به گزارش لیزنا به نقل از ايسنا، شرکت فنآوري اطلاعات ايران كه اكنون به سازمان تبديل شده، به عنوان بازوي تخصصي وزارت ارتباطات و فنآوري اطلاعات در زمينه IT پس از سال 87 که وظايف حاکميتي اين حوزه به آن محول شده بود، درصدد برآمد وضعيت عملکردي شاخصهاي فنآوري اطلاعات در کشور خصوصا عملکرد شاخصهاي مصوب سند برنامه چهارم توسعه را به دست آورد؛ شاخص برآورد تعداد کاربران اينترنت يکي از شاخصهاي برنامه چهارم توسعه است.
وزير ارتباطات چندين ماه پيش درباره ميزان ضريب نفوذ اينترنت كشور گفته بود: اين ميزان و درواقع ضريب نفوذ اينترنت در كشور ما 9/34 درصد است كه البته ما برروي شاخصها و تعيين آنها بحث داريم و اهداف مختلفي برروي اين شاخصها وجود دارد؛ اما به نظر ميرسد تعيين هرچه سريعتر يك فرمول علمي قابل قبول ضروري است و ميتواند پايانبخش اين اختلافات آماري باشد.
چندي بعد در اخبار اعلام شد كه اين فرمول در قالب يک پروژه و توسط دانشگاه صنعتي شريف تعيين و محاسبه شده است و مراتب دقيق تر از روشهايي است که پيش از براي تعيين ضريب نفوذ اينترنت در کشور استفاده ميشد و داراي پارامترهاي اندازه گيري بيشتري است و ميتوان با بهرهگيري از اين روش آمار واقعيتري از تعداد کاربران اينترنت در کشور بدست آورد.
شايد سرشماري کاربران اينترنت نخستين اقدام عملي در تعيين عملکرد شاخصهاي فنآوري اطلاعات کشور باشد. هدف اصلي از اجراي اين طرح، تعيين تعداد کاربران اينترنت به تفکيک هر يک از استانهاي کشور و نيز تعيين برخي مشخصات کاربران اينترنت، نظير سن، سطح سواد، وضع فعاليت، محل دسترسي به اينترنت، دوره تناوب و نوع استفاده از اينترنت است.
اندازهگيري ضريب نفوذ دسترسي شبکهيي معمولا به دو شاخص ضريب نفوذ دسترسي کاربران به اينترنت و شاخص نسبت ترافيک داده داخل کشور به کل ترافيک ايجاد شده در برنامه چهارم تقسيم شده است، در شاخص ضريب نفوذ اينترنت مبناي اندازهگيري ميزان توليد ترافيک توليدي صرفا در مبدا با پروتکل IP است، در حالي که در شاخص دوم در صورتي که مقصد ترافيک توليدي در داخل همان کشور باشد يا به نوعي ميزبانهاي اينترنتي در داخل باشند ملاک اندازهگيري قرار ميگيرند.
به بيان ديگر در اندازهگيري ضريب نفوذ اينترنت، بيشتر سهم تقاضا مورد سنجش قرار ميگيرد در حالي که در شاخص نسبت ترافيک داده داخل به کل ترافيک ملاک نسبت تقاضا با عرضه خدمات توام سنجيده ميشود که اين بخش يکي از شاخصهاي مهم توسعهيافتگي در کشورها برمبناي ميزان توليد و انتشار دانش، توليد محتواي الکترونيکي و عرضه سرويسهاي کاربردي بر بستر شبکه اينترنت است.
اما ناکارا بودن شيوه محاسبه عملکرد شاخص ضريب نفوذ اينترنت و نسبت ترافيک داده داخل به کل ترافيک مندرج در سند برنامه چهارم مشكلي محسوب ميشد كه به گفته مسوولان، يکي از دلايل عمده اين ناکارايي رشد بسيار سريع فنآوري اطلاعات در جهان و بهکارگيري شيوههاي مختلف دسترسي به اينترنت است.
در سند برنامه بايد از يک فرمول به عنوان روش محاسبه پيروي کرد اما وابستگي فرمول بيشتر به ميزان ظرفيت دروازههاي بينالملل اينترنت کشور و با تکيه صرف به روش دسترسي دايلآپ نهاده شده بود و اين در حالي است که هم اکنون، شيوههاي دسترسي علاوه بر دايلآپ ، شامل ارتباط خطوط با سيم ADSL، بيسيم وايمكس، وايفاي و نيز دسترسي از طريق موبايل هم وجود دارد.
به موازات و با توجه به ضرورت محاسبه و اعلام ضريب نفوذ کاربران اينترنت در کشور و ناکارا بودن روش مندرج در سند برنامه، در حال حاضر شرکت فنآوري اطلاعات ايران، اندازهگيري شاخص فوق را به صورت مستقل آغاز کرده است.
