کد خبر: 23871
تاریخ انتشار: دوشنبه, 13 ارديبهشت 1395 - 18:29

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

کتابخانه و کتابداری

دانشگاه امام‌رضا (ع) دانشجوی ارشد مدیریت کتابخانه‌های دیجیتالی پذیرش می‌کند

دانشگاه بین المللی امام رضا(ع) با بهره گیری از کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی اقدام به راه اندازی گرایش مدیریت کتابخانه های دیجیتال در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در مقطع کارشناسی ارشد نموده است.
دانشگاه امام‌رضا (ع) دانشجوی ارشد مدیریت کتابخانه‌های دیجیتالی پذیرش می‌کند

به گزارش لیزنا، دکتر ایرج رداد، مدیر گروه رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در دانشگاه بین المللی امام رضا(ع) دربارۀ این رشته و گرایش مدیریت کتابخانه های دیجیتال گفت: رشته علم اطلاعات و دانش شناسی همانگونه که از نام آن پیداست به مقوله اطلاعات و دانش می پردازد. در واقع درونمایه این رشته را مسائل مربوط به اطلاعات و دانش اعم از چهار کارکرد اصلی گردآوری، سازماندهی، دسترس پذیری و اشاعه آن تشکیل می دهد. با توجه به اهمیت اطلاعات در عصر حاضر که جوامع در حال دگردیسی از دوران صنعتی به عصر فراصنعتی یا همان جامعه اطلاعاتی هستند و کلیه مناسبات انسانی اعم از فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی متأثراز دسترسی شهروندان به اطلاعات مناسب در زمان مناسب است، و از سوی دیگر با توجه به رشد لجام گسیخته و فزاینده انتشار اطلاعات و دانش در قالبهای مکتوب و غیر مکتوب و نیز پیچیده تر شدن محیط های اطلاعاتی به واسطه ظهور فناوریهای نوین اطلاعاتی، اهمیت پرداختن به فنون مربوط به چهار کارکرد فوق الذکر را در جوامع اطلاعاتی بیش از پیش نمایان ساخته است. مسؤولیت این امر خطیر در کشورها معمولا بر عهده کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی است. در واقع می توان گفت مراکز اطلاع رساني اطلاعات مورد نياز پژوهشگران را در زمينه هاي مختلف موضوعي و تخصصي گردآوري، سازماندهی و آماده استفاده مي کنند. در همین راستا، کتابخانه هاي دانشگاهـــي به عنوان پشتيبان برنامه هاي آموزشـــي و پژوهشــــي مراکز آموزش عالي، کتابخانه هاي آموزشگاهي به عنوان تقويت کننده برنامه هاي درسي و کتابخانه هاي عمومي در جهت افزايش فرهنگ ودانش عمومي خدمات و منابع لازم را فراهم مي آورند. بنا بر این ايجاد، تجهيز، و اداره کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتي، و ارائه خدمات بهتر آنان ضرورت آموزش متخصصان اين رشته را بيشتر نمايان مي سازد.

 

وی افزود: به طور کلی دانش آموختگان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از توانایی هایی همچون انجام امور تخصصي، فني و خدماتي کتابخانه ها و مراکز اطلاع رساني، نظارت بر فعاليت ها و رفع اشکالات فني و تخصصي، برنامه ريزي و اداره انواع کتابخانه ها و مراکز اطلاع رساني و اجراي امور پژوهشي در مسائل این حوزه برخوردار هستند.

 

رداد ادامه داد: تا پیش از هزاره سوم و تا اواسط قرن بیستم، عمده اطلاعات و دانش تولید شده در جهان در قالبهای چاپی و مکتوب صورت منتشر می شد. اما پس از جنگ جهانی دوم و به دنبال رقابت میان دو قطب قدرت شرق و غرب آن زمان که از آن تحت عنوان «جنگ سرد» یاد می کنند، به یکباره موجی از فناوری های نوین اطلاعاتی شروع به ظهور کردند. رادیو، تلویزیون، ماهواره، رایانه ها و شبکه های اطلاعاتی محمل های نوین اطلاعاتی گشتند و در کنار فناوری چاپ، بخشی از بار انتقال اطلاعات را به دوش کشیدند. این موج با شروع قرن 21 شدت یافت و فناوری اطلاعات رقومی یا همان دیجیتال عرصه را بر سایر محمل های اطلاعاتی به نوعی تنگ کرد به طوری که بسیاری از ناشران و سازمانهای فعال در تولید اطلاعات به واسطه فراگیرشدن استفاده از رایانه و شبکه های اطلاعاتی در جوامع بشری مشتاقانه به سمت استفاده از قالب دیجیتال برای تولید منابع اطلاعاتی خود گرایش پیدا کردند. صاحب نظران از این اتفاق تحت عنوان انقلاب دیجیتال یاد می کنند. این انقلاب کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی را با چالشهای جدید در راستای چهار کارکرد اصلی پیش گفته مواجه کرد و ضرورت همگام شدن با این تحولات را به شدت احساس کردند. این امر منجر به ظهور پدیده ای جدید به نام کتابخانه دیجیتال شد. در واقع می توان گفت کتابخانه دیجیتال همتای کتابخانه سنتی در محیط های امروزی با همان وظایف و کارکردهای چهارگانه است. ضرورت ایجاد کتابخانه های دیجیتالی و مدیریت آنها باعث شد تا گرایشی با همین نام در دانشکده های علم اطلاعات و دانش شناسی در دانشگاههای مختلف جهان من جمله در ایران ایجاد شود تا دانش آموختگانی با مهارتهای لازم در این حوزه تربیت شوند. همین جا لازم است متذکر شوم ایده راه اندازی این گرایش در ایران و نیز تهیه سرفصل های مربوطه برای نخستین بار در سال 1390 از سوی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام مطرح و انجام پذیرفت. اما در جلسه کميته برنامه ريزی علم اطلاعات و دانش شناسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تعدادی از دانشگاههای بزرگ کشور نيز علاقه مندی خود راجهت اجرای اين برنامه ابراز کردند.

