ویژه‌نامه «اسطوره­ زادیی» در شمارۀ 123 نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت

 به گزارش لیزنا، صد و بیست و سومین شمارۀ نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «بولتمان و اسطوره ­زادیی» منتشر شد.

اسطوره‌زدایی یکی از مهم­ترین برنامه‌های الهیاتی در قرن بیستم بود. رودلف بولتمان فیلسوف آلمانی هم­زمان با جنگ جهانی دوم این برنامه را پایه­ گذاری کرد. اندیشۀ محوری او این بود که مي‌توان عهدجديد را به شکل اگزيستانسياليستي تفسير کرد، به‌طوری که پيام معنوي و اصلي آن محفوظ بماند و در عين­حال نکاتِ اسطوره‌اي از آن زدوده شود؛ تا انسانی که دیگر اسطوره­ ای نمی­اندیشد بتواند آن را بپذیرد. اولین رسالۀ بولتمان "عهدجديد و اساطير" بود، اما او بعدها آثار ديگري را نيز در اين زمينه منتشر کرد که برخی از مهم‌ترين آن­ها عبارت از "عيسي مسيح و اساطير"، "امید مسیحی و مساله اسطوره‌زدایی"، "درباره مساله اسطوره‌زدایی" هستند.

بولتمان بيشتر به عنوان يک مورخ عهد جديد شهرت داشت. مهارت  او در زبان يوناني که زبان اصلي کتاب عهد جديد به شمار مي‌رود، سبب موفقیتش به عنوان يک مورخ عهد جديد شد. او در سال‌هاي قبل از جنگ جهاني دوم، همدلی نزديکي با مارتین هايدگر، فیلسوف بزرگ آلمانی داشت و از فلسفه او در الهيات استفاده مي‌کرد.

بخش پرونده  ویژه با عنوان «بولتمان و اسطوره‎زدایی» از شش نوشتار تشکیل شده است. اولین نوشتار  «زندگی و اندیشه رودلف بولتمان» نام دارد که به اختصار به  زندگی، آثار، پروژه اسطوره‌زدایی و ماهیت آن و همینطور میراث به جا مانده از وی می­پردازد. سپس وحید صفری با خانم آنگلا اشتاندهارتینگر دربارۀ خاستگاه اسطوره‌زدایی، ارتباط بولتمان با بعضی از معاصرانش نظیر کارل بارت و تاثیر این افراد در نظریه‎پردازی او گفت و گو کرده و به موضوعاتی همچون تاثیر جنگ جهانی بر شکل‎گیری نظریات او و وضعیت کنونی مطالعه و پژوهش در باب آثار وی در دانشگاه‎های آلمان پرداخته­ است.

بروس در مقاله­ ای با عنوان «اسطوره و عهدجدید»، معانی متفاوت اسطوره در عهد قدیم و جدید و شکل تغییر یافته آن را نزد بولتمان بررسی کرده است؛ همچنین وی علاوه بر واکاوی روش، اهداف و نتایج اسطوره‌زدایی به تاثیر آن در مسیحیت توسط بولتمان می­ پردازد. چهارمین نوشتار با عنوان «آیا تفسیر بدون پیش‌فرض امکان دارد» نوشتۀ رودلف بولتمان است که به موضوع تفسیر و امکان وجود پيش‌فرض در آن اختصاص دارد. جِی. اف. تانِر در پنجمین مقاله با عنوان «اسطوره­سازی مجدد به­مثابه جایگزینی هرمنوتیکی برای اسطوره ­زدایی» به تعریف برنامه اسطوره‌زدایی و نقاط قوت و ضعف آن می ­پردازد. آخرین مقاله این دفتر به قلم جوآن میانگ چو «انتقاد کارل یاسپرس از رودلف بولتمان» است. مولف ابتدا رد یاسپرس بر ایده بولتمان در مورد اسطوره‌زدایی را تحلیل می­کند و در ادامه انتقاد یاسپرس را در پرتو دانش کلامی و تاریخی بررسی می­کند.

دومین بخش از نشریه با عنوان «ادب و هنر مشتمل» از سه مقاله تشکیل شده است. نخستین اثر را فتح‌الله مجتبایی با عنوان «طینت و تربیت از دیدگاه سعدی و کنفسیوس» نگاشته است. دومین نوشتار به قلم ویولتا وایبل با عنوان «افق، نوسان، مرزها» است که ابراهیم لطفی ترجمه کرده است. آخرین مقاله «آیین مهر، نماد گرایی رنگ ها و نگارگری ایرانی» به قلم محسن کرمی است.

بخش سوم نشریه با عنوان «اندیشه و نظر» مشتمل بر پنج نوشتار است. اولین مطلب با عنوان  «بررسی مطالعات اسلام شناسی معاصر در غرب» گفتگویی با حسن انصاری است. سپس انشاءالله رحمتی مقاله ­ای با عنوان «پیکار در راه جهان» نگاشته است. سه مقالۀ دیگر این بخش به ترتیب عبارتند از: «تبیینی عصب- روانشناختی از تجربه دینی» نوشتۀ «آنا ال.سی. رونه هاو» و ترجمۀ زینب اسلامی، «مسیح شناسی آینه» به قلم الکساندر تریگر با ترجمه محمد حسین محمدپور و در پایان «جایگاه اخلاق و فقه در آثار و فعالیت های بانو امین» که زینب صالحی نگاشته است.

دو بخش پایانی نشریه عبارت از کتاب و گزارش است. ابتدا سید مسعود رضوی مقاله­ ای با عنوان «انجمن های ادبی» نگاشته است. سپس منیره پنج تنی به مناسبت انتشار کتاب «تاریخ ترجمه در ایران» (نشر ققنوس) با عبدالحسین آذرنگ گفت و گو کرده است. در این گفت وگو مباحث مربوط به گفتمان ترجمه در ایران، ضرورت تاریخ­نگاری در باب ترجمه، منابع و نحوۀ پژوهش بررسی شده است. بخش پایانی به گزارش مهم­ترین وقایع یک ماه گذشته در حوزۀ اندیشه اختصاص دارد.

 شماره ۱۲۳ نشریه اطلاعات حکمت و معرفت با مدیر مسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی به بهای ۲۰۰۰ تومان منتشر شده است.