به گزارش لیزنا، روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک اعلام کرد: جشن ولادت فرخنده حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها و روز جهانی موزه با معرفي توصيفي آثار هنر اسلامی موزه و کتابخانه ملی ملك در سرسرای ملك این موزه برگزار شد.
این آیین در سرسرای موزه ملک و در مجاورت ماکت های به نمایش گذاشته شده از گنجینه آثار هنر اسلامی موجود در موزه شامل نسخ خطی، جلدها و قلمدان های لاکی و نگاره ها، با حضور جمعی از کارشناسان میراث فرهنگی و اثار هنری دوران اسلامی برپا شد.
سيدمجتبي حسيني، مدير عامل موسسه در ابتدای این آیین با تبریک ولادت حضرت فاطمه زهرا(س)، روز جهاني موزه را به حاضران تبريك گفت و با اشاره به انتخاب موزه ملك به عنوان فعالترين موزه ايران توسط ايكوم (شوراي بين المللي موزه ها)، از خانم عزتملك ملك (سودآور)، دختر حاج حسین آقا ملک، براي اهداي يكصد اثراز مجموعه نفيس آثار هنری دوران اسلامي به اين موزه تشکر و قدرداني كرد.
در ادامه این آیین، متنی نمايشي روايتگر زندگي حاج حسين ملك بازگو شد. به واسطه این متن که در طول برگزاری آیین، به مرور برای حاضران خوانده شد، راوی سيد احمد محيططباطبايي را به سخنراني دعوت کرد تا به نقل خاطرههایی از بازرگان مرد فرهنگی(حاج حسین آقا ملک) بپردازد.
طباطبایی در روایت خود از این بازرگان فرهیخته، با اشاره به تاثیرات وی در جريان فرهنگي چند سال اخير، وجود وي را عاملی برای مرور بخش مهمی از تاریخ کشور در چند سال اخیر دانست. وی با تاکید بر نقش ویژه بازرگانان در دورانی که دولتها کوچک بودند، گفت: در چنين نظامي، تاجر نه فقط يك تاجر، بلكه بخشي موثر از جريان فرهنگي يك كشور بوده است.
وی با مرور تحول نقش بازرگانان در مسائل کشور و پیوستن این گروه به سیاستمداران، اظهار داشت: حاج حسين آقا ملك نيز از اين نسل و از اين گروه فعال در عرصه فرهنگي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي بوده است. افرادي مثل ملك بخشي از پول و مالي را كه داشتند، صرف فعاليت هاي فرهنگي ميكردند. حاج آقا ملك به قصد جمع كردن آثار هنري و فرهنگي به خانههاي رجال مختلف و افراد فرهنگي مراجعه ميكرد و ارزش و هويت فرهنگي اثر براي او مهمتر از جنبه مالي اثر بود و ممكن بود حتي اثري را گرانتر از قيمت واقعياش خريداري كند. او براي رسيدن به رسالت خويش هزينهكردن را بسيار ناچيز مي دانست و با درايتي كه داشت با استفاده از سنت وقف، اين گنجينه را پايدار نگاه داشت.
در ادامه آیین، راوی پس از اجرای بخش دیگری از روایت حاج حسين ملك، اميد محكمي، عكاس و پژوهشگررا براي نقل زندگی میرعماد، دعوت کرد. محکمی با تاکید بر باز نشر دو مرقع و يك قطعه موجود در مؤسسه ملك به خط ميرعماد، به شرح روایات ضد و نقیض و گاه باورنکردنی درباره این خوشنویس پرداخت و درباره وی گفت: ميرعماد از بدو تولدش با افسانه آميخته بوده و مسلما شخصيت خود ميرعماد بسيار افسانهپذيربوده است.
سپس راوی با قرائت وادی سوم از روایت خود، مجيد فدائيان را به شرح خاطرهای از یک نگاره فراخواند. فدائيان نیز با اشاره به جلد لاکی قصیده برده بوصیری مربوط به قرن 11 هجری قمری كه در سرسراي موزه ملك به نمايش درآمده بود، اين جلد را يكي از زيباترين و مهمترين جلدهاي لاكي موجود در ایران دانست و گفت: عموم افراد اين جلد را منسوب به آقا ميرك ميدانند؛ اما هيچ رقم و امضايي از آقا ميرك روي اين جلد و جلدهاي مشابه آن وجود ندارد؛ ولی در مونستر آلمان با نمایشگاهی از آثار لاکی ایران و هند مواجه شدم که راه را برای تحقیق در اين باره برایم باز کرد و با پيگيري براي تحقيق بيشتر، به اين موزه رسيدم.
سپس، راوی وادی چهارم را قرائت کرد و از عبدالمجيد شريفزاده، كارشناس هنرهاي سنتي و استاد دانشگاه خواست به شرح قلمدان لاکی مربوط به قرن 13 که درنمايشگاه به نمایش گذاشته شده بود بپردازد. شریفزاده نیز با اشاره به محافل و مجالس درویشی در نگارههاي تاريخ نگارگري ايران به ذکر تعاريف مختلف از «درويشي» در متون كهن فارسي پرداخت.
وی سپس با اشاره به تصویر چهره هايي كه نگاره روی این قلمدان، نقش بسته و با تاکید بر شاخه گلی که در دست یکی از این چهره ها است، درباره جایگاه گل سرخ گفت: این گل علاوه بر جايگاهي كه در فرهنگ ما دارد، در بسياري از فرهنگهاي ديگر نيز دارای جایگاهی ویژه است. برای مثال گل سرخ يكي از نشانههاي صليبيان در مسيحيت و نشانه حضرت مريم(س) نيزبشمار مي رود.
این پژوهشگر ادامه داد: اين گل همچنین در آيين مهر، نشانه دوستي و قرباني كردن است. ولي آنچه به اتفاق در روند تحقیق درباره این گل بر من عيان شد، در بند 71 از كشفالاسرار از زبان روزبهان بقلي، در تاويل رنگ سرخ و گل سرخ آمده است كه نزد عارفان، رنگ سرخ رنگ فداكاري و رنگ خداست.
راوی این آیین سپس وادی پنجم روایت خود را قرائت کرد و ازحسینی، مدیرعامل موسسه ملک دعوت كرد تا به توضيح برگي از اوراق قرآن بايسنغري موجود در موزه ملك بپردازد. وی درباره این اوراق كه در نمايشگاه هنر اسلامی به نمايش گذاشته شده ، گفت: انتساب اين اوراق كه 150 سال پيش از هرات به ايران آمده است، به بايسنغر میرزا است ولی در اين قرآن حركت حروف و اتصال حروف چندان شباهتي به تنها خط امضاءدار بايسنغرميرزا كه كتيبه اي در ايوان مقصوره مسجد گوهرشادبانو است، ندارد.
وی با روایت ماجرای عمر اقطع و تیمور گورکانی، و کتابت قرآنی بزرگ با دست چپ توسط این کاتب، متذکر شد: اين روايت پروندهاي را براي تحقيق درباره اين قرآن ميگشايد و شاید بتوان به شواهدی دست یافت که برای ما مشخص کند که آيا این قرآن به خط بايسنقر ميرزا كتابت شده است، يا همان قرآني است كه عمر اقطع، با دست چپ نوشته است.
در انتهاي اين آئين راوی گفت: اینک آینهها مانده است و مسافرانی دیگر که از خویش آینه میسازند و عاشقانه در آینه خانه آثار میشوند تا آینه خویش را در برابر آینه آثار بگذارند و روایتی ابدی برای راهی دیگر بسازند. هنوز آینه هست. و هنوز مسافری دیگر که وادی نامه آینهها را میخواند.