درباره نویسنده اين اثر:
پیمان فیوضات متولد سال ۱۳۶۰ در تهران و فارغ‌التحصیل مترجمی زبان انگلیسی است. از آثار منتشر شده‌ی او: نمایشگاه نگاتیو (مجموعه داستان: نشر آمه،۱۳۹۰)، آچمزشده‌ها (مجموعه داستان: نشر آگه، ۱۳۸۹)، بندهای خالی (مجموعه داستان: نشر آگه، ۱۳۹۳)، شهر ما، تهران (معرفی تهران به نوجوانان: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، ۱۳۹۶). او در سال ۱۳۸۶ کاندید جایزه‌ی ادبی صادق هدایت برای داستان کوتاه «کف دست» و در سال ۱۳۹۴ کاندید جایزه‌ی ادبی هفت اقلیم برای مجموعه داستان «بندهای خالی» شد.
درباره کتاب:
کتاب شهر ما تهران – معرفی تهران به نوجوانان، سومین جلد از مجموعه ایران من است. این کتاب متناسب با ذوق نوجوانان، اطلاعات عمومی همه جانبه از تهران ارائه میدهد. تهران شهری است که روزها بیش از دوازده میلیون جمعیت دارد. شهری که دویست سال پیاپی پایتخت ایران بوده. ۷۰ صفحه تمام‌رنگی و دو پیوست (یکی نقشه تهران به تفکیک محلات و یک اینفوگرافی [اطلاع‌نگاشت]) دارد. کتاب با زبانی ساده و قابل فهم به مسائل مربوط به زمان حالِ تهران میپردازد و اینفوگرافیِ پیوست کتاب نیز در یک صفحه بزرگ تغییر و تحولات تهران را در عرصه‌های حمل و نقل، فرهنگ، آموزش و پرورش و غیره، از زمانِ پیش از پایتختی تا امروز نشان میدهد.
موقعیت جغرافیایی، تاریخ تهران، نوع زندگی مردم در تهران قدیم، ویژگی‌های منحصر به فرد شهر تهران، ویژگی‌های مردم، مکان‌های تفریحی و گردشگری، مشکلات شهر تهران و چگونگی اداره‌ی شهر از دیگر موضوعاتی است که در کتاب شهر ما تهران به آنها پرداخته میشود.
وقتی فرزندم را هنگام مطالعه این کتاب ديدم بسيار خوشحال شدم چرا که عنوان آن شهر ما تهران را به يدک میکشيد، از اين رو وسوسه شدم خودم نيز خواندن کتاب را بخوانم. چنانچه از روی جلد ميتوان دريافت اين کتاب جزئی از معرفی ايران است که به معرفی شهرهای مختلف میپردازد و سومين بخش آن، تهران است.
هدف و پيام ما از اين نقد، آن است که کوتاهی و نارسايی کتاب را متذکر شده و به حد بضاعت و دانش خود نکات ضعف و قوت آن را ترسيم نماييم. اول در مورد نقاط قوت آن بگوييم که بسيار سليس و روان و همراه با عکسهای موجه خوانندهِ نوجوان را جذب میکند و ذوق مطالعه را افزايش میدهد کما اينکه خلاصهگوئی و کوتاهنويسی در مورد هر مضمون و مطلب، خواننده را ضمن ارضاء وادار به تحقيق میکند تا به دنبال نياز به دانایی بيشتر خود کاوش نمايد. در واقع راقم سرخط جستجو و تفحص را به خواننده میدهد و او را تشویق به يادگيری بهتر و بیشتر مینمايد.
فهرست مطالب بسيار به جا و درست و براساس تقدم و تاخر نگاشته شده و عکسها تقريبا با نوشتهها همخوانی دارد قابل توجه است در این کتاب برای انتقال بهتر مطلب از بیش از ۲۸۰ تصویر استفاده شده است، برخی عکسهای استفاده شده در کتاب از منابع اینترنتی و عکسهای آرشیو عکاسان انتخاب شده‌اند که منبع عکس در بخش منابع آورده شده. عکس‌هایی هم که برایشان منبعی ذکر نشده، خود نگارنده کتاب عکاسی کرده است. بیشتر این عکسها در فاصله تابستان ۱۳۹۳ تا خرداد ۱۳۹۴ گرفته شده‌اند.
