برگزاری اولین کارگاه آموزشی مرمت تخصصی نسخ خطی در کتابخانه آستان قدس

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام  روابط عمومی و امور بین الملل سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی،محمود سالاری ،کارشناس آموزش سازمان، با بیان این مطلب هدف از برگزاری این گارگاه را اشاعه این دانش به دیگر سازمان ها اعلام کرد و گفت: بسیاری از سازمان ها هستند که با وجود دارا بودن نسخ خطی ، استاد مرمت ندارند و از طرفی، اداره حفاظت و مرمت آثار فرهنگی سازمان کتابخانه های آستان قدسٰ دارای دانشی در این زمینه است که در برخی موارد در ایران منحصر به فرد است.

محمود سالاری خاطرنشان کرد: این کارگاه آموزشی به شیوه استاد شاگردی و به صورت کارگاهی و عملی است و آموزشها به صورت مدون توسط احمد طالبان، با سابقه ترین استادکار مرمت کتب در اداره حفاظت و مرمت آثار فرهنگی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی ارائه می شود.

محمود سالاری خاطرنشان کرد: پیش از این، این دوره آموزشی برای کارکنان  مرمت درون سازمان برگزار شده و نتایج خوبی را در پی داشته است و اکنون برای اولین بار به صورت فراسازمانی برگزار میشود.

وی با بیان اینکه این دوره آموزشی به صورت فشرده روزانه 8 ساعت آموزش طی مدت یک ماه و نیم برگزار خواهد شد افزود: این کارگاه آموزش به صورت کاملا عملی و در طی 300 ساعت خواهد بود که 200 ساعت آموزش توسط استاد و 100 ساعت تمرین زیر نظر وی می باشد.

سالاری حدنصاب تعداد فراگیران برای برگزاری هر دوره را 6 الی 10 نفر  اعلام کرد و گفت: اولویت ثبت نام در اولین دوره با کارکنان رسمی سازمانها خواهد بود و در دوره های بعد ثبت نام از افراد حقیقی به عمل خواهد آمد. سالاری از دیگر شرایط حضور در این دوره را تبحر در صحافی کتب چاپی به تأیید استاد دانست.

وی ادامه داد: برای خود یک وظیفه ملی می دانیم که علاوه بر آموزش درون سازمانی، این دانش را به سایر مراکز نیز انتقال دهیم. رئیس اراده حفاظت و مرمت آثار فرهنگی این سازمان، نیز مواد آموزش در این دوره را 8 سرفصل اعلام کرد و گفت: برخی از این مهارتها در انحصار این سازمان است که در طی کارگاه آموزشی به کارآموزان آموزش داده خواهد شد.

سیاوش مجذوب حسینی، از جمله این سرفصل ها به «مرمت به شیوه خیس و نیمه خیس » اشاره کرد و گفت: این شیوه یک روش تلفیقی است که توسط اساتید این مرکز ابداع شده که بسیاری از مشکلاتی که دیگر سازمان ها در دو سبک خشک و خیس با آنها روبرو هستند با این روش ابتکاری, برطرف می شود، ضمن اینکه به روند کار سرعت می بخشد. وی دیگر سبک ابتکاری این مرکز را « روشهای همزمان اسید زدایی، آفت زدایی و استحکام بخشی» عنوان کرد .

وی در ادامه از « روش های ساخت رنگ و رنگرزی سنتی کاغذ» نام برد که آموزش آن منحصر به این مرکز است.

وی در این باره گفت: حتی در این سازمان هم افرادی که قادر به انجام این کار می باشند, نادر هستند که یکی از آنها آقای طالبان؛ استاد این کارگاه آموزشی؛ می باشد.

وی با اشاره به اینکه این استادکار با 30 سال سابقه کار در این سازمان, دارای تجربه مرمت بیش از 12260 نسخه قرآن و نسخ خطی می باشد تاکنون 2800 سند خطی مرمت کرده است و جزء معدود افرادی است که تعداد زیادی مرمت قرآن پوستی را به انجام رسانده  افزود:  تعداد قرآن های پوستی مرمت شده به دست وی 14نسخه است که مربوط به قرن دوم وسوم هجری قمری  می باشد و از آن جمله قرآن پوستی منسوب به امام حسین (ع) در قرن اول هجری قمری میباشد.

مجذوب حسینی در پایان گفت: پیش از این تصور می شد روش سنتی مرمت در مقابل روش علمی است اما ما در این مرکز این دو را در کنار هم قرار دادیم و جنبه علمی سبک سنتی را بالا بردیم که در نظر داریم دست یافته های خود را در این دوره آموزشی به سایر سازمان ها نیز منتقل کنیم.

گفتنی است کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی با در اختیار داشتن منابع عظیم نسخ خطی، اسناد، کتب و اشیاء موزه ای ,و نیاز مستمر به مرمت این منابع با ارزش، دارای اساتید مجرب مرمت می باشد. که اساتید مرمت کتب این مجموعه, از معدود استادکاران مرمت کتب در کشور، با دکترای تجربی در این حوزه به شمار می روند.