کد خبر: 3549
تاریخ انتشار: شنبه, 08 آبان 1389 - 17:50

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

گزارش

استانداردهای کتابخانه های دیجیتالی: حرکت به سوی نظام های هستی شناسانه

کارگاه «استانداردهای کتابخانه­ های دیجیتالی: حرکت به سوی ایجاد نظام­های هستی­ شناسانه»، توسط سید مهدی طاهری، از سوی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران (شاخه خراسان) برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا) ساعت 8 روز پنجشنبه ششم آبان ماه سال جاری، کارگاه آموزشی با عنوان «استانداردهای کتابخانه­ های دیجیتالی: حرکت به سوی ایجاد نظام­ های هستی­ شناسانه» توسط سید مهدی طاهری، عضو هیات مدیره انجمن کتابداری و اطلاع­ رسانی ایران، برگزار شد.

این کارگاه که توسط انجمن کتابداری و اطلاع­ رسانی ایران (شاخه خراسان) برگزار شده بود؛ با استقبال دانشجویان تحصیلات تکمیلی و کتابداران به ویژه افراد علاقه­ مند به حوزه هستی­ شناسی و استانداردهای کتابخانه­ ای روبرو شد.

در ابتدا فاطمه پازوکی، مسئول کمیته آموزش انجمن کتابداری و اطلاع­ رسانی شاخه خراسان، ضمن تشکر از استقبال بی نظیر از کارگاه به حاضران خیرمقدم  گفت و در ادامه سید مهدی طاهری پس از معرفی خود و آشنایی با شرکت کنندگان جلسه را آغاز کرد.

مباحث کارگاه در سه بخش ارائه شد.

اولین مبحثی که در این کارگاه مطرح شد، شامل استانداردهای کتابخانه های دیجیتالی، تعاریف و اهداف آنها بود، که در برگیرنده ارائه تعاریف مختلف از استاندارد و اهداف آن  در جهت پشتیبانی از ویژگی­های اساسی کتابخانه­ های دیجیتالی از قبیل «انعطاف پذیری، گسترش ­پذیری، انسجام، یکپارچگی، میانکنش ­پذیری» بود.

در همین راستا جهت آشنایی بهتر کاربران با محتوا و فضای اطلاعاتی کارگاه، برخی از مفاهیم خاص از قبیل " Interoperability"، "Metadata"، "Crosswalk"،  وغیره  با استناد به اسناد و پژوهش­هاي مرتبط، نیز تعریف شد.

در ادامه انواع استانداردهای کتابخانه­ های دیجیتالی و ویژگی­های آن از قبیل  METS"، "MODS"، "MADS"، "DCMI"، "PREMIS"، "TextMD"، "DOI"، "RDA"، "ISDA" وغیره  مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور، هدف و کارکرد هر یک از این استانداردها به صورت جداگانه و در پیوند با سایر استانداردها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

سید مهدی طاهری، در ادامه این بحث به این نکته اشاره داشت که کتابخانه­ های دیجیتالی، 7 کارکرد اصلی دارد و برای انجام هر یک از این کارکردها به یک استاندارد نیاز است، هرچند اجباری نیست که هر کتابخانه عیناً از همین استانداردها استفاده کند بلکه می­تواند از جایگزین­های این استانداردها استفاده کند با این شرط که این استانداردهای جایگزین بتواند این کارکردها را به خوبی پشتیبانی کند.

بخش دوم کارگاه به بررسی روابط موجود میان جهان کتابشناختی اختصاص یافت.

در این بخش علاوه بر 6 رابطه میان موجودیت­ های کتابشناختی که توسط  دکتر باربارا تیلت بیان شده شامل رابطه برابری یا هم ارزی (Equivalence)، رابطه اشتقاقی (Derivative)، رابطه توصیفی (Descriptive)، رابطه کل و جزء (Whole-Part)، رابطه همراهی (Accompanying) و رابطه توالی (Sequential)، به دو رابطه دیگر در این زمینه که توسط دکتر فتاحی افزوده شده نیز پرداخته شد که رابطه انتزاعی و رابطه ویژگی­های مشترک (Shared Characterstic) بودند.

عضو هیات علمی مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، در این خصوص گفت: رابطه اخیر (ویژگی­های مشترک) مهمترین رابطه شناخته شده بین موجودیت­های کتابشناختی است و در واقع یک شاهکار است و دلیل این امر کاربرد و اهمیت زیاد این رابطه در دنیای دیجیتال است.

بخش سوم کارگاه نیز به مباحث هستی­ شناسی و ارتباط آن با استانداردها اختصاص داشت.

در ابتدای این بخش سید مهدی طاهری به تعاریف هستی­ شناسی از دو دیدگاه فلسفه و هوش مصنوعی پرداخت و افراد هسته در این حوزه از قبیل گروبر را معرفی کرد.

وی در ادامه ارتباط میان استانداردها و هستی­ شناسی ها را مورد بحث قرار داد.

در پایان جلسه نیز شرکت­ کنندگان به صورت آنلاین عناصر ارتباطی استانداردها را در بخش استاندارهای کتابخانه کنگره به آدرس www.loc.gov/standards مورد بررسی قرار دادند و تکالیفی در این زمینه نیز ارائه شد.

 

گزارش از  زهرا ناصری

 

 

 

برچسب ها :
خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: