پایان نامه حوزه FRBR برگزیده دومین جشنواره هفته پژوهش کتابخانه ملی شد

به گزارش لیزنا، پایان نامه «تبيين روابط کتابشناختي حاکم بر پيشينه­هاي فهرست­نويسي مبتني بر مارک ايران با استفاده از الگوي ملزومات کارکردي پيشينه­هاي کتابشناختي (اف. آر. بي. آر.)» به نگارش مهسا فردحسینی، دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران – شمال،  برگزیده جایزه اول دومین جشنواره هفته پژوهش کتابخانه ملی که روز گذشته مورخ 29 آذر 1390 در کتابخانه ملی برگزارشد، گردید.

مهسا فردحسینی در گفتگو با لیزنا درخصوص پژوهش مذکور گفت: "هدف اصلي اين پژوهش تبيين روابط حاکم بر موجوديت­هاي کتابشناختي (اثر، بيان، نمود، مورد) پيشينه­هاي کتابشناختي فارسي مبتني بر مارک ايران با استفاده از الگوي مفهومي اف. آر. بي. آر. (فر- بر) بود. بر اين اساس تمامي پيشينه­ هاي مربوط به جامعه پژوهش (پيشينه هاي بوستان سعدي در اپک کتابخانه ملي ايران) گردآوري شدند و تمامي عناصر کتابشناختي پيشينه­ هاي گردآوري شده بر مبناي معيارهاي ذكر شده در گزارش نهايي ايفلا و پيوست J آر. دي. اِي. به منظور تعيين انواع روابط بين آنها تطبيق داده شد."

وی درخصوص اهمیت بررسی روابط میان پیشینه های کتابشناختی اظهار داشت: " اين پژوهش به منظور بررسي روابط کتابشناختي در مارک و همخواني آن با الگوي فر- بر انجام شد. از آنجا که با برقراري روابط لازم ميان پيشينه­ هاي کتابشناختي، کاربران قادر خواهند بود که اطلاعات مورد نياز خود را بهتر و با سرعت و سهولت بيشتري بازيابي کنند و برقراري ارتباط مناسب بين پيشينه هاي کتابشناختي موجود در فهرست­ها براي کمک به کاربران در يافتن آن چه که مي خواهند مفید خواهد بود لذا انجام چنین پژوهشی ضرورت داشت. "

فردحسینی، روش تحقيق مورد استفاده در اين پژوهش را تحليل محتوا با رويکرد توصيفي عنوان کرد و افزود: "طبق اين بررسي اگر بخواهيم نرم افزاري بر اساس الگوي مفهومي تدوين شود و از داده­هاي مارکي که در حال حاضر در پايگاه کتابشناختي کتابخانه ملي وجود دارد، انتقال داده صورت بگيرد، اين روابط قابل انتقال نخواهد بود. "

وی تأکید کرد: "روابطي که در اين پژوهش در تطابق مارک و فر- بر بدست آمد، حاصل استنتاج ذهن هوشمند است و ماشين قادر نيست آن را تشخيص دهد."

دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران – شمال درخصوص نتایج این پژوهش گفت: " از جهت مارک به فر- بر 47.70 درصد از فيلدهاي مارکي، امکان انتقال رابطه­اي را بر اساس تبيين روابط دارند، و از سوي فر- بر به مارک با به کارگيري همه تلاش هوشمند و تشخيص رابطه­هاي مارکي، تنها 31.38 درصد از روابط مي­توانند توسط مارک پوشش داده شوند. ولي بر اساس داده هاي واقعي و مورد استفاده فعلي در نمونه  بوستان سعدي از فرمت مارک- مبناي کتابخانه ملي ايران در نتايج اين پژوهش، اين امکان به 16.95 درصد تقليل مي­يابد ."

گفتنی است، پایان نامه مهسا فردحسینی با عنوان «تبيين روابط کتابشناختي حاکم بر پيشينه­هاي فهرست­نويسي مبتني بر مارک ايران با استفاده از الگوي ملزومات کارکردي پيشينه­هاي کتابشناختي (اف. آر. بي. آر.)» به راهنمایی دکتر مهردخت وزیرپور کشمیری و مشاوره دکتر اشرف السادات بزرگی اردیبهشت ماه 1390 با درجه عالی مورد پذیرش داوران قرار گرفت.