آیین رونمایی و نقد مجموعه شعر «تماشایی» برگزار شد

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط عمومی فرهنگسرای انقلاب اسلامی، آیین رونمایی و نقد مجموعه شعر «تماشایی» با حضور میلاد عرفان‌پور، مرتضی امیری اسفندقه، محمد مهدی سیار و حامد طونی، یکشنبه ۳۱ تیر در این فرهنگ‌سرا برگزار شد.

کتاب خوب هیچ وقت تمام نمی‌شود و همیشه خواندنی است

در ابتدای مراسم مرتضی امیری اسفندقه با تبریک به میلاد عرفان‌پور گفت: صحبت کردن درباره شعر دشوار است. شعر بیشتر از آنکه تعریف شود، تعریف می‌کند. اگر مخاطب رو در روی آن قرار گیرد جهان را معرفی می‌کند و دنیای فکرش را شاعر به مخاطب نمایان می‌کند. شعر میلاد هم از این دست است. شعری است که جان دارد و آدمی نیاز به آن درد. با انتشار «تماشایی» کتاب خوبی به ادبیات معاصر تقدیم شد.

وی افزود: چقدر خوشبختم که امروز قرار است راجع به کتاب شعر میلاد صحبت کنم. میلاد در این مجموعه شعر با کسی مسابقه ندارد جز خودش. تمام هدفش این است که من می‌خواهم از خودم سبقت بگیرم. میلاد در این کتاب از خودش جلو می‌زند و میلاد‌ها را یکی یکی پشت خود جا می‌گذارد و به میلاد بعدی می‌رسد. در این کتاب میلاد تولد‌های تازه را تجربه می‌کند.

این شاعر با بیان اینکه ما متن را قضاوت می‌کنیم، افزود: پیش از این که در جامعه نقد مترقی در غرب و شرق این موارد مطرح شود در آیین ایمانی ما مطرح شده که بنگر چه می‌گوید، منگر که می‌گوید؛ اینکه در کتاب چه گفته شده، مهم است.

اسفندقه در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه تماشایی اثری ارزشمند است و در برخورد با آن چاره‌ای جز تسلیم نداریم، گفت: شعر میلاد مخاطب را سریع خلع سلاح می‌کند و سلاح تازه به او می‌دهد. اسلحه را گرفته و در واقع به مخاطب صلاحیت می‌دهد. شعر او ابتدا مخاطب را تخریب و سپس بنای تازه برای او می‌سازد.

وی در ادامه به شعر پارسی اشاره کرد و گفت: شعر پارسی همواره شعر انقلابی بوده و شاعر مدام علیه خودش قیام می‌کند و خودش را می‌سازد.

مرتضی امیری اسنفدقه گفت: شعر پارسی شعر دیدار است نه گفتار. باید بگوییم میلاد عرفان‌پور چه دیده است نه چه چیزی گفته است. ما‌ می‌توانیم با کتاب «تماشایی» هم به شاعران داخلی و هم شاعرانی که زبان پارسی نمی‌دانند، بگوییم که میلاد عرفان پور چه چیزی دیده است.

وی افزود: برای دیدن وقت لازم نیست. چشمت باید باز باشد. شعر میلاد در حوزه دیدار واقعا حرف ندارد. چشم‌ها باز باز است. در حوزه گفتار، میلاد یک گفتار بومی دارد. تمام وفای طبع میلاد به منطقه با خودش رشد کرده.

اسفندقه در پایان گفت: کتاب خوب هیچ وقت تمام نمی‌شود و همیشه خواندنی است. وقتی شعر‌های میلاد را می‌خوانم می‌گویم خدا را شکر که من حسود نیستم. وگرنه با خواندن شعرهایش می‌مردم.

شعر محصول بی تابی آدمی است

در ادامه مراسم حامد طونی شاعر گفت: با تعریفی که اخوان ثالث از شعر و شاعری دارد می‌خواهم به جوهر شاعرانه و مختصاتی که اخوان برای شاعری مطرح می‌کند، اشاره کنم. اخوان می‌گوید: شعر محصول بی تابی آدمی است. چند مولفه وجود دارد که شاعر باید جان شوریده و بی قراری داشته باشد، شاعر‌ در بسیاری از شعر‌های اصیل نوعی انفعال و بی اختیاری را تجربه می‌کند و در نهایت شاعر باید پنجره‌ای باشد به تماشای تشعشعاتی که از عالم هستی بیرون می‌آید. اینکه هرچیزی که در اطراف ماست زبان گشوده به سخن و ما باید بشنویم. این مولفه‌ها در کنار هم می‌شود جوهر شاعرانه.

وی افزود: میلاد چه در آثار پیشین و چه در این اثر جدید خود ثابت کرده است که لحظات و آناتی دارد که در آن به تماشای هستی می‌نشیند و دریافت می‌کند و لحظات به خصوصی برای خودش ثبت می‌کند.

