ISI شیوه‌های جدید برای جلوگیری از سوء استفاده از شاخص‌ها پیشنهاد می‌کند؛ پروفایل‌ها به جای شاخص‌ها

به گزارش لیزنا، همانطور که در خبر هفته گذشته خواندید،‌ موسسه اطلاعات علمی‌ISI، یکبار دیگر تغییر مالکیت داد و شرکت جدید Clariative که بیشتر سهامش متعلق به دو شرکت بزرگ سرمایه گذاری است، در بورس نیویورک ثبت شد و همین مسله نشان از تغییرات وسیع درکارها و نیاز به سرمایه گذاری بیشتر در حوزه علوم داده‌ای Data Science  را به وضوح نشان می‌دهد. 

از شهریور ماه گذشته که زمزمه بازگرداندن نام ISI شنیده شد، نشان می‌داد که تحولی در راه است،‌ و این تحول نشان از اهمیت روزافزون علوم داده‌ای Data Science  در جهانی است که داده‌ها بزرگترین سرمایه‌های شرکت‌های چندملیتی هستند. توجه شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ مانند Onex  و Churchill Capital Corp  به حوزه کاری داده‌ها‌ی استنادی و خرید قدیمیترین و معتبرترین شرکتی که این گونه داده را در جهان تاسیس، و ترویج کرد، و استفاده مجدد از این نام شاخته شده (ISI) ،  علت ورود و سرمایه گذاری‌های بیششتر در این حوزه را به خوبی مشخص می‌کند.   

شرکت Calriative تصمیم خود برای استفاده دوباره از نام ISI را اعلام و در تاریخ  30 ژانویه 2019 موسسه اطلاعات علمی‌ISI، یا به بیانی گروه تازه تاسیس وب آو ساینس  " Web of Science Group" امروز انتشار مجموعه جدید خود با عنوان گزارش‌های پژوهش در جهان (Global Research Reports) را اعلام کرد. هدف این گزارش‌ها دانشگاه‌ها، شرکت‌ها، ناشران و دولت‌ها‌ هستند و کاری که قرار است انجام شود، اطلاع‌رسانی، دامن زدن و توسعه بحثهای حوزه داده‌ها، و نشان دادن پتانسیل اطلاعات غنی شده داده‌ها‌ی تحقیقاتی است. 

پروفایل‌ها به جای شاخص‌ها

عنوان اولین گزارش از سری «گزارش‌های پژوهش در جهان» یا (GRR) موسسه اطلاعات علمی‌ISI با عنوان پروفایل‌ها به جای شاخص‌ها  "Profiles not Metrics"  است که اطلاعاتی را مورد توجه قرار داده  که با شیوه‌ها‌ی فعلی از دست می‌روند.

نویسندگان گزارش بر این باورند که این اتفاق به این علت می‌افتد که اطلاعات مربوط به محققان و موسسات آنها به سنجه‌های ساده شده‌ای تبدیل شده یا در حد یک جدول تقلیل داده می‌شوند. می‌دانیم که پژوهش امری یک بعدی نیست، بلکه پروسه‌ای پیچیده است و حتما به یاد داشته باشید که هیچ دو پروژه‌ای کامل با هم مشابه نیستند. با این حال، با وجود نگرانی‌هایی که بطورمداوم از سوی بسیاری از صاحبنظران‌ ابراز می‌شود، جامعه پژوهش‌های جهانی، صرفنظر از برخی نظرهای مخالف توسط تحلیل‌گران آگاه، با روش‌های تجزیه و تحلیل متعددی که مدعی سنجش عملکرد پژوهشگران، نشریات و سازمان‌ها هستند محاصره شده است.

این گزارش چهار نمونه آشنا از تجزیه و تحلیل‌ها‌ی مرسوم را نشان می‌دهد که در نتیجه استفاده نادرست ممکن است عملکرد پژوهشی واقعی را پنهان نمایند و در مقابل  چهار شیوه مصور سازی جایگزین را پیشنهاد می‌دهد که اطلاعات غنی‌تری را که پشت هر یک از بندهای این شاخص‌ها پنهان هستند، باز و عرضه می‌کند. خلاصه این چهار عملکرد جدید استنادی ISIبه شرح زیر است:

1-    پژوهشگران: نمودار پرتو (beam-plot) به جای شاخص اچ (H-Index). شاخص H  روشی است که در حال حاضر به شکلی گسترده استفاده می‌شود اما روش شناسایی و درک درستی برای مشخص کردن انتشارات و استنادها و درواقع پروفایل یک محقق نیست. در حالی که نمودار پرتو (beam-plot) می‌تواند ارزیابی منصفانه‌تر و معنی داری برای حاصل کار محققان ارائه دهد.

2-    مجلات: گزارش پیشینه استنادی مجله Journal Citation Record (JCR)، و نه فقط ضریب تاثیر (Impact Factor). ضریب تاثیر به شکلی وسیع  برای تجزیه و تحلیل مدیریت مجلات مورد استفاده قرار گرفته است، در حالیکه این شاخص جدید یعنی  «پیشینه استنادی مجله» (JCR) ،  پروفایل و همه عملکردها و سوابق مجله را در بافتاری شامل داده‌ها‌ی غنی‌شده پیشنهاد می‌کند.

3-    مؤسسات:  پروفایل (یا رخنمون) تاثیر ((Impact Profile، و نه فقط یک میانگین از ضریب تاثیر استنادها بصورت مجرد و انتزاعی. ضریب تاثیر استنادی نرمال‌سازی شده هر مقوله یا citation impacts هیچ قدرت آماری ندارد و می‌تواند فریب دهنده باشد در حالیکه «پروفایل تاثیر» ((Impact Profile  نشان دهنده گستره واقعی استنادها است.

4-    دانشگاه‌ها‌: «ردپای پژوهشی» (Research Footprint)، به جای رتبه‌بندی دانشگاه. رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها سرگرمی‌ بانمکی است ولی اطلاعات بسیار زیادی را دراغلب تحلیل‌ها‌ و با بیشتر شاخص‌های موجود بدون مفهوم می‌سازد و تنوع و پیچیدگی فعالیت هر دانشگاه را پنهان می‌کند. در حالی که یک ردپای پژوهشی (Research Footprint) رویکرد مبتنی بر اطلاعات دقیقتری را ارائه می‌دهد، زیرا می‌تواند عملکرد دانشگاه را با استفاده از رشته‌ها‌  یا نوع داده‌های آن باز کند.