فروغی در نشر فلسفه اسلامی نداشته‌ایم/ اندیشه اسلامی‌ایرانی ضرورت زمانه ماست

به گزارش لیزنا، هامون سلامتی در این نشست تخصصی گفت: باید به سمت شکل‌گیری گفت‌وگو در حوزه فلسفه برویم. همچنان‌که مبحث سنت و مدرنیته را باید مبتنی بر فرهنگی بومی جدی گرفت تا اندیشه اسلامی ایرانی فعال‌تر شود؛ چرا که ضرروت زمانه ماست.

وی افزود: متأسفانه برای فهم آمار دقیق، اطلاعات ثبت شده در خانه کتاب کمک چندانی به ما نمیکند؛ چرا که لااقل در حوزه فلسفه، آثار این حوزه را با کتب روان‌شناسی و حتی کتبی که خیلی قبل‌تر منتشر شده، ترکیب می‌کنند.

صرفاً نباید متوجه نام متفکران بود و موضوعات لازم را رها کرد

این پژوهشگر تأکید کرد: فلسفه و عرفان اسلامی به واقع فروغ چندانی در حوزه نشر سال قبل نداشت و نهایتاً در چارچوب محدودی باقی ماندند؛ در حالی که هم به فلسفه و هم عرفان شرقی لااقل در سال‌های قبل‌تر بیشتر توجه می‌شد؛ اما در این مدتی که گذشت، شاهد کتب چندان و قابل تأملی نبودیم.

سلامتی معروف‌ترین فیلسوفی را که نشر فلسفه روی آن متمرکز بود، هگل عنوان کرد و افزود: به جز سه کتاب تازه ترجمه شده از هگل، نُه کتاب نیز درباره این فیلسوف و در چاپ اول ترجمه و چاپ شده بود. لئو اشتراوس، هراری، فوکو و همچنین متفکرانی مثل محمود خاتمی و احمد محمدپور از نویسندگانی بودند که شاهد چندی از آثارشان بودیم.

وی با بیان اینکه در زمینه فلسفه اسلامی نیز تنها آثاری از دکتر دینانی وارد نشر کشور شده بود، در این نشست گفت: ما در زمینه نشر کتب فلسفی هم باید به نام خود متفکران دقت کنیم و هم موضوعاتی که به ترجمه و تألیف در آن می‌پردازیم. همچنانکه صرفاً نباید متوجه نام متفکران بود و موضوعات لازم را رها کرد.

ما به عرصه مهم فلسفه تکنولوژی دقت نکرده‌ایم

این نویسنده به چهار محور جدی انتشار کتب فلسفی اشاره داشت و توضیح داد: انسان‌شناسی تکاملی، موضوعات ذیل اندیشه‌های دیگر، توجه به معنای زندگی اعم از عشق، مرگ و اخلاق کاربردی تا توجه به آثار کلاسیک، بیشتر مدنظر فعالان و ناشران ما در مدت اخیر بودند.

سلامتی درباره برخی موضوعات اهم داخل در زمینه فلسفه نیز گفت: برخی حوزه‌ها مثل فلسفه سیاسی و فلسفه علوم اجتماعی در علوم غرب مورد دقت قرار دارند و نیز فلسفه تکنولوژی که اتفاقاً موضوع مهمی است؛ ولی ما بدان توجهی نداریم.

در حوزه سنت و مدرنیته به محتوای بومی نیاز داریم

وی ادامه داد: لااقل بفهمیم که درگیری ما در حوزه فلسفه چیست و باید چه مضامین و جریاناتی را شکل‌دهی کنیم؛ خصوصاً در حوزه تألیف «سنت و مدرنیته» که به گمانم نیاز امروز ماست و تولید محتوای بومی خود را می‌طلبد.

این پژوهشگر تأکید کرد: نباید بگوییم که فلسفه اسلامی امکان بسط ندارد. در عین اینکه این فضای عمومی و نیز خود متفکران هستند که ظرفیت گسترش فلسفه اسلامی را فراهم می‌کنند.

هامون سلامتی در نشست تخصصی «وضعیت‌شناسی کتب فلسفی» به خلأهای موجود اشاره کرد و گفت: خلأها متنوع هستند؛ اما به هر حال باید به سمت شکل‌گیری گفت‌وگو برود. همچنان‌که مبحث سنت و مدرنیته را باید مبتنی بر فرهنگی بومی جدی گرفت تا اندیشه اسلامی ایرانی فعال‌تر شود؛ چرا که ضرورت زمانه ماست.

وی همچنین افزود: عمومی کردن فلسفه و تزریق آن به فضای تربیتی را نیز نباید نادیده گرفت. در عین اینکه نشر ما در کنار کتب مکتوب لازم است که فضای الکترونیک را نیز در دستور کار بگذارد. این خود می‌تواند در عمومی کردن موضوعاتی مثل فلسفه و مضامینش کمک جدی کند.