کتاب سازی یک نوع بیماری برای نشر است

سید کاظم حافظیان رضوی، عضو هیأت رئیسه انجمن کتابداری ایران، جهت تصحیح اخبار مندرج در روز 14 تیرماه 1390 که از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای روز قلم برگزار شد در گفتگو با خبرنگار لیزنا چنین گفت: در این مراسم، ابتدا بیانیه ای در خصوص قلم بیان کردم که به شرح ذیل می باشد:

 

بسم الله الرحمن الرحیم

ن وَ القَلَم وَ مایَسطُرونَ

(سوگند به قلم و آنچه می نویسند) ترجمه روشنگر قرآن کریم

من قانعم به کلک و دواتی و کاغذی              با فرصتی، اگر بدهد روزگار من (دکتر محمود افشار)

چه شگفت انگیز است این قلم، چه عجیب است این کلک، چه آرامشی به کاربرش می دهد؛ وقتیکه آگاهانه، عاشقانه و صد البته مسئولانه آنرا بکار می گیرد!

چه نقش بی بدیلی ایفا نموده این قلم در تمدن بشری! چه رسالتی و وظیفه سنگینی دارد این قلم، زمانیکه دردستان انسانی متعهد و عاشقی مجنون و آگاه قرار می گیرد. چه ابزار توانایی است برای دریدن پرده های کثیف، کدر و آلوده دروغ، ریا و نفاق. چه وسیله پرقدرت و ظریفی است برای بیان و نگارش لطیف ترین احساس های انسانی و انتقال درون به برون. سعدی از این قلم آنقدر خوب بهره گرفت که «شیخ اجل» شد. فردوسی، حافظ، سنایی، نظامی، مولوی، فارابی، ناصرخسرو، ابن سینا، خیام، رازی و ابوریحان هم... نه، امکان ندارد بتوانم نام آنهایی که این قلم را به حق و درستی بکارگرفته اند در این مختصر بنگارم. «قلم» نام سوره ای از قرآن مجید است. قلم، پیام رسانی است که بدون شک رسالت پیامبری دارد. قلم دردستان هنرمندان، همان نقش را دارد که در دست عالمان و دانشمندان. رفیق تنهایی، تنهاترین انسانهای روزگاران است.

قلم، از آن نوع ابزاری است که بشردر تاریخ اختراعات خود، همیشه و در تمامی دوران ها برای تکامل، بهبود و تنوع اش کوشیده است.

کیمیایی است قلم در کف انسان درست                  وه چه پاک است نوک  این قلم کار درست

بهوش! خدا به این قلم قسم خورده است، ما با آن خیانت نکنیم.

سید کاظم حافظیان رضوی – کتابدار

14/ تیر/ 1390

روز قلم

 

عضو هیأت رئیسه انجمن کتابداری ایران افزود: خبرگزاری ایبنا خبر مربوط به روز ضیافت اهل قلم را خیلی مغلوط منتشر کرد.

وی افزود: بنده در آنجا بعد از خواندن متنی درخصوص قلم به 2 مورد دیگر اشاره کردم یکی در مورد کتاب سازی هایی که باب شده است و معتقد هستم که این کار درستی نیست و ما نباید خوشحال باشیم که تعداد عناوین کتابها افزایش یافته است، بلکه ما باید ببینیم این کتابها چه مقدار به معنی واقعی کلمه تألیف و تولید اندیشه جامعه متفکر مرتبط می شود. چه در بعد علمی و علوم خالص و چه در بحث علوم انسانی.

امروزه با توجه به موجود بودن امکانات اینترنتی بحث کتابسازی خیلی باب شده است که اصطلاحاً به آن "cut and paste"  یا «جداکن و بچسبان» می گویند. افراد یک موضوعی را انتخاب می کنند و در اینترنت جستجوی انجام می دهند، از یک سری منابع Open accesses   استفاده می کنند و کنار هم می چسبانند و با نام خودشان منتشر می کنند. این به نظر من برای نشر ما یک نوع بیماری محسوب می شود و مسئولین وزارت ارشاد بهتر است به جای اینکه بر محصولاتی که تألیفی و تحقیقی هستند تمرکز کنند، بر روی کتابهایی که به عنوان کتاب سازی مطرح می شوند توجه کنند.

این پژوهشگر اضافه کرد: از نظر ما داوران کتابهای سال و فصل این موارد تماماً «کتاب سازی» است. نظر من این است که باید به این موضوع توجه کرد. نکته دیگر نشر کتابهایی است که از نظر محتوایی مشکل دارند  که متأسفانه بخش بیشتر آن در حوزه دین می باشد.

سید کاظم حافظیان رضوی در ادامه بیان کرد: نکته دوم با توجه به این که استاد ایرج افشار از پیشکسوتان حوزه کتابشناسی و نسخه شناسی بودند و سال گذشته به رحمت ایزدی پیوستند بنده یادی از این استاد بزگوار کردم و اینکه ایشان جزو کسانی بود که قلم را در خدمت فرهنگ استفاده می کرد.

وی خاطر نشان شد: نکته دیگر در مورد سمت بنده است که با آقای ابوالفضل حافظیان آملی نسخه شناس و در زمینه نسخ خطی صاحب نظر هستند، بنده سیدکاظم حافظیان رضوی یک کتابدار هستم و عضو هیأت رئیسه انجمن کتابداری ایران می باشم.

 

خبرنگار: خدیجه عروجی