کارگاه "ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف. آر. بی. آر.) "برگزار شد

به گزارش پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا) ، کارگاه "ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف. آر. بی. آر.)"  در ساعت 10:30 دقیقه  آغاز شد.

محسن حاجی زین العابدینی، دانشجوی دوره دکتری علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز، در ابتدا درباره کلیتی درباره موضوع اف. آر. بی. آر. و وضعیت ذخیره ، بازیابی اطلاعات و طراحی سیستم های اطلاعاتی  ارائه کرد.

وی گفت: کاتر در سال 1906 دو کارکرد اصلی بازیابی و گردآوری را برای فهرست در نظر گرفته است. همچنین به کارکردهای فهرست کتابخانه ای بر اساس اصول پاریس اشاره کرد.

عضو هیأت علمی مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی، تاریخچه ای از شکل گیری اف. آر. بی. آر. ارائه کرد و به اهداف کلی مدل مفهومی اف. آر. بی. آر. پرداخت.

وی درباره اهمیت اف. آر. بی. آر. موارد زیر را برشمرد:  1. خصوصیات و روابط را بر اساس نیازهای کاربران تلفیق می کند؛ 2. درک بهتر از وظایف و اجزای پیشینه های کتابشناختی به کاربران ارائه می دهد؛ 3. پیشینه های کتابشناختی را در متن و محیط پایگاه های بزرگ اطلاعاتی مورد توجه قرار می دهد (نه به عنوان یک موجودیت مجزا و بدون ارتباط) 4. علاوه بر سطح فیزیکی (قالب منابع)  به سطح بالاتر انتزاعی نیز توجه می کند.

محسن حاجی زین العابدینی، به وظایف کاربر نهایی در مدل مفهومی اف. آر. بی. آر. اشاره کرد که شامل یافتن، شناسایی، انتخاب و دسترسی می شود . سطح حداقل کارکرد فهرست های کتابخانه ای بر اساس مدل اف. آر. بی. آر. را اینگونه برشمرد: بازیابی کلیه موجودیت های کتابشناختی؛ بازیابی یک موجودیت کتابشناختی خاص؛ شناسایی یک اثر و برداشت خاصی از یک اثر و غیره.

وی در ادامه به سه بخش اصلی مطرح در الگوی اف. آر. بی. آر. اشاره کرد: موجودیت ها، ویژگی ها، و روابط و جزییات هریک از بخش ها را به تفصیل شرح داد. سپس موجودیت های الگوی اف. آر. بی. آر. شامل منابع، مسئولیت منابع، و موضوعات را ارائه کرد.

دانشجوی دوره دکتری علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز، به روابط و ویژگی های موجودیت ها در الگوی اف. آر. بی. آر. پرداخت. و مثال هایی را برای روشن شدن مفهوم الگوی اف. آر. بی. آر. ارائه کرد.

مبحث دیگری که در این کارگاه به آن پرداخته شد، الگوهای وابسته و مکمل اف. آر. بی. آر. از جمله FRAD (الگوی ملزومات کارکردی داده های مستند) و FRSAD  (الگوی ملزومات کارکردی برای داده های مستند موضوعی) بود.

وی در ادامه به ساختار RDA پرداخت و به چند تجربه جهانی پیاده سازی الگوی اف. آر. بی. آر. از جمله فیکشن فایندر و آست لیت اشاره کرد.

عضو هیأت علمی مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی، در پایان گفت: اف. آر. بی. آر. الگویی است که براساس آن می توان فهرست کامپیوتری را طراحی کرد و بر مبنای قواعد RDA اشیا را در آن سازماندهی و درون این الگو قرار داد.

این کارگاه در ساعت 12:30 با پرسش و پاسخ شرکت کنندگان، به کار خود پایان داد و شرکت کنندگان گواهینامه های شرکت در کارگاه که با همکاری خانه کتاب، انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران، و اتحادیه انجمن های علمی – دانشجویی کتابداری (ادکا) صادر شده بود؛ دریافت کردند.

محل برگزاری این کارگاه در مصلی، زيرزمين شبستان، سالن فعاليت­هاي جنبي، سراي اهل قلم، كارنامه نشر بود.

گزارشگر: رفعت باباجانی