حامد طونی بیان کرد: هیچ شیئی بیرون از ما نیست مگر اینکه مقابل ما زبان گشوده باشد. برای اشیا و رویدادهای مختلف، این جوهر و «آن» شاعرانه در آثار آقای عرفان‌پور وجود دارد. نکته دیگری که در این آثار وجود دارد مواجه شاعر با هستی است که در چند ساحت قرار می‌گیرد. ۱- من شاعر با خود که ماحصل آن خودشناسی و تلاش برای خودسازی است. ۲- من شاعر با طبیعت. شاعر مرزی بین خود و طبیعت احساس نمی‌کند. در حقیقت خود را جزوی از طبیعت می‌داند. ۳- ارتباط من شاعر با جامعه است. شاعر توانسته مرزهایی را جا به جا کند. یکی از مشخصه‌های ویژه میلاد عرفان‌پور در ساحت شعرهای اجتماعی محقق شده است. شعرهای اجتماعی که مردمی و در زندگی اجتماعی هستند.

حامدی طونی گفت: شعر عرفان‌پور شعر حکمت است. چیزی که در شعر امروز کم دیده می‌شود. شعر حکمت صرفا در لایه‌های فردی باقی نمی‌ماند و یک پیوست اجتماع  یا گره خوردگی با جامعه پیدا می‌کند. شعر عرفان پور شعری است که نوعی عرفان اجتماعی عرضه می‌کند و به دنبال این است که علاوه بر سلوک فردی خود دیگران را هم در این مسیر همراه کند.

این شاعر در ادامه در خصوص رباعی گفت: در دو دهه گذشته تولید انبوهی از رباعی در فضای کشور اتفاق افتاد که متاسفانه سطحی زدگی در فرم رباعی ایجاد کرده است. به این معنا که ما یک مصرع چهارم بگوییم و سه مصرع سست بسازیم و با مفاهیم کوچه بازاری که مخاطب خیلی سطح پایین را با خود همراه کند. اما رباعی میلاد عرفان پور به عنوان استوانه‌های رباعی در دوران فعلی سعی کرده این فضا را نگه دارد و اجازه ندهد این فضا ادامه پیدا کند و بیشتر و بیشتر شود.

وی افزود: رباعی با وجود کوتاهی قالب بسیار سختی است. قالبی است که باید بتوانی در مصرع‌های کم حرف‌های بزرگ بزنی. رباعی  باید یک وحدت و تشکل یکپارچه داشته باشد. علاوه بر اینکه نباید مصراع‌های ضعیف نداشته، بلکه باید تک تک کلمات کارکرد داشته باشد و قابلیت جایگزین نداشته باشد و در نسبت و ارتباط با هم باشند و نتوان جایگزین برای کلمات انتخاب کرد.

کتاب « تماشایی» جهان مخاطب را بزرگ می‌کند

در ادامه محمد مهدی سیار گفت: فکر نمی‌کردم بعد از اینکه سروده‌های میلاد را بعد از چاپ بخوانم، انقدر شگفت‌زده و غافلگیر شوم و تازگی داشته باشد برایم زیرا من تک تک سروده‌های این کتاب را قبل از چاپ و حتی بعد از سرودن خوانده و شنیده‌ام.

وی افزود: این مجموعه شعر کتابی است که جهان آدم را بزرگ می‌کند. اگر خدا این جهان را گسترش می‌دهد بخشی از این گسترش در زبان اتفاق می‌افتد. شعر خوب و تر و تازه جهان من را گسترش می‌‌دهد.

سیار بیان کرد: گمشده شعر و ادبیات ما در این دوره حکمت است و حکمت دوگونه و با دو نگاه تعریف می‌شود. یکی ممکن است وقتی می‌گوییم حکمت تصور این باشد که شاعر فلسفه خوانده است و با حرف‌های فلسفی و پرسش‌های بزرگ و حرف‌های کلی در شعرش مواجه شوی و شاعر خودش را به رخ کشد که بله من چیزی خوانده‌ام و بهره‌ای برده‌ام. اما به گمان من نگاه درست به حکمت می‌تواند این باشد؛ دیدن یا تماشای امر ازلی و ابدی در لحظه و دیدن همان حرف‌های بزرگ و مواجه با پرسش‌های بزرگ اما نه در عالم انتزاعات و در ذهنیت شاعر و مخاطب. فضایی کاملا جدای از زندگی. دیدن در لحظه. این حکمتی است که شاعر می‌تواند به ما هدیه کند چیزی که فیلسوف هم نمی‌تواند به ما دهد.

سیار در ادامه گفت: من این آورده‌ها و تحفه‌هایی که میلاد عرفان پور  به انسان امروز هدیه می‌کند، بخش زیادی از آن را خدمت به عالم ادبیات و شعر می‌دانم.

میلاد عرفان پور در پایان با تشکر از دوستان شاعر حاضر در نشست گفت:  چندین بار به دوستانم گفته‌ام که چقدر این جلسات را دوست دارم و بیشتر دوست د ارم در این جلسات نقد شوم. در هر جلسه از این نشست‌ها به میزان یک سال انرژی و روح و جان میگیرم. دوست دارم با هزینه خودم چنین جلساتی را برگزار کنم. اگر شعر‌های من حسنی داشته باشد لطف خدا بوده و نه توانایی من. میلاد عرفان پور چند شعر از کتاب تازه منتشر شده خود با نام: تماشایی» برای حاضران خواند.