آرشیو اسناد جشنهای حرم رضوی از صفویه تاکنون در مرکز اسناد آستان قدس

 

به گزارش لیزنا، کارشناس بخش اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از وجود شمار زیادی از برگ‌های اسناد مربوط به جشن‌های میلاد در حرم مطهر رضوی، خبر داد که در آرشیو مدیریت اسناد و مطبوعات نگهداری می‌شود.

 کاظم جهانگیری کلاته با بیان اینکه این اسناد از دوران صفویه به بعد را شامل می‌شود اظهار داشت: بر اساس اسناد مکتوب و تصویری موجود، می‌توان از چگونگی برگزاری این مراسم در طول تاریخ با شرح جزئیات آن با خبر شد.

وی برگزاری مجلس سلام، چراغانی صحن‌ها و تهیه شربت و شیرینی را از جمله مراسم این اعیاد و همچنین عید میلاد امام رضا علیه‌السلام برشمرد و اظهار داشت: صورت هزینه‌ها، نحوۀ پذیرایی، زمان، مکان، مشاغل مرتبط با برگزاری این مراسم و پرداخت خلعت و انعام به کارکنان و مداحان از دیگر اطلاعات مندرج در این اسناد است.

جهانگیری افزود: با توجه به اسناد موجود، این گونه مراسم اغلب در صحن انقلاب«عتیق» و و صحن آزادی برگزار می‌شد و همواره با چراغانی و پذیرایی با شیرینی و شربت و اهدای تبرکی، همراه بوده است که کانون این جشن در ایوان طلای صحن انقلاب بوده و مراسم ویژه بزرگان و شخصیت‌های حکومتی نیز در تالار تشریفات حرم مطهر با مراسم ویژه‌ایی چون قرائت قرآن توسط صدرالحفاظ، مدیحه‌سرایی ملک الشعرای وقت آستان قدس، و قرائت خطبه توسط مشهورترین وعاظ وقت تؤام بوده است.

کارشناس اسناد این سازمان تصریح كرد: در این میان اسنادی از دستورات متولی‌باشی یا نایب التولیه به تحویلداران کل یا دربانباشیان جهت برگزاري جشن ميلاد امام رضا علیه‌السلام نیز دیده می‌شود.

 وی به یکی از این اسناد با شماره اموالی  1/30072 اشاره کرد و گفت: این سند، به دست‌خط «عضدالدوله قاجار»؛ متولی‌باشی آستان قدس در ربیع الاول 1302 هجری قمری است که خطاب به دربان‌باشی کل، پیرامون نحوۀ چراغانی صحن‌ها به مناسبت جشن میلاد امام رضا(ع)، دستوراتی را صادر کرده است.

 در این سند آمده: «شب دوشنبه یازدهم که عید سعید میلاد حضرت ثامن الائمه صلوات الله و سلامه علیه است، دربانان کشیک پنجگانه را قدغن نموده هر دو صحن مقدس را علی الرسم باطلاع عالیجناب مشرف در کمال خوبی چراغانی نمایند. مبلغ هشت تومان نقد و مقدار چهل و پنجم روغنچراغ معمول چراغانی را بموجب این نوشته و قبض رسید از عالیجناب حاجی محمدعلی تحویلدار آستانه مقدسه دریافت کردم بخرج مشارالیه خواهد آمد».

 

گفتنی است مدیریت اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی، یکی از غنی‌ترین آرشیوهای مطبوعات، و اسناد اعم از مکتوب، تصویری و دیداری- شنیداری در کشور به شمار می‌رود.