به گفته مدير پروژه سنجش عملکرد شاخصهاي فنآوري اطلاعات کشور، تعيين برخي مشخصات کاربران اينترنت، نظير سن، سطح سواد، وضع فعاليت، محل دسترسي به اينترنت، دوره تناوب و نوع استفاده از اينترنت از جمله ديگر اهداف اين آمارگيري است.
در مهرماه سال جاري و بر اساس گزارش اتحاديه جهاني مخابرات، شمار كاربران اينترنت در سال جاري ميلادي از دو ميليارد نفر فراتر رفته و به حدود يك سوم جمعيت جهان نزديك ميشود.
از 226 ميليون كاربر جهاني اينترنت جديد در سال جاري، 162 ميليون نفر از كشورهاي در حال توسعه خواهند بود كه نرخ رشد آنها اكنون بالاتر است، اما تا پايان سال جاري ميلادي 71 درصد از جمعيت در كشورهاي توسعه يافته در مقايسه با 21 درصد در كشورهاي در حال توسعه، آنلاين خواهند بود.
طبق گزارش ITU، اما كشورهاي در حال توسعه بايد دسترسي به اتصال اينترنت پرسرعت را بهعنوان ابزار حياتي براي رشد اقتصادي افزايش دهند.
همچنين آبانماه سال جاري عنوان شده بود كه بر اساس جديدترين گزارش اتحاديه جهاني مخابرات - ITU - ممكن است تعداد افراد متصل به اينترنت جهان تا پايان سال 2010 ميلادي به دو ميليارد نفر برسد.
در سال 2009 در حدود 3/1 ميليارد خط اتصال به اينترنت در جهان وجود داشت؛ نزديك به نيمي از كاربران اينترنت در كشورهاي در حال توسعه سكونت دارند و تعداد 162 ميليون كاربر جديد نيز از اين كشورها خواهند بود.
بر اساس اين گزارش چنين ميزان رشدي سبب تقاضاي بيشتر براي تكنولوژي باند پهن در اتصال به اينترنت در سراسر جهان شده است. تخمين زده ميشود كه اين شرايط، نفوذ تكنولوژي باند پهن را در سراسر جهان به هشت درصد افزايش دهد.
در حاليكه قاره آسيا به عنوان پرجمعيتترين قاره جهان با 825 ميليون كاربر اينترنت همچنان مقام بزرگترين ميزبان منطقهاي كاربران اينترنت را به خود اختصاص داده است، منطقه خاورميانه نيز با اختصاص سه درصدي از سهم جهاني كاربري اينترنت با رشد معادل هزار و 825 درصدي، از ميزبانان مستعد افزايش ميزان كاربري اينترنت محسوب ميشود.
ايران در منطقه خاورميانه در كاربري اينترنت با ضريب نفوذ 43 درصدي بعد از كشور بحرين قرار گرفته و در حالي كه در ماه دسامبر 2000 تنها 250 هزار كاربر اينترنت داشت، توانسته در 10 سال اخير اين ميزان را رشد دهد.
در شهريورماه سال جاري نيز مجمع جهاني اقتصاد، ايران را از نظر شاخص كاربران اينترنت در ميان 139 كشور جهان در رده 60ام قرار داد.
در اين ردهبندي ايران از كشورهايي مانند كويت، تركيه، اوكراين، چين، ونزوئلا، آرژانتين، هند، مكزيك، لبنان، مصر و آفريقاي جنوبي بالاتر قرار گرفته است. ايران در منطقه خاورميانه از نظر شاخص كاربران اينترنت در رده ششم قرار گرفته است.
در اين ردهبندي كشورها بر اساس تعداد كاربران اينترنت در هر 100 نفر دستهبندي شدهاند. به طوري كه بالاترين عملكرد مربوط به ايسلند است كه در اين كشور به ازاي هر 100 نفر 5/93 نفر كاربر اينترنت وجود دارد. ضريب مربوط به كشورهاي نروژ و سوئد نيز 1/92 و 8/90 است.
ضريب نفوذ كاربران اينترنت در ايران نيز 6/37 اعلام شده است. با احتساب جمعيت 2/74 ميليون نفري ايران و در نظر گرفتن شاخص فوق شايد بتوان نتيجه گرفت كه هماكنون نزديك به 28 ميليون كاربر اينترنت در ايران وجود دارد.
وزارت ارتباطات و فنآوري اطلاعات، بر اساس گزارش سايت internetwordstats که تا سپتامبر 2009 آماده شده اعلام كرد كه ضريب نفوذ کاربران اينترنت در ايران 5/48 درصد رسيده است و کاربران اينترنتي در ايران بين سالهاي 2000 تا 2009 حدود 12 هزار 780 درصد رشد داشته است كه اين رشد در سطح خاورميانه هزار و 675 درصد و در سطح جهان حدود 399 درصد بوده است.