کتابخانه‌های مدارس از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب تغییر میابد

علی رمضانی، «مدیرکل فرهنگی و هنری اردوها و فضاهای پرورشی وزارت آموزش و پرورش» در گفت و گو با خبرنگار لیزنا (ستاد خبری بیست و پنجمین دوره هفته کتاب ایران) از بررسی کتاب‌های وارد شده به کتابخانه‌های مدارس توسط نویسندگان و فعالان حوزه کتاب خبر داد و گفت: در حوزه آموزش و پرورش هم در بحث حوزه کمی و هم در حوزه کیفی کتاب دغدغه‌های جدی داریم. نظر ما بر این است که تمام کلاس‌ها آموزشی دوره ابتدایی باید به کتاب تجهیز شود. همینطور همه واحد‌های آموزشی‌ما باید کتابخانه داشته باشند. کتاب‌های که وارد واحدهای آموزشی می‌شوند نیز باید از لحاظ کیفی بهترین کتاب‌ها باشند. با همین هدف امسال این تصمیم را گرفتیم تا کتاب‌هایی را که که جهت تجهیز کتابخانه‌های مدارس و نمایشگاه‌ها دریافت می‌کنیم از طریق گروه داوران آموزش و پرورش انتخاب شود. در حال حاضر در موسسه منادی تربیت بهترین نویسندگان و داوران کتاب مشغول داوری این کتاب‎ها هستند.

تلاش داریم وضعیت موجود را به وضعیت مطلوب تبدیل کنیم

رمضانی در مورد لزوم بررسی و داوری دوباره کتاب‌هایی که قبلا از سوی وزارت ارشاد مورد بررسی قرار گرفته و مجوز دریافت کرده‌اند، با تاکید بر اینکه تلاش داریم وضعیت موجود را به وضعیت مطلوب تبدیل کنیم، گفت: داورانی که این کتاب‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهند همان داورانی هستند که در وزارت ارشاد نیز حضور دارند. اما با توجه به اینکه ما فرهنگ‌ها  و خرده فرهنگ‌های متفاوتی در کشور داریم و دانش‌آموزان ما از قومیت‌ها و مذاهب مختلفی هستند، نیازمند این هستیم که دقت بیشتری در انتخاب کتاب‌های مدارس داشته باشیم تا آسیبی به دانش‌آموزان وارد نشود.

او کتاب را تغذیه روحیه دانش آموزان توصیف کرد افزود: ما اعتقاد داریم که  هر حوزه را باید به دانشمندان و خبرگان آنها واگذار کنیم. برای انتخاب این کتاب‌ها نیز آیتم‌ها و روش‌هایی را در نظر گرفته‌ایم. یکی از روش‌ها ارسال فراخوان عمومی برای همه ناشران است. در این فراخوان شاخص‌هایی را اعلام کرده‌ایم. برای مثال کتاب‌هایی که در مسابقات شورای کتاب کودک، کتاب سال کتاب دفاع مقدس، کتاب شهید غنی‌پور، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و غیره برگزیده شده باشند انتخاب می‌شوند. در حال حاضر حدود ۲هزار کتاب در این زمینه انتخاب شدند. این توجه را داریم که علاوه بر کتاب‌های جدیدی که وارد مدارس می‌کنیم، از کتاب‌های خوب سنوات گذشته نیز غافل نشویم.

10 میلیار تومان بودجه برای تجهیز مدارس ایران

مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش از امضای تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت آموزش و پرورش و  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت تجهیز کتابخانه‌های مدارس خبر داد و گفت: بر اساس این تفاهم‌نامه در حدود ۵ میلیارد تومان بودجه‌ از سوی هر کدام از وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تجهیز کتابخانه‌های مدارس اختصاص یافته است. در این اقدام اولویت با مدارس ابتدایی و همینطور مدارس مناطق محروم، دور افتاده، کمتر توسعه‌یافته، شبانه‌روزی و غیره است.

او نیازهای این مدارس را بیش از این بودجه عنوان و از خیرین برای کمک به اجرای طرح تجهیز مدارس درخواست کمک کرد و گفت: برای اینکه این دانش‌آموزان توانمند شوند و بتوانند موقعیت‌های ویژه و برتری در جامعه به دست آورند نیازمند این هستند که مطالعه خوبی داشته باشند و معلومات آنان افزایش یابد؛ پس نیاز به کتاب دارند. از خیرین خواهش داریم در این بحث هم ورود پیدا کنند تا عقب افتادگی‌های زیاد خود در حوزه کتاب را جبران کنیم و راندمان مطالعه دانش‌آموزان را افزایش دهیم.

ساختمان مدارس جدید کتابخانه دارد

رمضانی اقدام دیگر وزارت آموزش و پرورش را تصمیمی درون‌سازمانی عنوان کرد و توضیح داد: تصمیم گرفته شده تا مدارس جدیدی که احداث می‌شوند دارای فضای کتابخانه کلاسی و کتابخانه عمومی باشند و فرصت ویژه‌ای برای این بخش در نظر گرفته شود. سازمان نوسازی مدارس در ساختمان مدارس جدیدی که ایجاد می‌کند فضای کتابخانه را نیز مد نظر قرار می‌دهد. همچنین باید زمان ویژه‌ای برای مطالعه دانش‎آموزان در نظر گرفته شود و مطمئن هستیم که سید محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش به جهت شناختی که نسبت به حوزه تربیتی دارد در این زمینه کمک خواهد کرد.