 

وی درباره دروس و واحدهاي اختصاص اين گرايش اظهار داشت: این گرایش در قالب 32 واحد شامل درسهای پايه ۱۰ واحد، درسهای اختصاصی ۱۸ واحد و درسهای اختياری ۴ واحد به این شرح است: درسهای پايه شامل: مبانی علم اطلاعات ودانش شناسی، کتابخانه ها و جامعه اطلاعاتی، آمار در علم اطلاعات و دانش شناسی، سمينار تحقيق 1 و 2 هرکدام به تعداد ۲ واحد؛ درسهای تخصصی مشتمل بر: دروس اشتراک منابع در محيط ديجيتال، مجموعه سازی در کتابخانه های دیجیتال، سازماندهی منابع ديجيتال، مسائل حقوقی محیط دیجیتالی، معماری کتابخانه های ديجيتال، نظام مديريت محتوا وپايان نامه که واحدهای هر يک از درسهای تخصصی به ارزش ۲ واحد و پايان نامه به ارزش ۶ واحد می باشد؛ و درسهای اختياری مرکب از: حفاظت منابع ديجيتال، خدمات کتابخانه های ديجيتال، رابط کاربری کتابخانه های دیجیتال، تحليل و طراحی سيستمهای اطلاعاتی، وب معنايي و رفتار اطلاعاتی در محيط ديجيتال که تعداد واحدهای هريک از اين درسها ۲ واحد می باشد.

 

دکتر رداد در خصوص اساتيد اين رشته و اختصاصا اساتيد اين گرايش در دانشگاه بين المللي امام رضا(ع) گفت: اساتید این رشته عمدتا از میان متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی هستند هرچند که در ارائه برخی از دروس از متخصصان سایر رشته ها من جمله حوزه رایانه و فناوری اطلاعات نیز می توان بهره گرفت. در این گرایش برخلاف دیگر گرایشهای علم اطلاعات و دانش شناسی، بعد فنی بسیار پررنگ تر است و تعدادی دروس با ماهیت فنی مهندسی ارائه می شود، لذا می طلبد برای تعمیق ارائه مفاهیم و حفظ کیفیت لازم از همکاری متخصصان حوزه رایانه و فناوری اطلاعات نیز استفاده شود. در دانشگاه امام رضا علیه السلام در حال حاضر سه عضو هیأت علمی تمام وقت با مرتبه استادیاری مشغول به تدریس هستند که برخی از دروس مستقیما در حیطه تخصص آنهاست و برای برخی از دروس نیز از اساتید متخصص و با تجربه داخلی و کشوری در این حوزه دعوت به عمل خواهد آمد.

 

وی درباره سایر دانشگاههای ارائه دهنده اين گرايش و نحوه پذيرش دانشجو در آن گفت: تا جایی که بنده مطلع هستم این گرایش در حال حاضر در دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران و نیز دانشگاه پیام نور دانشجو می پذیرد. نحوه پذیرش دانشجو نیز همانند سایر رشته ها از طریق کنکور سراسری کارشناسی ارشد انجام می شود.

 

مدیر گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه بين المللي امام رضا(ع) براي ارائه اين رشته گفت: دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام با توجه به حضور رشته مهندسی کامپیوتر در مقاطع کارشناسی و ارشد از زیرساخت فنی مناسبی در قالب آزمایشگاهها و سایتهای مجهز برخوردار است که این امتیاز خوبی برای برگزاری با کیفیت این گرایش در این دانشگاه محسوب می شود. جدای از آن، وابستگی این دانشگاه به مجموعه عظیم آستان قدس رضوی امکان بهره گیری از امکانات خارج از دانشگاه همچون کتابخانه دیجیتالی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی را نیز فراهم می سازد که تقریبا می توان گفت فرصت منحصر به فردی است که تنها در اختیار دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام قرار دارد. در کنار اینها میتوان از بهره مندی دانشگاه از اساتید متخصص در حوزه علم اطلاعات و نیز رشته های مرتبط و همچنین سرمایه گذاری لازم جهت دعوت از اساتید زبده کشوری نیز یاد کرد.

