داخلی
»کتابخانه و کتابداری
بخش زیادی از مشکلات حوزه آرشیو و سند، نگاه کتابدارانه و خود کتابداری است
به گزارش لیزنا، یکی از مدیران سابق کتابخانه ملی اخیرا در توئیتی اعلام کرده که بخش زیادی از مشکلات حوزه آرشیو و سند، نگاه کتابدارانه و خود کتابداری است. وی همچنین اعلام کرده که کتابداران متخصص و مسلط به علم روز نادر هستند به همین دلیل دکتر محمد زره ساز عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در وب‌سایت شخصی خود به وی پاسخ داد:
یکی از چالش‌ها و معضلاتی که کتابداری و مدیریت کتابخانه‌ها و آرشیوها در ایران همیشه با آن دست و پنجه نرم می‌کند حضور مدیران گذری و سیاسی در این عرصه است که گاه عوارض برخی از این حضورها برای سال‌های سال یک سازمان و یا حرفه کتابداری را دچار تنش می‌کند. در این سال‌هایی که بنده سعادت تنفس در فضای علمی و حرفه‌ای این حوزه تخصصی را داشته‌ام با معدود مدیران غیرمتخصصی مواجه بوده‌ام که به نظر و دیدگاه تخصصی احترام گذاشته و با بهره‌گیری از دیدگاه‌های متخصصان سبب رشد مجموعه تحت مدیریت خود شده‌اند. یکی از این نمونه‌های نادر مرحوم آقای دکتر برادران رفیعی ریاست سابق سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بود که در سال‌های مدیریت خود در این مجموعه با استخدام و به کارگیری کتابداران تحصیل‌کرده و بهره‌گیری از مشاوره اساتید برجسته و کارشناسان متخصص و تشکیل کمیته‌ها و شوراهای تخصصی متعدد موفق شد چهره این سازمان را از یک سازمان سنتی واپس‌گرا به یک سازمان علمی پویا تغییر دهد. ایشان با بهره‌گیری از نفوذ و جایگاه اداری خود در مجموعه آستان قدس رضوی و همچنین سایر نهادهای مرتبط در مشهد و کشور موفق شد تا امکانات مناسبی را نیز برای این سازمان فراهم کند و حرکت تحول‌گرایانه آهسته و پیوسته و به دور از هیاهوها و نمایش‌های پوک را سبب‌ساز شود. به طور قطع نمونه‌های دیگری نیز از این دست مدیران غیرمتخصص و البته اغلب غیرسیاسی وجود داشته و دارند که سبب تحول مثبت در حرفه کتابداری و آرشیو شده‌اند و از این بابت باید قدرددان نوع نگاه و تلاش‌های خالصانه آنها بود.
با این حال گروه دیگری از مدیران نیز وجود دارند که جمعیت بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند و این گروه مدیرانی بوده و هستند که به دلیل ارتباطات سیاسی، اداری و حتی رفاقتی در مجموعه دولت و یا سایر ارکان نظام بخت با آنها یار شده و موفق گشته‌اند برای مدتی کوتاه و یا حتی طولانی سکان مدیریت مجموعه‌ای بزرگ و یا زیرمجموعه‌ای از یک سازمان تخصصی فعال در حوزه کتابداری و آرشیو را به دست آورند. این گروه اغلب فاقد دید درست و واقع‌گرایانه به این حوزه حرفه‌ای و تخصصی بوده و با توجه به این واقعیت که خود را از همان ابتدا به عنوان یک مدیر موقتی و گذری می‌دانند، اغلب به دنبال فعالیت‌های نمایشی و فاقد عمق لازم و تحلیل‌های کارشناسانه هستند. در این راستا، این گروه یا به دنبال نظر متخصصان نبوده و یا اگر هم باشند از این حربه نیز به عنوان یک نمایش استفاده می‌کنند. نمونه‌های متعددی از این نوع اقدام‌ها در گذشته در حافظه حرفه‌ایمان به ثبت رسیده است. برای مثال تشکیل جلسه‌های صوری هم‌اندیشی با استادان و کارشناسان را می‌توان به یاد آورد که حاصل این نوع جلسه‌ها در بهترین حالت، اعطای کارت هدیه به اساتید و گرفتن عکس‌های یادگاری و انعکاس پر تب و تاب اخبار آنها بوده و هیچ دستاورد دیگری برای سازمان متبوع آن مدیر نداشته است. متأسفانه زمانی این غم افزون می‌شود که برخی از این مدیران متوهم و دارای مدرک‌های گاه پرطمطراق نگاه عاقل اندر سفیه نیز پیدا کرده و حرفه‌مندان و متخصصان نجیب این حوزه را بی‌سواد و خود را عقل کل می‌پندارند. اما همه این آلام به یک طرف و آسیب‌هایی که حرفه کتابداری و کتابخانه‌ها و آرشیوهای ما از تصمیم‌گیری‌های نابخردانه و غیرکارشناسی این نوع مدیران خورده است در یک طرف دیگر.