وی ادامه داد: اپوشش‌ نیاز‌های ما در دولت تدبیر و امید بسیار خوب بوده است. از سال 1393 بحث اختصاص بودجه برای تجهیز کتابخانه‌ها به طور جدی از سوی دولت پیگیری می‌شود در حالی که قبلا بودجه کتاخانه ما قطع شده بود. وزارت ارشاد نیز در این موضوع بسیار جدی عمل می‌کند و مطمئن هستیم با توجه به این که سید عباس صالحی مانند زمانی که در حوزه معاونت فرهنگی حضور داشت، در پست وزارت نیر به ما کمک خواهد کرد.

پست کتابدار دغدغه آموزش و پرورش است

او بحث بعدی را خانواده‌ها عنوان کرد و افزود: انتظار داریم کتاب‌های مفید برای دانش‌آموزان که در سامانه آموزش و پرورش معرفی می‌شوند از سوی والدین به مدارس هم اهدا شوند تا هم فرزندان خود آنها و هم  فرزندان دیگران بتوانند این کتاب‌ها را مطالعه کنند.

مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش در زمینه بازگشت پست کتابدار به مدارس و همین طور در نظر گرفتن فضای آموزشی و کتابخانه‌ای گفت: حضور کتابدار در مدارس از دغدغه‌های ما نیز هست. مخصوصا با ورود دکتر بطحایی به وزارت آموزش و پرورش، با توجه به این که خود ایشان هم مربی تربیتی بوده‌اند و حوزه پرورشی را به خوبی می‌شناسند این دغدغه افزایش یافته است. ما این انتظار و طلب را از ایشان داریم که برای مدارس ما پست کتابدار در نظر بگیرند. البته بحث کتابیار بعد از حذف پست کتابدار در مدارس مطرح شده است و ما به طور جدی این بحث را دنبال کرده ایم و آموزش آنان را در برنامه خود داریم. همچنین نظر ما بر این است که معلمان و مدیران نیز آموزش‌های ویژه‌ای در زمینه کتابداری در کلاس‌های ضمن خدمت که آموزش و پرورش برگزار می کنند دریافت کنند تا بتوانند به عنوان مربی تربیتی در حوزه کتاب به دانش آموزان کمک نمایند.

نویسندگان در مدارس مناطق محروم حضور یابند

این مقام مسئول در مورد انتقاد نویسندگان و فعالان حوزه ادبیات کودک از وزارت آموزش و پرورش به جهت عدم ایجاد امکان و حضور آنان در کلاس‌های درس و گفتگوی نزدیک و رو در رو با مخاطبان خود گفت: اتفاقا این یکی از دردهای بزرگ ماست. بر اساس سیاست‌های جدیدی که وزارت آموزش و پرورش دارد ملاقات نویسندگان حوزه کودک و نوجوان با دانش‌آموزان یکی از برنامه‌های اصلی ما را تشکیل می‌دهد. فروش کتاب‌هایی که در مسابقات مدارس معرفی شود بالا می‌رود پس ما هم این انتظار داریم که نویسنده آن کتاب‌ها با ما قرارداد و تفاهم‌نامه داشته باشد تا در مدارس استان‌های مختلف بخصوص استان‌های کمتر توسعه یافته حضور پیدا کنند. نظر ما هم بر این است که نویسندگان در این امر ورود پیدا نمی‌کنند!

ارتباط حوزه کتاب و خانواده ها بسیار ضعیف است

وی در زمینه طولانی‌شدن مصوبات اجرایی و حتی گاه به فراموشی سپرده شدن آنها به دلیل تغییراتی که در سیستم آموزشی آموزش و پرورش و دولت صورت می‌گیرد، گفت: شخص وزیر نیز تاکید کرده است که کارها باید تسریع یابد. با توجه به اینکه وی سلسله مراتب اداری را از مرحله کارشناسی تا وزارت در تجربه کاری خود دارند با روانکاری اداری آشناست، به سرعت بخشیدن به این کارها تاکید می‌کند. قبلا  کتاب‌ها از سوی ناشران به طور مستقیم و کارتنی به مدارس ارسال می‌شد در حال حاضر کتاب‌ها از سوی داوران مورد بررسی قرار می‌گیرد و این طرح اجرایی شده است و چند هفته است که دنبال می‌شود. آموزش معلمان نیز به صورت جدی در حال پیگیری است. اقدامات برای حضور نویسندگان و شاعران حوزه کودک و نوجوان در مدارس نیز در حال آماده‌سازی است. ضمنا نویسندگانی که در حوزه آموزش و پرورش کتاب بنویسند مورد تشویق قرار خواهند گرفت.

او در زمینه انتقاداتی که به وزارت آموزش و پرورش صورت می‌گیرد به خاطر آموزش‌محور بودن آن و تاکید بر کتاب‌های درسی و همینطور نقش والدین در این موضوع گفت: با توجه به شعارهای وزیر آموزش و پرورش در زمینه کاهش محتوا و غنی‌ساز کتاب‌های درسی و ایجاد فرصت مطالعه برای دانش‌آموزان، باید گفت ما به عنوان مسئولان کتاب مدارس نیازمند ارتباط بیشتر با خانواده‌هایی هستیم که مسئولیت تربیت مستقیم کودکان را دارند.  ارتباط حوزه کتاب و خانواده ها بسیار ضعیف است ما نیازمند این هستیم که این ارتباط را افزایش دهیم. از انجمن‌های اولیا و مربیان در زمینه انتخاب کتاب‌ها برای مدارس کمک بگیریم. نباید ما تصمیم‌  گیری کنیم بلکه ارتباط باید متقابل باشد و به درک متقابل برسیم. آرزوی آموزش و پرورش سعادت‌مندی دانش‌آموزان است و باید از خود گذشتگی بیشتری برای ارتباط با خانواده‌ها نشان دهیم.