 

دکتر رداد در پاسخ به این سئوال که «اين گرايش را براي چه كساني توصيه مي كنيد و پيش بيني حضرت عالي درخصوص بازار كار اين گرايش چيست؟» گفت: در وهله اول این گرایش را بیشتر مناسب کتابداران شاغل در انواع کتابخانه ها اعم از ملّی، دانشگاهی، تخصّصی، عمومی و حتی آموزشگاهی می­دانم تا همانگونه که پیشتر نیز بیان کردم بتوانند همگام با تحولات فناورانه، رسالت اطلاع رسانی خود را از طریق گسترش خدمات دیجیتال و برخط به مؤثرترین شیوه ممکن ارائه نمایند. گذشته از آن، کلیه سازمانهایی که دارای مراکز اطلاع رسانی برای ارائه خدمات به پژوهشگران خود هستند نیز می توانند با ارتقای توانایی های کارکنان شاغل در این مراکز در جهت گسترش خدمات دیجیتال بر توانمندی سازمانی خود بیافزایند. دامنه این سازمانها می تواند از سازمانهای ارائه دهنده خدمات درمانی-بهداشتی گرفته تا سازمانهای فعال در فضای کسب و کار را نیز شامل شود.

 

وی افزود: اگر بپذیریم مزیت رقابتی سازمانها در جوامع فراصنعتی امروز دسترسی مؤثر کارکنان به اطلاعات مناسب است، و نیز چنانچه به این حقیقت باور داشته باشیم که حجم عمده ای از اطلاعات در جهان به شدت متحول از منظر فناوری، در قالب دیجیتالی و از طریق شبکه های اطلاعاتی در حال توزیع و انتشار هستند، بنابراین بی تردید بازار کار متخصصان این حوزه که همانا مدیران کتابخانه های دیجیتال هستند، روز به روز در حال گسترش خواهد بود کما اینکه این وضعیت در حال حاضر در کشورهای پیشرفته کاملاً مشهود است. 

 

وی در پایان، «بهره مندي از اساتيد مجرب و متخصص كشور»، بهره مندي از آزمايشگاه ها و سايت هاي مجهز متناسب با نياز رشته»، «فراهم بودن استفاده از امكانات كتابخانه ديجيتالي آستان قدس رضوي به عنوان بزرگترين كتابخانه ديجيتالي در سطح كشور»، «بهره مندي از خوابگاه هاي مجهز براي اسكان دانشجويان دختر»، و «بهره مندي از دو مجموعه دانشگاهي مستقل براي دانشجويان دختر و پسر» را برخي از ويژگي ها و مزيت هاي اين دوره برشمرد.

برچسب ها :
حسینعلی رادفر
|
Iran
|
1395/02/16 - 16:20
1
2
با توجه به این که این گرایش در سال 1389 تصویب شده
اعتباره آن 5 ساله می باشد.
در حال حاضر این گرایش فاقد اعتبار می باشد
اطلاع رسان
|
Iran
|
1395/02/15 - 11:42
0
1
با سلام و احترام:
اینجانب سالهاست که در حوزه اطلاع رسانی فعالیت می نمایم و دارای کارشناسی ارشد از دانشگاه ع پ شهید بهشتی در زمینه اموزش پزشکی می باشم اما خواهان این هستم که بتوانم به صورت مجازی در این رشته تحصیل نمایم
لطف نمایید برای افرادی مانند من که سالها در این زمینه کار میکنم و دارای یک کارشناسی ارشد هم هستم امکان حضور در این کلاسها را فراهم نمایید
ضمنا هزینه ثبت نام و همچنین تعداد جلسات حضوری را مشخص نمایید
با تشکر
میثم
|
Iran
|
1395/02/15 - 10:12
0
0
دانشگاه امام رضا در سال آینده برای دکتری این رشته چه برنامه ای داره؟ آیا پذیرش داره؟
میری
|
Iran
|
1395/02/14 - 21:48
0
1
به اساتید پرتوان دانشگاه امام رضا(ع) که با برگزاری این شاخه از علم اطلاعات و دانش شناسی ، زمینه حضور موفق دانش آموختگان رشه را در عرصه اطلاع رسانی در فضای مجازی فراهم آوردند. تبریک می گویم.
سید حمید رضا صمیمی
|
Iran
|
1395/02/14 - 11:09
0
4
با سلام وخسته نباشی خدمت دکتر رداد
اینجانب مشتاق و خواستار ثبت نام در این کلاسها بوده ولی اطلاعات کافی ندارم منظور زمان ثبت نام یا هزینه ثبت نام وشروع کلاسها و یا اینکه کلاسها حضوری میباشد یااینکه مراجعه حضوری هم لازم است ممنون میشوم اگر که راهنمایی بفرمائید
خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: