به گزارش پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا) به نقل از روابط عمومی كتابخانه و موزه ملي ملک، اين نمايشگاه که تلفيقي از روايت، تصوير، صدا و آثار موزهاي است، با موضوع سوره مباركه «فاتحةالكتاب» و بر اساس ويژگيهاي ساختاري و مفهومي اين سوره و تاثير آن بر ادبيات فارسي شکل گرفته است.
در این نمایشگاه ترکيبی، فیلمی کوتاه با عنوان «کلمه» بهنمایش درآمده است. این فیلم ساخته محمدرضا اصلانی، فیلمساز و شاعر بوده و اولین فیلم از سری سیزدهگانه «منطقالطیر» است.
همچنین هفت نمونه از كتابت سوره حمد از هفت قرآن نفيس خطي متعلق به مؤسسه در این نمایشگاه به نمايش گذاشته شده كه هفت قاري مختلف آنرا ميخوانند و بر هر تصوير صداي يكي از قارياني چون عبدالباسط، منشاوي، محمد انور و... و همچنين صداي بهروز رضوي كه متن و روايت مرتبط با اين سوره را ميخواند، روي تصاوير گذاشته شده و بازديدكنندگان ميتوانند در مقابل هر تابلو، بهوسيله هدفون اين صداها را در كنار افكتهاي صوتي پسزمينه، بشنوند.
تابلوهاي به نمايش درآمده در اين نمايشگاه، تصاوير بزرگ شده از صفحات هفت قرآن خطي نفيس از جمله قرآن به كتابت عبدالله الرناني سال 1221 ه.ق ، قرآن به كتابت محمدتقي اصفهاني سال1252 ه.ق و ... مي باشد.
از ميان اين هفت نسخه قرآن نفيس، سه نسخه اصلي شامل نسخه بدون رقم، نسخه به كتابت عبدالله الرناني و نسخه به كتابت زينالعابدين اصفهاني (اشرف الكتاب) در اين نمايشگاه به نمايش گذاشته شده است.
اصلانی در حاشیه مراسم افتتاح نمایشگاه درباره فیلم «کلمه» گفت: «اين فيلم در سال 80 ساخته شده و اولين فيلم از مجموعه سيزده فيلمي است كه براي شبكه يك سيما ساختهام. اين مجموعه بيشتر به نقاشي و خط، نقاشي ايراني و نقاشي جهان، از نقاشي چين گرفته تا نقاشي رنسانس و نقاشی مدرن میپردازد. همچنين برخي ريزبافتها نيز در ميان تصاوير فیلم ديده ميشود. مسئله اصلي اين فيلم، مسئله خوانش است. در اين فیلم به دلیل اینکه اولین فیلم از یک مجموعه بود، از متن آغاز انجيل و متن آغازین نزول قرآن يعني با «در ابتدا كلمه بود» و «بخوان به نام پروردگار» بهره گرفتهام. در بخشهاي ديگري از اين مجموعه، متنهايي از سهروردي، عطار و ديگران هست كه آقاي انور آنها را خوانده است.»
وی درباره ارتباط فيلم «کلمه» با نمایشگاه «هفت آینه» گفت: «از آنجا كه این فیلم به خوشنويسي و همچنين به كلام الهي پرداخته، براي اين نمايشگاه مناسب ديده شده است.»
همچنین دبيرينژاد، مدير موزه و طراح نمايشگاه نحوه شکلگیری این نمایشگاه را اینگونه توضیح داد: «طبق وقفنامه حاجآقا ملك، ما موظفيم که در ميلاد پنج تن(ع)، پنج جشن برگزار كنيم. به این دلیل تصميم گرفتيم كه اين فرصتها را به فرصتهاي موزهاي تبديل كنيم؛ همانطور كه نظر واقف بوده و در راستاي همان چيزهايي كه وی ميخواسته است. درواقع ايده از اينجا شروع شد كه ابتدا تصمیم گرفتیم تصاوير نسخ قرآني موزه را به نمايش بگذاريم و در مراحل بعد تصميم گرفته شد که تصاوير صفحات سوره حمد اين قرآنها بهنمایش درآیند. سپس خواستيم بازتاب و بازخورد اين سوره و مفاهيم آنرا در ادبيات تاريخي و عرفاني بررسي كنيم. همچنین سراغ اشخاص مختلف رفتيم و از آنها درباره برداشتشان از اين سوره و حس و تجربه آنها هنگام شنيدن آن سوال کردیم و هركس به شعر يا متني اشاره كرد و مجموعه اينها را كه همه از جايي چون منابع مختلف ادبي نشأت ميگرفت، كنار هم گذاشتيم و به این دلیل که سوره حمد هفت آيه بود، براي ما هفت باكس ايجاد شد و هفت آينه تشكيل داد كه اين هفت آينه درواقع فرصتي است كه هركس حس و تجربه خود را از اين سوره در اين آينهها ببيند و بازتاب دهد.»
دبیرینژاد گفت: «اشعار بهکار رفته در تابلوها، از متوني چون تفسير كشفالاسرار ميبدي، تفسير طبري، ترجمههاي مختلف قرآن و همچنين از گلستان، حافظ، مولانا و خواجه عبدالله انصاري كه هركدام شباهتها، ارتباطها و بازخوردهايي با سوره حمد داشتند، انتخاب شد. مجموعه اين ارتباطها به ما اين پكيجها را داد و براي اينكه تنوعي ايجاد شود، يك چهار ديواري ايجاد كرديم كه يك وجه آن روايت، يك وجه تصوير، يك وجه صدا و يك وجه ديگر آن آثار موزهاي است. حال شما ميتوانید اين تجربه را داشته باشيد كه در مقابل يك تابلو بايستيد و مجموعه دادهها را در كنار افكتهای صوتي دريافت كنيد و براي لحظاتي از فضاي اطرافتان جدا شده و در يك اتمسفر صوتي قرار بگيريد كه بتوانيد برداشت مختص خودتان را داشته باشيد؛ همينطور در تصاوير و وجوه ديگر.»
وی درباره انتخاب فيلم «کلمه» برای این نمایشگاه گفت: «من اين فيلم را قبلا ديده بودم و حس كردم دقيقا با چيزي كه ما ميخواهيم قرابت دارد. به اين ترتيب يك وجه از اين نمايشگاه را براي فيلم «منطقالطير» به روايت آقاي اصلاني درنظر گرفتيم. ما در پی آن هستیم كه لحظهاي تمركز ايجاد كنيم، يك محمل براي تذكر كه به آدمها فقط اين اجازه را بدهد كه به خودشان يادآوري كنند، جداي از همه كليشهها، و بتوانند يك حس داشته باشند و براي ما همين كه بازديدكننده يك كلمه، يك جمله يا يك شعر از این نمایشگاه در ذهنش مانده باشد كفايت ميكند و فكر ميكنيم كه جوابمان را گرفتهايم.»
گفتنی است: نمایشگاه «هفت آینه» با حضور جمعی از موزهداران، هنرمندان، كتابداران، مسئولان مراكز فرهنگي هنري، مسئولان آستان قدس رضوی و خبرنگاران در روز چهارشنبه سوم شهریور همزمان با میلاد امام حسن مجتبی(ع) همراه با پذیرایی افطار از حاضران افتتاح شد.
اين نمايشگاه تا تاريخ 15 مهرماه در محل نمايشگاه موقت موزه ملك واقع در خيابان امام خميني برپا خواهد بود.