شب «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» برگزار شد

به گزارش خبرنگار لیزنا؛ توران میر هادی، دبیر فرهنگنامه کودکان و نوجوانان و استاد بزرگ کتابداری ایران،  در مراسم «شب فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» که به همت مجله بخارا و از سلسله برنامه های شبهای بخارا 17 خرداد 1395 در کانون زبان فارسی برگزار شد، با اشاره به فعالیت خود در شورای فرهنگنامه گفت: خوشحالم در کشوری زندگی می کنم که دارای مردمانی صادق و بخشنده است.

وی افزود:  به من این اجازه داده شد که گوشه ای از کار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان را در دست بگیرم و یک کار بزرگ فرهنگی را با امکانات محدود به سرانجام برسانم.

در ادامه این مراسم نوش آفرین انصاری، دبیر شورای کتاب کودک، تصریح کرد: افتخار می کنم که شاگرد توران میرهادی هستم زیرا به من یاد داد که همیشه از دیگران یاد بگیرم و دانش آموز باشم.

علی دهباشی، مدیر مسئول مجله بخارا، در ادامه در رابطه با فرهنگنامه کودکان و نوجوان با بیان اینکه حدود 37 سال طول کشید تا فرزندان این مرزو بوم بتوانند کتاب مرجعی برای خود در جهت بالا بردن اطلاعات عمومی داشته باشند، اظهار داشت: در تهیه این فرهنگنامه با تلاش بسیاری از افراد، اثری بسیار زیبا از تاریخ و ادبیات ایران زمین ایجاد شد.

کتاب را جایگزین فضای مجازی کنید

در ادامه این مراسم نسل نوجوان و علاقمند به کتاب و از خوانندگان فرهنگنامه کودکان و نوجوانان صحب کردند.

محمد امین گوهری نوجوان دوستدار ادبیات با بیان اینکه نوجوانان ایرانی باید کتاب‌ها را جایگزین فضای مجازی و سایت ها کنند، گفت:  با عضویت در کتابخانه‌های کشور و با ورق زدن صفحات کتاب می توان اطلاعات لازم را در هر زمینه ای کسب کرد.

وی ادامه داد: زمانی که معنی کلمات را نمی دانیم و یا در حال انجام تحقیقی در زمینه چگونگی خلقت یک حیوان هستیم، می توانیم با مراجعه به فرهنگنامه کودکان و نوجوانان همه موارد علمی را پیدا کنیم و باید کمک کنیم تا این کتاب مفید به راحتی در اختیار مردم به ویژه کودکان قرار بگیرد.

در ادامه این مراسم مینا امیدی نوجوان طرفدارکتاب با اشاره به اینکه در فرهنگنامه صحبت از شوق و امید است، گفت: نتیجه این کتاب به وضوح در جامعه مشاهده می شود.

وی افزود: افتخار می کنم از اینکه در نگارش این فرهنگنامه نقشی را ایفا کردم.

امیدی ادامه داد: برای اینکه جامعه به یک نسلی اثر گذار تبدیل شود باید بستری فراهم شود تا شورایی به نام فرهنگنامه برای فرزندان ایران زمین  ایجاد شود.

 در ادامه فرزاد زین‌العابدینی دوستدار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان گفت: فرهنگنامه کتابی است که در آن مسائل سیاسی، مذهبی و کارهای تحقیقاتی آموزش داده می شود.

وی افزود:  زمانی که پدرم به کشور بنگلادش سفر کرده بود اطلاعات خوبی درباره این کشوراز کتاب فرهنگنامه به دست آوردم .

زین‌العابدینی ادامه داد: بارها در جهت مطالعه بر روی فرهنگ مردم ایران زمین و بسیاری از مسائل دیگر به کتاب فرهنگنامه مراجعه و همیشه پاسخ خود را به بهترین شکل دریافت کردم.

صحت و دقت نوشتار شعار ویراستاران فرهنگنامه کودک و نوجوان

در ادامه این مراسم ایران گرگین، سرویراستار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان، و نویسنده گفت: در سال 1360 از من دعوت شد تا کار ویراستاری فرهنگنامه کودکان و نوجوانان را بر عهده بگیرم و با وجود همه مشکلات در شورای کتاب کار تدوین فرهنگنامه را با عشق و شوق فراوانی آغاز کردیم.

گرگین بیان کرد: در این کتاب سعی شده تا علاوه بر صحت مطالب، در قسمت‌های ترجمه نیز دقت زیادی شود.

این نویسنده در خصوص امکانات مالی و ابزاری تدوین این فرهنگنامه، افزود: افراد زیادی در راه تدوین این کتاب کار را به معنای واقعی فراگرفتند و همگی با تلاش بسیار سعی در تالیف کتابی کردند تا مردم ایران زمین به فرهنگنامه مرجعی دست یابند.

 گرگین با بیان اینکه این 16 جلد به اثری ممتاز و ماندگار در کشور تبدیل شده، تاکید کرد: اگر اینترنت اجازه دهد کودکان پاسخ همه سوالات خود را در این کتاب همراه با والدین‌شان پیدا می کنند.

وی تاکید کرد: صحت و دقت نوشتار شعار ویراستاران این فرهنگنامه است و من امیدوارم با در اختیار گذاشتن این کتاب در میان مردم ایران زمین پاسخگوی تمامی سوالات آنها باشد.

