كتاب باید جزو فرهنگ اصلي جامعه قرار گيرد

 

 

به گزارش لیزنا، بر اساس گزارش  روابط عمومي وامور بين الملل سازمان كتابخانه ها، موزه ها ومركز اسناد آستان قدس رضوي، حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي،  در جمع مسؤولان كتابخانه آستان قدس رضوي، گفتند: اگر به تاريخ اسلام مراجعه كنيم، مشاهده خواهيم كرد كه آغاز دوران پيغمبر و پايان آن با كتاب و قلم شروع شده است. نخستين آياتي كه بر قلب رسول خدا نازل شد «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ خَلَقَ الإنْسَانَ مِنْ عَلَقٍ اقْرَأْ وَرَبُّکَ الأکْرَمُ الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ عَلَّمَ الإنْسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ».

اين مرجع تقليد افزودند: در ابتداي اين آيات نخست نام خداوند متعال، بعد آفرينش و در نهايت مسأله قلم و كتاب ذكر شده است؛ امروز اگر كسي سخن از كتاب و كتابخواني به زبان بياورد مهم نيست، زيرا دوراني كه در آن به سر مي بريم دوران كتاب است. در آن محيط ظلماني كه نه كتابي بود، نه نويسنده اي و نه كتابخواني رسول گرامي اسلام(ص) با عظمت سخن از كتاب به ميان آورد و اين نشانه اعجاز پيغمبر اكرم(ص) است.

وي ادامه دادند: در قرآن مجيد آمده است « ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ »، و نيز آخرين جمله هايي كه از رسول گرامي اسلام نقل شده است، آن است كه مي فرمايند « ايتوني بدواة و قرطاس أكتب لكم كتاباً لن تضلّوا بعدي أبدا»، رسول خدا(ص) مي فرمايند « برويد قلم وكاغذ و دوات بياوريد تا دستور دهم براي شما نامه اي بنويسند كه در پرتوي آن هرگز گمراه نخواهيد شد».

وي با بيان اين كه در آغاز و در پايان اسلام بحث قلم و كتاب مطرح است، تصريح كردند: با پيشرفت اسلام زماني نگذشت كه مسأله كتاب و كتابخانه بسيار پيشرفت كرد، زماني بود كه در بغداد كتابخانه هاي مهمي از كتب اسلامي و غير اسلامي تأسيس شد به همين ترتيب  كتابخانه هايي شكل گرفت و بزرگان شيعه كتاب هاي زيادي از  خود به يادگار گذاشتند.

اين مرجع تقليد با اشاره به حديثي از امام صادق(ع) كه خطاب به شاگرد خود مي فرمايند « اين هايي كه مي گويم بنويس و منتشر كن، زيرا زماني فرا مي رسد كه هيچ منبعي جز كتاب ها نخواهيد داشت»، افزودند: اين سخن بدين معنا است كه امام صادق(ع)  دوران غيبت را پيش بيني كرده اند، كه مرجع همه دانشمندان كتاب است.

وي دوران قرون وسطاي اروپا را دوران جهل و ناداني حاكم بر اروپا دانستند و گفتند: دروان قرون وسطي دوراني بسيار طولاني بود و هزار سال طول كشيد. در آن زمان دستگاه هاي مختلف و كليساها با كتاب و دانشمندان، علماي علوم طبيعي مخالف بودند و با علم، عالم، دانش و دانشمند مبارزه مي شد، ولي در اين طرف دنيا از اين مقوله تكريم مي شد.

حضرت آيت الله مكارم شيرازي خاطرنشان كردند: كساني از دانشمندان غربي كه مقداري انصاف داشتند كتاب هايي در مورد عظمت اسلام نوشتند، ازجمله آن ها «ميراث اسلام» مي باشد كه بسيار جالب بوده و به فارسي ترجمه شده است. در اين كتاب ذكر شده است « در زماني كه اروپا در ظلمت و جهل به سر مي برد و شب تاريكي بر آن مسلط بود مسلمانان چراغ و ماهتاب علم بودند و علم آن ها صفحه اروپا را روشن كرد»؛ نكته اي جالب در اين خصوص وجود دارد و آن اين است كه بعضي از كتاب هاي دانشمندان اسلام كتاب درسي در دانشگاه هاي اروپا بوده است.

وي سپس نتيجه گرفتند: امروز ما وارث چنين ميراث عظيمي هستيم و ضرورت دارد كه امروز اين ميراث را حفظ و نگهداري كنيم، براي ما بسيار ناگوار است كه رهبر بزرگوار انقلاب اسلامي بفرمايند «متأسفانه سطح كتابخواني در كشور ما پايين تر از حد انتظار است». در زمان طاغوت آماري كه وجود داشت اين بود كه هر ايراني (به طور متوسط) در سال 20 دقيقه كتاب مطالعه مي كند؛ با اين نوع كتابخواني به نقطه ارزشمندي از علم و دين نخواهيم رسيد، امروز آمار افزايش پيدا كرده است ولي كافي نيست و بايد كتاب جزو  برنامه زندگي افراد باشد ( به عبارتي بايد به گونه اي باشد كه انسان تا در هنگام خواب كتاب مطالعه نكند نتواند بخوابد).