ولی نکات ضعف و نقدی نيز بر آن وارد است که اشاره مي‌گردد. اگر از همين نکته آخر يعنی عکسها شروع کنيم میبينيم نداشتن کیفیت مناسب در برخی از آنها نشان از رایگان و اینترنتی بودن آن برای مجموعه میباشد که عدم درج تاريخ در کنار آن خلائی را ايجاد کرده که نوجوان را گمراه میکند چرا که نمیداند اتومبيل، خانه، حمام، مسجد و خيابان های عکسها چه تاريخی را نشان داده و ثبت کرده است که همين امر موجب عدم درک خواننده از برداشتهاِی تصويری میشود.
برگرديم به ادامه مطلب، در کتاب وقتی صحبت از قديم میشود راقم کتاب حدی را مشخص نمیکند که آيا ده سال گذشته قديم است يا دوران پارينه سنگی و يا زمان مغول ها... و بهتر بود در مقدمه اثر به این مسئله اشاره شود. به عنوان مثال، بيست سال پیش، برای کودک و نوجوان قديم محسوب ميشود ولی برای يک فرد مسن 90 ساله، دوران نادرشاه قديم تصور گردد. بنابراين تيتر تهران قديم بدون تصور و تذکر تاريخی، ناقص به نظر میآيد.
صحبت از میزان رفاه وضع معشیت ساکنان آن و اينکه آيا اين شهر قطب صنعتی است و يا کشاورزی و تلفيقی از آن خالیست، همچنین درج مطالبی در مورد کاروانسراها و بازارچه های محلی که تقريبا فراموش گشته، بازارچه هایی که رفت و آمد مردم در گذشته نه چندان دور را برای خريد و دسترسی به مايحتاج روزمره آسان می ساخت.
به علاوه از سرگرمیها و بازیهای مفرح و فرهنگپرور که در گذشته برگزار ميشد مانند نقالی و ترنا بازی در قهوه خانهها و يا بازیهای الکدولک و خرپليس و قايمباشک و... در کوچهها که گردانندگان اصلی آن کودکان بودند و همچنين اجرای تئاترهای روحوضی در مراسم جشن و عروسی در خانهها، گفتاری درج نشده است.
در پایان لازم به ذکر است کتاب‌های دیگرِ مجموعه «نوروز» و «ترکمن‌های ایران» (در دست چاپ) است همچنین دفتر پژوهش‌های فرهنگی مجموعه کتاب‌های «از ایران چه می‌دانم؟»، «تهران‌پژوهی» و «تهران‌شهر» را منتشر کرده است.
مشخصات اثر:
شهر ما تهران/ نوشته پیمان فیوضات. دفتر پژوهش های فرهنگی ، 1396.
دربارۀ نویسندۀ این متن:
اعظم السادات علاهاشمی. لیسانس مديريت آموزشي، دانشجوی ارشد مدیریت اطلاعات دانشگاه شهید بهشتی، کتابدار دانشکده پيراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ايران.
برای انتشار معرفی یا نقد کتاب در برگ سپید، می‌توانید نوشته‌های خود را در قالب یک فایل ورد همراه با عکسی از اثر معرفی‌شده به نشانی info@lisna.ir بفرستید
------------------------------------------------------------------------
منابع:
«شهر ما تهران» به چاپ رسید. خبرگزاری ایسنا، بازیابی شده در 4 بهمن 1396. به آدرس: https://www.isna.ir/news/96011504222/
شهر ما تهران – معرفی تهران به نوجوانان. کتاب هدهد | مرجع کتاب باکیفیت کودک و نوجوان، بازیابی شده در 7 بهمن 1396. به آدرس: https://hodhod.com/3KaNv