روز اسناد ملی هم موضوعیت دارد و هم متولی

 

روز سه شنبه 30 شهریور 1389، دبير محترم شوراي فرهنگ عمومي کشور اعلام کرد: که چون روز اسناد ملی (National Archives day) به همراه بعضی از مناسبت­های دیگر موضوعیت خود را از دست داده ­اند یا متولی ندارند،  از تقويم رسمي كشور براي سال 1390 هجري شمسي  حذف خواهد شد.

دکتر رضایی شریف آبادی، رئیس انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران در گفتگو با پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا) در خصوص این مطلب گفت: بسیاری از کسانی که به جایگاه و اهمیت آرشیو ملی در جامعه واقفند از این خبر شوکه شدند. نمونه ای از این اعتراض ها را می­ توان در نوشته های زیر یافت:

درخواست دکتر محسن جعفری مذهب برای قرائت فاتحه به این مناسبت، تعجب دکتر فریبرز خسروی، معاون سابق اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، از بی اطلاعی دبیر شورای فرهنگ عمومی از اهمیت این روز و نشناختن متولی روز اسناد ملی و بالاخره پرسش امیرعلی کشاورز که چرا روز اسناد ملی حذف شده با ذکر سابقه این روز.

معاون اسبق اسناد ملی  افزود: یادم هست زمانی که در آرشیو ملی ایران انجام وظیفه می­ کردم بارها به این نکته اشاره کردم که بسیاری از کشورها برای آنکه جایگاه آرشیو ملی خود را در جامعه ارتقاء دهند در بروشورهای تبلیغاتی خود برای جلب گردشگران به آرشیو ملی به عنوان یکی از  جاذبه های گردشگری اشاره می کنند.  فکر می کنم چند نمونۀ زیر برای اثبات ادعایم کفایت می کند:

وی گفت: حتی کشورهای تازه هویت یافته ای مانند آمریکا، کانادا و استرالیا نیز با قدمت حداکثر چندصد سالۀ خود، یکی از جاذبه های گردشگری را آرشیو ملی کشورشان معرفی می کنند.

دانشیار دانشگاه الزهرا  ادامه داد: آنوقت نباید از وارثین فرهنگ و تمدن چندهزار سالۀ ایران پرسید که آیا هرگز به فکر معرفی آرشیو ملی ایران- که حافظ هویت و تمدن ایران است- بعنوان جاذبۀ گردشگری بوده ­اید؟  چرا این نهاد مهم را به جامعۀ ایرانی و گردشگران علاقمند به ایران معرفی نکرده اید؟ مگر نه اینکه این حداقل کاری است که می توان در حق آرشیوملی کشور کرد؟

دکتر شریف آبادی گفت: حذف روز اسناد ملی از مناسبتهای رسمی کشور در حالی انجام می شود که بسیاری از کشورها روزی بنام روز اسناد ملی (روز آرشیو ملی)  (National Archives Day) را در کشورشان جشن می گیرند که  مجال نام بردن از همۀ آنها در اینجا نیست.  تنها به گرامیداشت روز اسناد ملی در سه کشور زیر به عنوان نمونه بسنده می کنم:

وی افزود: در سالهای اخیر تلاش زیادی از سوی سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران صورت گرفت تا با برگزاری همایش­ها، نمایشگاهها و مصاحبه­ های رادیویی – تلویزیونی و مطبوعاتی توسط مسئولین ذیربط، جایگاه این نهاد حافظ گذشته را در جامعه ارتقاء دهند. سال جاری شاید یکی از فعالترین سالهای حیات آرشیو ملی در برگزاری همایش­ها و نمایشگاههای مختلف به مناسبتهای مختلف بوده که شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان فراوانی را هم داشته است.

معاون اسبق اسناد ملی و رئیس انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران گفت:  مگر نه اینکه یکی از عملکردهای اصلی تمبر در جامعه ترویج فرهنگ عمومی است؟  در بند دوم آئین نامه شوراي تمبر جمهوري اسلامي ايران اینگونه آمده:

«هدف از انتشار تمبرهای جاری و یادبود علاوه بر تامین نیازهای پستی کشور، طرح موضوعاتی است که با اهداف متعالی فرهنگ و انقلاب اسلامی، بر اساس سیاستها موافقت داشته باشد»

وی اذعان داشت: پس می توانیم نتیجه بگیریم که انتشار تمبر روز اسناد ملی در سال 1379=2000 در راستای اهداف متعالی فرهنگ و انقلاب اسلامی ایران بوده و یا به عبارتی در سطح ملی و بین المللی موضوعیت داشته است.

 

سعید رضائی شریف­آبادی در پایان گفت: این تنها ایران نیست که به موضوعیت روز اسناد ملی و اهمیت آرشیو ملی پی برده است. بیش از 60 کشور دنیا از 80 سال پیش اقدام به انتشار تمبر با موضوعیت آرشیو ملی کرده اند  و حالا ما شاهد حذف روز اسناد ملی از مناسبتهای ملی کشور هستیم به بهانۀ آنکه دیگر موضوعیت و یا متولی ندارد؟