از این آلام و دردهای بر دل مانده هر چه بنویسم کم است اما جا دارد در اینجا به قول معروف یک سوزن هم به خودمان بزنم. واقعیتی که امروز وجود دارد آن است که میزان پشتیبانی متخصصان این حوزه از همدیگر در حوزه‌های مدیریتی کم است. تلاش کمی از سوی اعضای جامعه علمی و حرفه‌ای وجود دارد تا از افراد متخصص و شایسته برای ایفای نقش مؤثر در حوزه‌های مدیریتی پشتیبانی شود. برای مثال، در کتابخانه ملی افراد شایسته و متخصص کم نیستند اما میزان پشتیبانی جامعه علمی و حرفه‌ای این سازمان و حتی کشور از این افراد برای کسب پست‌های مدیریتی کم است. به نظرم جا دارد که انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران هم در این زمینه فعال‌تر شود و با معرفی درست قابلیت‌ها و توانمندی‌های این افراد به گروه‌های تصمیم‌گیر و صاحب نفوذ در حوزه‌های فرهنگی کشور نقش مؤثرتری در این زمینه ایفاء کند و تلاش داشته باشد تا حلقه‌های محدود مدیریتی را در سازمان‌های فرهنگی بازتر کند. به مدیر کل سابق عزیزمان هم خاطر نشان می‌کنم که ما کتابدار و آرشیویست متخصص و دلسوز کم نداریم. شاهد این ادعایم حضور بیش از هزار نفر متخصص بی‌ادعا در کنگره پنجم متخصصان علوم اطلاعات است که اتفاقا در سازمان محل خدمت شما تشکیل شد و اگر حضرتعالی حضور بیشتری در نشست‌های تخصصی آن داشتید با دغدغه‌ها و دیدگاه‌های این متخصصان راستین بیشتر آشنا می‌شدید.
همچنین در پایان نوشته‌ام جا دارد خاطر نشان کنم که حرفه ما از دیرباز به دور از هیاهوهای سیاسی و تبلیغاتی به دنبال ارائه بهترین خدمات به جامعه کاربران خود و به ویژه پژوهشگران بوده است و در حال حاضر نیز باید دست کتابداران و آرشیویست‌های مظلوم را بوسید که با وجود فشارهای اقتصادی و فقدان پشتیبانی‌های مدیریتی همچنان خط مقدم خدمت را رها نکرده و در تلاش هستند تا با کمترین امکاناتی که در اختیارشان قرار داده شده بهترین خدمت را به مردم ارائه دهند.
ایشان به واسطه پارتی امده اند و الان هم کنار گذاشته شده اند
به نظرم حق توهین به متخصصان رشته را ندارند
متاسفانه و هزار بار متاسفانه برای انتخاب رئیس کتابخانه ملی، حرف متخصصین را قبول نمی کند و وقعی نمی نهد؛ اصلاً با آنها مشورت نمی کنند؛ شاهد این ماجرا، کتابدار کتابخانه آموزشگاهی؛ چه قدر انجمن نامه نوشت و جلسه برگزار کرد!!!!!!!
چه رنجی می‌کشند اساتید عزیزم در کتابخانه ملی که در مجاورت این سیاسیون مشغول به کار هستند.