لزومی ندارد همواره نام قدیمی کتابداری را یدک بکشیم

دكتر زهره ميرحسيني، عضو هیأت علمی گروه علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، در گفتگو با خبرنگار لیزنا در مورد تغییر نام رشته کتابداری بیان کرد: تغییر نام رشته کتابداری چند سالی است که مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است و موضوع جدیدی نمی باشد، حتی تحقیقاتی نیز در این خصوص توسط دانشجویان و اساتید و صاحب نظران صورت گرفته است. همچنین در بسیاری از کشورها نام رشته کتابداری تغییر کرده است.

وی در ادامه افزود: زمان تغییر کرده است در حال حاضر درسهایی که 40 سال پیش تدریس می شد هم اکنون دیگر تدریس نمی شود. تکنولوژی وارد این رشته شده و ماهیت این رشته نیز تغییر کرده است  و به سمت استفاده از کامپیوتر، شبکه، کار با وب سایت، طراحی وب سایت و وب سنجی سوق داده می شود. با توجه به اینکه محتوای این رشته به سمت مسائل جدیدتر از جمله کامپیوتر و ارتباطات و جامعه شناسی می رود لازم است دروس مرتبط نیز وارد این رشته شوند هر چند مسائل قدیمی تر همانند نسخ خطی را می توان با ایجاد گرایشهای مربوطه جایگاه شان را در این رشته حفظ نمود.

دکتر میرحسینی درخصوص ضرورت تغییر نام رشته با توجه به تغییر فرآیند بازار کار اظهار داشت: پس از انقلاب رشد بی رویه جمعیت به وجود آمد به طوری که حتی مدارس 3 شیفته شدند و سپس دانشگاه ها با انبوه متقاضیان تحصیل در رشته های مختلف روبرو گشتند ولی در حال حاضر ظرفیت دانشگاه ها به جایی رسیده است که دیگر نیازی به برگزاری کنکور نمی باشد و روز به روز متقاضیان ورود به دانشگاه کمتر می شوند و این به خاطر وضعیت تورم اقتصادی جامعه می باشد و افراد ترجیح می دهند جذب بازار کار شوند و یا اینکه به رشته هایی تمایل پیدا می کنند که بدانند بازار کار بهتری دارند. بنابراین دانشگاه ها نیز باید در سرفصل های درسی یا در فهرست مندرجات خود براساس بازار کار برنامه ریزی کنند و نام رشته ها را نیز براساس محتوای آنها تغییر دهند.

عضو هیأت علمی گروه علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال تصریح کرد: البته داشتن تعصب که حتماً باید «کتابداری» نیز در عنوان رشته باشد به نظر من جایز نیست. حتی اگر نام انگلیسی آن را بررسی کنیم library & information sciences همان علوم اطلاعات و علوم کتابخانه می باشد. بنابراین می توان گفت عنوان «کتابداری» منحصرا در نام نباید باشد می تواند در محتوای این رشته قرار گیرد.  پافشاری زیاد باعث می شود جذب دانشجو به این رشته کم شود و دانشجو به سمت رشته هایی تمایل پیدا کند که هم از نظر محتوایی و هم از نظر نام مدرک دانشگاهی دارای اعتبار باشد. باید در نظر گرفت تنها تغییر نام مطرح نیست بلکه این مسأله بهانه ای است برای جذب دانشجو به این رشته و شناسایی این رشته به جامعه تا عدم شناخت صحیح از این رشته رفع شود چراکه عده ای با ساختن فیلم و سریال به تمسخر این رشته پرداخته اند.

دکتر زهره میرحسینی افزود: همچنین آموزش به دانش آموزان در دوره های راهنمایی و دبیرستان از طریق آموزش و پرورش و آشنایی بیشتر با این رشته تحصیلی به عنوان یک شغل از دیگر تدابیری است که باید برای ایجاد دید مثبت به رشته در جامعه اتخاذ شود. در غیر این صورت ورودی به رشته کتابداری در سالهای آتی کمتر خواهد شد.

وی یادآور شد:  لزومی ندارد که ما یک نام قدیمی را همیشه یدک بکشیم در حالی که ماهیت آن تغییر کرده و به طور مستمر به سمت تغییرات بیشتر نیز پیش می رود. همچنین از آنجا که این رشته بین المللی می باشد و تنها محدود به یک مکان خاص نیست هماهنگ شدن با تغییرات آن ضروری می باشد در غیر این صورت باید به عقب ماندن از چرخه جهانی بیاندیشیم.

دکتر زهره میرحسینی در خصوص عنوان پیشنهادی برای تغییر نام رشته کتابداری به خبرنگار لیزنا گفت: کسانی که خبره هستند در دانشگاه ها و وزارت علوم باید پیشنهادات خود را در هیأت ممیزه مطرح کنند تا عنوان مناسبی برای آن انتخاب شود. به نظر من «خدمات اطلاع رسانی»، «علوم اطلاعات»، «مدیریت اطلاعات»، «تحقیقات اطلاع رسانی» عناوینی هستند که می تواند جایگزین شوند و بنده هیچ تعصبی ندارم که حتما عنوان کتابداری نیز در آن وجود داشته باشد زیرا همراه و همگام شدن با تغییرات و یادگیری نکات جدید در اولویت می باشد.

خبرنگار: خدیجه عروجی