکید کرد که برای معرفی کتاب به جامعه گزارمان نویسی و نقد کتاب باید در روزنامه ها، مجلات، رادیو و تلویزیون و سایر رسانه ها بیشتر باشد.

به گفته وی در آخر کتاب های دیگر هم باید معرفی کتاب جای داشته باشد و چند صفحه ای به معرفی کتاب دیگری بپردازد و گزارمانی 10 تا 15 خطی در معرفی کتاب های دیگر در آن حوزه چاپ شود تا کسی که علاقمند به این حوزه است بتواند بقیه کتاب ها را هم دنبال کند.

او با بیان اینکه استفاده از فناوری های نوین در راه اندازی کتابخانه های کشور ما هم لحاظ می شود افزود: اگر جامعه کتابخوان نباشد از کتاب الکترونیک هم استقبال نمی کند. کتاب الکترونیک را هم کسی گوش می دهد یا نگاه می کند که کتابخوان باشد. یعنی فناوری های نوین عرصه کتاب هم تابع مقررات کتاب کاغذی است. البته در بحث مقایسه باید گفت که هنوز جامعه کتاب کاغذی را بیشتر می خواند.

او با اشاره بر رشد استقبال استفاده از مجلات الکترونیک در جهان گفت: در غرب به دلیل طول استفاده از فناوری های نوین و همینطور نوع تعلیمات آموزش و پرورش استفاده از فناوری های نوین کتاب و کتابخانه ای بیشتر است.