کد خبر: 3662
تاریخ انتشار: پنج شنبه, 27 آبان 1389 - 22:20

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

گفتگو

بهره برداري رسمي از فعاليتهاي حوزه خدمات تحت وب در سازمان اسناد و كتابخانه ملي

سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در راستاي اعتلای خدمات اطلاع رساني خود و به منظور سرويس‌دهي به مراجعين از طريق وب، همزمان با آغاز هفته كتاب در آبان ماه 89 اقدام به بهره برداري رسمي از فعاليتهايي حوزه خدمات تحت وب این سازمان نموده است. 

 

رضا شهرابی، مدیر کل فناوری اطلاعات سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در گفتگو با پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا) با بیان این مطلب افزود: اين خدمات شامل دسترس پذير كردن مستندهاي كتابخانه ملي به صورت online، توليد نرم افزار مستندهاي كتابخانه ملي، امكان تهيه خروجي ايزو  به صورت online، راه اندازي سرور پروتكل  Z39.50 (سرويس دهنده)، و طراحي و پياده سازي پايگاه اينترنتي فروش انتشارات سازمان می­باشد.

 وی در خصوص دسترس پذير كردن مستندهاي كتابخانه ملي به صورت online گفت: همواره پايگاه مستندهاي كتابخانه ملي به عنوان یک منبع مرجع تخصصی کاربرد داشته است اما عدم دسترسي به آخرين اطلاعات اين پايگاه مشكلي است كه كتابداران با آن مواجه اند. هم اكنون كتابخانه ملي با دسترس پذير كردن پايگاه مستندها به صورت online مشكل را حل نموده است.

شهرابی، «دسترس پذيري سريع و آسان به پايگاه مستند»، «دسترسي به مستندهاي روزآمد»، «بهره مندي از قابليتهاي موتور جستجو براي بازيابي مستندها»، «امكان استفاده از پايگاه مستندها به صورت رايگان»، «آشنايي جامعه كتابداري با ساختار مارك ايران و نحوه كاربرد آن در حوزه مستندها» از مزایای این سرویس دانست.

مدیر کل فناوری اطلاعات سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران به  توليد نرم افزار مستندهاي كتابخانه ملي اشاره کرد و گفت: از آنجا كه چاپ، توليد و ويرايش مستندهاي كتابخانه ملي هم براي توليد كننده و هم براي استفاده كننده هزينه بر است كتابخانه ملي اقدام به توليد نرم افزار آن نموده است تا با بكارگيري تكنولوژي، علاوه بر افزايش سهولت استفاده از اطلاعات مستندها، در جهت بهينه سازي دسترسی به اطلاعات و صرفه اقتصادي نيز موثر باشد.

وی افزود: از جمله سایر مزایای این نرم افزار می توان به «گردآوري كليه مستندها اعم از سرعنوان موضوعي فارسي، اصفا، اسامي و  مشاهير، تنالگان و ناشر در يك مجموعه»، «بهره مندي از قابليتهاي موتور جستجو براي بازيابي مستندهاي كتابخانه ملي»، «كم هزينه بودن استفاده از نسخه الكترونيكي در مقايسه با نسخه چاپي آن»، «امكان روزآمد ساختن آن در فاصله زماني كوتاهتر نسبت به نسخه چاپي» اشاره کرد.

مهندس شهرابی همچنین در مورد امكان تهيه خروجي ايزو  به صورت online گفت: پايگاه كتابشناسي كتابخانه ملي سالهاست كه مورد استفاده جامعه كتابدارن است . اطلاعات اين پايگاه از طريق يك نرم افزار كه در بازه زماني روزآمد مي شد در اختيار استفاده كنندگان قرار مي گرفت. 

وی افزود: همانطور كه مشخص است نقص اين نرم افزار در روزآمد نبودن اطلاعات آن است. كتابخانه ملي با را ه اندازي  OPAC اين مشكل را حل كرد اما مشكل بعدي عدم امكان تهيه خروجي از اطلاعات online بود اما هم اكنون اين مشكل نيز حل شده است.

وی در ادامه به برخي مزاياي این سرویس اشاره کرد و گفت: «دسترس پذيري سريع و آسان به پايگاه كتابشناسي و امكان تهيه خروجي به صورت همزمان»، «امكان تهيه خروجي از اطلاعات روزآمد »، «آشنايي جامعه كتابداري با ساختار مارك ايران و نحوه كاربرد آن در حوزه كتابشناسي»، «لزوم ارتقاء محصولات نرم افزاري در خصوص شناسايي و كاربرد تگ هاي ايران مارك»، «صرفه جويي در زمان براي بازيابي و تهيه خروجي» و «امكان تهيه خروجي از پايگاه  كتابشناسي به صورت رايگان» از جمله مزایای آن است. 

مدیر کل فناوری اطلاعات سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران، راه اندازي سرور پروتكل  Z39.50 (سرويس دهنده) را نیز یکی دیگر از خدمات این سازمان دانست و گفت: پروتکل  Z39.50 کاربران را قادر مى‏سازد تا نظام هاى اطلاعاتى متفاوت را بر روى انواع شبکه‏ها و اینترنت از طریق یک محیط کاربر واحد جستجو کنند. اين پروتكل با استاندارد كردن پرسش و پاسخ در دو لايه سرويس دهنده و سرويس گيرنده عمل مي كند. در نرم افزار کتابخانه ملی (رسا) نيز دو لايه ZClient و ZServer  پياده سازي شده است. به عبارتي كتابخانه ملی مي تواند با  ZServer جزء يكي از هزاران كتابخانه اي قرار گيرد كه به ارائه خدمات Z39.50 مي پردازند و با ZClient مي تواند به زنجيره اي از كتابخانه هايي بپيوندد كه اين پروتكل را در سطح Server پشتيباني مي كنند و به بازيابي اطلاعات بپردازد.

وی همچنین «امكان اتصال به سرور كتابخانه ملي از طريق نرم افزار محلي و با استفاده از سرويس گيرنده پروتكل Z39.50»و «امكان بهره مندي از پايگاه كتابشناسي ملي به صورت online از طريق نرم افزار محلي و با استفاده از سرويس گيرنده پروتكل Z39.50» را از سایر مزایای این پروتکل دانست. 

مهندس شهرابی در خصوص  طراحي و پياده سازي پايگاه اينترنتي فروش انتشارات سازمان اظهار داشت: تا كنون كليه انتشارات سازمان اسناد و كتابخانه ملي از طريق فروشگاه هاي اين سازمان در اختيار عموم قرار مي گرفت، اما هم اکنون با راه اندازي «پايگاه اينترنتي فروش انتشارات سازمان»، عرضه كتاب و ديگر محصولات با مراجعه به نشانی اینترنتی (http://bookshop.nlai.ir) آن نیز میسر است.

 شهرابی گفت: ارسال محصولات برای متقاضی هزینه ای در بر ندارد و رایگان است.

وی از جمله مزایای این پایگاه اینترنتی را «تسهيل روند خريد قابل اطمينان و دريافت رايگان كتابهاي مورد نياز در كوتاهترين زمان ممكن»، «اطلاع‌رساني جديدترين و كاملترين اخبار انتشارات و كتاب‌هاي چاپ‌شده در موضوع‌هاي مختلف»، «جستجوي پيشرفته و دسترسي ساده و سريع به تمامي اطلاعات مورد نياز كتابهاي منتشر شده » و «فراهم آوردن امكان تبادل نظر با كاربران به منظور ارائه هرچه بهتر خدمات» عنوان کرد. 

برچسب ها :
خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: