«کتابخانه‌هراسی» چالش جدی پیش روی ترم‌پایینی‌ها

 به گزارش لیزنا، ترس از بکارگیری منابع اطلاعاتی مسئله‌ای است که در میان دانشجویان ترم‌های پایین رواج داشته و بین روانشناسان به «اضطراب کتابخانه ای» معروف است.

کتابخانه‌های دانشگاهی به عنوان سیستم‌های اطلاعاتی نقش مهمی در رشد و ارتقای علمی دانشجویان ایفا می‌کنند. دانشجویان برای تنظیم پروژه‌های درسی و تکمیل پایان‌نامه دائماً به این منابع اطلاعاتی مراجعه می‌کنند. این در حالی است که نوعی ترس یا فوبیای بکارگیری منابع کتابخانه تحت عنوان «اضطراب کتابخانه‌ای» فرآیند استفاده از کتابخانه را به خصوص در بین دانشجویان ترم‌های پایین تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

اضطراب کتابخانه‌ای حالت روحی است که طی آن، دانشجو هنگام مراجعه به کتابخانه دچار اضطراب شدید می‌شود، از اطرافیان خجالت می‌کشد و نمی‌تواند تمرکز خود را حفظ کند.

این نوع حالت هیجانی که حتی در بهترین دانشگاه‌های جهان به چشم می‌خورد، اولین بار در سال 1986 از سوی "کونستانس ملون" (Constance Mellon)، استاد علوم کتابداری دانشگاه کارولینای شمالی مطرح شد. از آن سال به بعد مطالعات گسترده‌ای در این خصوص صورت گرفته است.

ملون در تحقیقات خود متوجه شد اضطراب کتابخانه‌ای مهارت‌های تحصیلی و پژوهشی بسیاری از دانشجویان را در آمریکا کاهش می‌دهد. این اضطراب باعث تعامل کمتر دانشجو با متصدی کتابخانه می‌شود.

مهمترین عامل بروز اضطراب در کتابخانه‌های دانشگاهی، طرح و معماری کتابخانه‌ها و تفاوت اساسی آنها با محیط دانشگاه گزارش شده است. برای مثال دانشگاه کلمبیا در مجموع دارای 20 کتابخانه است که بر اساس رشته و موضوعات مختلف از یکدیگر تفکیک شده‌اند. هیچ تابلویی برای نشان دادن بخش‌های مختلف کتابخانه به چشم نمی‌خورد، به طوری که این وضع سردرگمی و آشفتگی دانشجویان را در پی داشته و اضطراب آنان را دوچندان می‌کند.

گفتنی است، اکنون که 30 سال از شناخت اضطراب کتابخانه‌ای می‌گذرد، دانشگاه‌ها هنوز به دنبال راه‌حلی برای مهار این مشکل هستند. همچنین این حالت روحی با ورود منابع دیجیتال و سهولت دریافت کتاب‌ها و مقالات الکترونیکی در میان دانشجویان شیوع بیشتری یافته است.