 

اين استاد سطوح عالي حوزه علميه قم تأكيد كردند: امروز بايد جوانان سعي كنند با كتاب آشنا شوند و از اين ظرفيت خوبي كه در آستان قدس رضوي وجود دارد استفاده نمايند، زيرا حجم علمي جوانان با كتاب خواني افزايش پيدا مي كند.

وي متذكر شدند: در حديثي از ائمه اطهار(ع) آمده است « وقتي انسان از دنيا مي رود پرونده اعمالش بسته مي شود، جز در سه مورد كه پرونده باز مي ماند؛ نخست صدقه الجاريه است». صدقه جاريه آن چيزي است كه مصرف نشده و ادامه دار است(همانند كتابخانه، مسجد ، بيمارستان و...) و هنگامي كه انسان از دنيا مي رود اين اعمال نيك در پرونده او ثبت مي شود در حالي كه با مرگ انسان بايد پرونده او بسته شود، اما در اين مورد پرونده باز مي ماند.

حضرت آيت الله مكارم شيرازي درادامه بيان كردند:  آن چيزي كه براي انسان باقي مي ماند « أو ولد صالح يدعوله»، بدين معنا كه «فرزند صالحي از انسان بماند و مردم وقتي اين فرزند را ببينند بگويند خدا پدرت را بيامرزد»، دليل آن اين است كه آن ها مي دانند كه تربيت پدر بوده است كه اين چنين اثر گذاشته است، لذا بايد همه سعي كنند كه فرزندان خود را به صورت صحيح تربيت اسلامي كنند.

وي گفتند: در ادامه حديث آن چيزي را كه جاويدان مي داند « أو عِلمٌ يُنتَفَعُ بِه» است، بنابراين آن كتاب، علوم و دانش هايي است كه مردم  از آن بهره ببرند.

اين مرجع تقليد نيز يادآور شدند: مرحوم شيخ طوسي نزديك به هزار سال قبل تفسير تبيان را نوشتند(شيخ طوسي از كساني است كه فقيه، مفسر، عالم رجالي، متلكم و ... است). در اين هزار سال  كتاب هاي او بسيار مورد استفاده است و امروز  پرونده شيخ طوسي بعد از هزار سال، همچنان باز است و بركات براي آن ثبت مي شود.

وي با بيان اين كه برخي ممكن است كتاب ننويسند ولي كتاب را منتشر كنند، عنوان داشتند: اين ها در اين امر سهيم مي شوند، « الدال على الخير كفاعله» و اين يك اصل در اسلام است ، به عبارتي كسي كه دعوت به كار خير كند همانند كسي است كه آن كار خير را انجام داده است.

حضرت آيت الله مكارم شيرازي در پايان بيان داشتند: بايد سعي كرد كه كتابخواني در سطح عمومي جامعه گسترده شود، و پيشرفت ما به مقداري باشد كه در شأن جمعيت انقلابي امروز باشد. بعد از انقلاب اسلامي هر كاري  صورت مي گيرد به حساب انقلاب گذاشته خواهد شد؛ اگر مملكت در دنيا و منطقه  قدرت پيدا مي كند و حرف نخست را مي زند، مي گويند از بركت انقلاب اسلامي است و اگر جوانان كتابخوان شوند و كتابخواني گسترش پيدا كند باز هم به حساب انقلاب گذاشته مي شود.

وي سپس ابراز اميدواري كردند: خداوند توليت آستان قدس رضوي و نيز مسؤولان كتابخانه آستان قدس رضوي، كه افتخاري براي عالم اسلام و شيعه ايجاد كرده اند را مورد توجه و عنايات خاصه خود قرار خواهد داد.

درابتداي اين مراسم رئيس سازمان كتابخانه ها،موزه ها ومركز اسناد آستان قدس رضوي به 84 هزارنسخه خطي كتابخانه مركزي استان قدس رضوي اشاره كرد و افزود: به همت والاي حضرت آيت الله واعظ طبسي در دوسال گذشته مشكل تهيه منابع به كلي برطرف شد. معظم له پارسال سه ميليارد تومان وامسال نيز دوميليارد تومان براي خريد كتاب وتامين منابع اختصاص دادند.

رئيس سازمان كتابخانه ها،موزه ها ومركز اسناد آستان قدس رضوي به گنجينه كتب خطي اهدايي مقام معظم رهبري اشاره كرد و افزود: رهبر فرزانه انقلاب با همتي بسيارعالي و والا ودرخورستايش بيش ازچهارده هزار نسخه كتاب خطي به كتابخانه مركزي آستان قدس رضوي اهدا كرده اند. وي آماركتب چاپي كتابخانه هاي آستان قدس رضوي را سه ميليون و200هزارجلد عنوان كرد وخاطرنشان كرد: پارسال كتابخانه علوم قرآن وحديث كه بحمدالله بسيارمورد استقبال مراجعان قرارگرفت وكتابخانه تخصصي اهل البيت(ع) كه درمحل كتابخانه گوهرشاد به صورت شبانه روزي راه اندازي  شد و مورد استقبال نيز قرارگرفت. وي اضافه كرد: در ابتداي امسال نيز چند كتابخانه تخصصي ديگر درحوزه ادبيات، مطبوعات وكتابخانه جامع الكترونيكي راه اندازي گرديد.