به گزارش خبرنگار لیزنا، كارگاه «روزنامه نگاري در حوزه كتاب»، روز جمعه 16ارديبهشت ماه، با حضور مهران بهروز فغاني، مدرس علوم ارتباطات و حميد باباوند،  منتقد در حوزه کتاب، در سالن كارنامه نشر سراي اهل قلم بيست و چهارمين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران برگزار شد.

حمید باباوند در ابتدای جلسه اظهار داشت: خبرنگاری از آن جهت که محل پیوستن سه بحث تخصص، تکنیک و فن می باشد موضوع جوانی است.

سپس در ادامه مهران بهروز فغاني بیان کرد: کسانی که می خواهند وارد حوزه روزنامه نگاری کتاب شوند باید ساحت های آن را بشناسند.

وی درخصوص ساحت های روزنامه نگاری کتاب گفت: روزنامه نگاری کتاب دارای ساحت های متفاوتی است: «ساحت نظری و تفکری برای خبرنگاری حوزه کتاب»، اولین مرحله شناخت دانشی آن می باشد که بیشتر افراد قادر به تفکیک مولفه های کتاب از قبیل مولف، مترجم، ویراستار و گردآورنده نیستند در این مرحله با دو مولفه «تعاریف و شناسه های موضوعی» و «دانش روزنامه نگاری (شناخت مولفه های خبری ، شناخت منابع خبری، ارزش ها، عناصر خبری و....)» مواجه هستیم و «ساحت اندیشه، تدبیر و آینده پژوهی» که از باب منظر و رویکرد اجتماعی کتاب، به جریان سازی مورد نظر می پردازد.

سپس باباوند افزود: جریان سازی یکی از حوزه های بحث شناخت کتاب است؛ از جلد کتاب و جنس آن و دوره تاریخی آن، جنس کاغذ و اندازه آن و نوع چاپ برای یک پژوهشگر متون کهن، مهم می باشد. همچنین ویژگیهای چاپ و گرافیک کتاب مهم تلقی می شوند.

وی ادامه داد: خبرنگار حوزه کتاب باید قادر باشد که راهها و نیازهای جدید را شناسایی کرده تا بتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند.

مهران بهروزفغانی گفت: «ساحت صنعت نشر» دیگر مقوله مورد توجه در حوزه خبرنگاری کتاب است، خبرنگاری که از فرایند نشر کتاب و اقتصاد آن چیزی نداند خیلی موفق نخواهد بود. توسعه تجربه دانشی، فعالیت گسترده بنگاه ها، شناخت همه مراحل تولید کتاب و وضعیت ویراستاری کتاب در حوزه های مختلف از جمله شناسه های خبرنگار کتاب موفق است.

وی درخصوص «نقشه راه خبرنگاری کتاب» بیان کرد: در اینجا توجه به سیاست و آینده نگری مهم تلقی می شود باید بدانیم به عنوان خبرنگار در چه مسیری و چگونه وارد  می شویم؟ چه تولید می کنیم؟ و برای چه تولید می کنیم؟ رسانه ما چیست؟ (روزنامه، هفته نامه،سایت یا خبرگزاری تعاملی)، چراکه نحوه خبرنگاری ما متفاوت است. اگر مخاطب را نشناسیم نوشته ما بی اثر خواهد بود.

حمید باباوند اظهار داشت: خبرنگار کتاب سر سه راهی «تخصص»، «فن» و «تکنیک» ایستاده است و از هر کدام از این سه حوزه دانش اندکی دارد.

در ادامه كارگاه مثال‌هاي مختلف داخلي و خارجي برای شناخت موضوعات مختلف روزنامه نگاری کتاب از سوي سخنرانان ارائه شد.

باباوند، نقش پر رنگ دولت را در چاپ كتاب از نقص‌هاي اين حوزه عنوان كرد و گفت: حضور دولت در چرخه اقتصادي كتاب باعث تخريب اين حوزه خواهد شد، زيرا كتاب‌هايي كه با نقش دولت منتشر مي‌شوند در زماني كم از چرخه كتاب حذف و به بهره‌مندي نمي‌رسند كه اين امر سبب از ميان رفتن موقعيت‌هاي چاپ كتاب‌هايي از اين دست در ناشران خصوصي مي‌شود.

فغاني در ادامه اضافه كرد: سرمايه‌گذاري و ليتوگرافي از جمله موضوعاتي اند كه خبرنگاران با توجه به امتياز‌ها و آسيب‌ها بايد شناخت مناسبي از آن‌ها كسب كنند زيرا خبرنگاري كه دراين حوزه اطلاعات مناسبي نداشته باشد را نمي‌توان خبرنگار ناميد.

وی افزود: ما در ایران پدیده آژانس ادبی را نداریم ولی وجود این پدیده در دنیا توانسته است به توسعه کتابخوانی کمک شایانی کند.

فغانی «کارآفرینی در صنعت نشر»، «تقسیم کار»، «شناساندن نویسندگان به هموطنان»، «شناساندن نویسندگان به جهان»، «توسعه بازار»، «کمک به معرفی بیشتر یک فرهنگ و یک کشور»، و «تسریع در اشتراک نظر » از جمله امتیازهای آژانس های ادبی دانست.

باباوند در پايان، موضوع نقد كتاب را مطرح کرد: مهمترین عنصر در نقد کتاب تفسیر است نه خلاصه کردن آن . ارزیابی فرد از نحوه ارائه مطلب نویسنده جمله اصلی نقد می باشد. فرضیه اصلی نویسنده، زاویه دید و استدلال او و واکنش فرد، چار چوب اطلاعاتی درباره نویسنده و طرز فکر او در نوشتن کتاب، زمان انتشار کتاب ، شاهد مثالهای مفید (اشاره به بخش هایی از کتاب) از جمله فاکتورهای مهم در نقد کتاب هستند.

وي همچنين گفت: براي نگارش يك نقد بايد به نوع و سياست‌هاي رسانه موردنظر توجهی خاص مبذول داشت و همچنين اخلاق حرفه‌اي خبرنگاري را نيز رعایت کرد.

خبرنگار: معصومه عبدالله وند