در ادامه این مراسم فرزانه اخوت گفت: من از همه شما دعوت می کنم تا از ویراستار و نویسنده ای که همه زندگی خود را وقف تالیف این کتاب کرد تا مردم ایران یک فرهنگنامه مرجعی داشته باشند، تجلیل کنید زیرا با امکانات محدود و تلاش های فراوان این کتاب هم اکنون اثری ممتاز در سطح کشور در بین فرزندان کشورمان است.

استقبال ضعیف جامعه از فرهنگنامه

در ادامه این مراسم کامران فانی،  نویسنده و مترجم و استاد برجسته کتابداری با بیان اینکه این کتاب ارزشمند راه خود را در میان موانع مختلف در طول 34 سال طی کرده، گفت: تالیف فرهنگنامه کودکان و نوجوانان سرگذشت عبرت انگیز و قابل تاملی دارد. فرهنگنامه با پشتوانه ای از شور و ایثار به سرانجام رسیده زیرا نویسندگانش تمام زندگی خود را صرف تالیف این کتاب کرده اند.

فانی در خصوص استقبال ضعیف جامعه از این کتاب ارزشمند، افزود: این فرهنگنامه یک اثر کاملا ایرانی است که 25 سال از چاپ اولش می‌گذرد اما به دلیل استقبال ضعیف آموزش و پرورش این اثر مهجور مانده است.

وی ابراز داشت: بسیاری از والدین و دانش آموزان کار با کتاب‌های مرجع را به دلیل آموزش‌های نادرست در مدارس و عدم استفاده از این کتاب در کتابخانه‌ها یاد نگرفته اند و متاسفانه فرزندان کار جستجوی خود را در کتاب‌های مدارس سپری می کنند. 

گرفتن فرصت ها از دانش آموزان به دلیل آموزش نادرست

در ادامه این مراسم محمدهادی محمدی، نویسنده، گفت: آموزش و پرورش بستری را برای فکرکردن کودکان محیا نکرده و این امر موجب شد تا فرصت‌های دانش آموزان از دست برود.

این نویسنده در خصوص اینکه رویکرد آموزش مانند شمعی روشن است، افزود: رویکرد مفهومی بر پایه گفت و شنود و دیالوگ است و کودکان با جستجوی حقیقت، فرصت ها را برای خود فراهم می کنند.

استعدادهای دانش آموزان کشف نمی شود

محمدی با بیان اینکه متاسفانه در فضای مدرسه امکان کشف استعداد دانش آموزان وجود ندارد؛ ادامه داد: برای کشف خود و پرورش اندیشه‌ها نیازمند رویکرد جدیدی هستیم.

وی با اشاره به اینکه برای این اندیشه‌ها باید بهای سنگینی بپردازیم، گفت: از هیچ نهادی درخواست خرید فرهنگنامه را نمی کنم.

سطح نگارش فرهنگنامه ساده و متناسب با گروه سنی مخاطبان است

در ادامه این مراسم آزاد مهر دانش گفت: وقتی به فرهنگنامه کودکان و نوجوانان می اندیشم از خود می پرسم این اثر چیست؟ آیا میتوان در پاسخی کوتاه آن را یک دایره المعارف / یک دانشنامه دانست و تمام؟  فرهنگنامه سرمشق است. فرهنگنامه یک ساختار زبانی است.

وی بیان کرد:  زندگی‌نامه به عنوان منشور بلورین تاریخ، خوانندگان را نسبت به سوژه‌های بزرگ‌تر علاقه‌مند می‌سازد و آنها را  به خود جذب می‌کند. نویسنده برای نوشتن زندگی‌نامه به همان مهارت‌های خلاقانه‌ای احتیاج دارد که نویسنده‌ی رمان، داستان کوتاه، شعر یا نمایشنامه نیاز دارد. هنگام نوشتن زندگی‌نامه باید قصه‌گویی ماهر باشد که بتواند خواننده را با روایت جذب کند.

این کارشناس علم اطلاعات و دانش شنابسی به سطح نگارش فرهنگنامه و دو دایره المعارف دیگر اشاره کرد که سطح نگارش شان ساده و متناسب با گروه سنی مخاطبان است. 

وی همچنین در سخنرانی اش بیشتر به مطالعه تطبیقی مدخل های زندگینامه در فرهنگنامه با چهار دایره المعارف از نظر معیارهای موجود اشاره کرد.

ویراستاری 8 جلد از فرهنگنامه باقی مانده است

در ادامه این مراسم علیرضا میرفخرایی نویسنده و عضو شورای فرهنگنامه گفت: 600 نفر در طول 35 سال زحمت تالیف این فرهنگنامه را به صورت داوطلبانه برعهده داشتند و همه آنها سعی کردند تا کیفیت فدای سرعت نشود.

وی بیان کرد: بعضی از افراد فکر می کردند این کتاب ارزشمند تا جلد سوم بیشتر چاپ نمی شود ولی با دوراندیشی "توران میرهادی" تدوین این کار ارزشمند در حال پیگیری است.

این نویسنده با بیان اینکه ویراستاری 8 جلد از این فرهنگنامه باقی مانده است، افزود: اطلاعات 14 جلد از این مجموعه در حال به روز شدن است و قرار است مطالب آن به صورت الکترونیکی منتشر شود.

میر فخرایی یاد آور شد: کار ویرایش قسمت های باقی مانده این فرهنگنامه هزینه ای بالغ بر 900 میلیون تومان در پی دارد که خیرین بخشی از آن را تقبل کردند.