جنجال در جایزه جهانی بوکر

به گزارش لیزنا به نقل از خبرآنلاین، بی بی سی در گزارشی اعلام کرد: دکتر ریک گکوسگی در جریان مراسم اهدای جایزه در لندن گفت: «وقتی برای جایزه‌ای ادبی داوری می‌کنید، سلیقه و قضاوت ترکیب می‌شوند و ممکن است برخی آزرده شوند.»

راث 78 ساله که در این مراسم حظور نداشت با فرستادن کلیپی ویدیویی از دریافت جایزه ابراز خوشحالی کرد. این درحالی است که کارمن کالیل، یکی از داوران این جایزه که گرایشات فمینیستی دارد در اعتراض به انتخاب راث در ماه مه از هیأت داوران استعفاء داده بود.

جنجال‌های این جایزه به همین جا ختم نمی‌شود، اوایل امسال وقتی نام نامزدهای این جایزه اعلام شد جان لوکاره نویسنده داستان‌های جاسوسی درخواست کرد، نامش از میان نامزدها خط بخورد چون معتقد بود «برای جایزه» نمی‌نویسد.

از برندگان پیشین جایزه جانی بوکر می‌توان به اسماعیل کادره از آلبانی، چینوا آچه‌به از نیجریه و آلیس مونرو از کانادا نام برد.

گکوسکی در جریان مراسم اهدای جایزه روز سه‌شنبه در سالن بنکوئت شهر لندن «تعهد شدید» کالیل را تقدیر کرد و اعتراف کرد انتخاب راث هیأت داوران را دوپاره کرده بود.

او گفت: «یادم می‌آید که یکی دو رمان راث موجب شدند منتقدها خطاب به نویسنده یا شخصیت داستان بگوید «می‌شود خفه شوی» و این احساس کوتاه مدت نبود. چند بار شده که هنگام خواندن آثار او دست از خواندن بکشیم و نفسی تازه کنیم و یک لیوان آب روی سرمان خالی کنیم؟»

گکوسکی افزود: «چالش آثار او را نمی‌توان نادیده گرفت، گاهی این چالش اعصاب‌خردکن است. به عنوان خواننده نمی‌شود به این آثار واکنش نشان نداد و حق انتخاب هم با خواننده است. ممکن است حس کنید شما را کتک زده‌اند و انتظار زیادی ازتان دارند و کتاب را رها کنید.»

رئیس هیأت داوران در ادامه گفت: «شاید هم مثل من باور داشته باشید که خشم آثار راث قانع‌کننده و لازم است و مثل یک مسابقه مشت‌زنی شما را در انتظار راند بعد می‌گذارد.»

راث چهارمین برنده جایزه جهانی بوکر است که هر چهار سال یک بار اهدا می‌شود، این نویسنده شهرت خود را مدیون رمان بحث‌انگیز «شکایت پورتونی» است که سال 1969 منتشر شد. از دیگر آثار او می‌توان به «خداحافظ کلمبوس» و «American Pastoral» نام برد که برای دومی جایزه پولیتزر را به دست آورد. آخرین اثر منتشرشده او «مکافات» نام دارد که سال 2010 به بازار آمد.

راث در کلیپی که فرستاده بود آخرین جمله‌های «مکافات» را خواند و گفت: «این خط پایان پس از 31 کتاب است.» داستان این رمان در دوران جنگ دوم جهانی می‌گذرد و ماجرای شیوع بیماری فلج اطفال در نیوجرسی است.

کالیل ماه مه پس از اینکه هیأت داوران تصمیم گرفت جایزه 60 هزار پوندی خود را به راث دهد از این جایزه کناره‌گیری کرد. او در مصاحبه با گاردین گفته بود: «به نظر من او اصلا نویسنده نیست. در تمام کتاب‌هایش همینطور با یک موضوع کاغذ سیاه می‌کند.»

راث سال‌هاست با برخی منتقدان سروکله می‌زند، منتقدانی که بیشتر با زن‌ستیزی این نویسنده مشکل دارند تا آثار او. راث چندی پیش این منتقدان را «احمق» خواند و گفت: «آنها نمی‌دانند اصلا درمورد چه حرف می‌زنند.»