کد خبر: 49849
تاریخ انتشار: سه شنبه, 14 خرداد 1404 - 09:56

داخلی

»

کتابخانه و کتابداری

از جدال قدرت تا نگرانی درباره هوش مصنوعی:

برکناری رئیس کتابخانه کنگره آمریکا

منبع : لیزنا
در تاریخ ۸ مه ۲۰۲۵، دولت ترامپ در اقدامی ناگهانی و تنها با یک ایمیل دوخطی، دکتر «کارلا هِیدن»، رئیس کتابخانه کنگره آمریکا (Library of Congress) را برکنار کرد.
برکناری رئیس کتابخانه کنگره آمریکا

به گزارش لیزنا، این خبر ابتدا به عنوان بخشی از تلاش‌های دولت برای جایگزینی مدیران باسابقه با وفاداران سیاسی تلقی شد، اما همان‌طور که «سوزان هالاس» در یادداشتی تحلیلی در Rare Book Monthly تشریح می‌کند، ابعاد ماجرا بسیار گسترده‌تر و پیچیده‌تر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد.

کارلا هیدن که بود؟

 دکتر کارلا هیدن، چهاردهمین رئیس کتابخانه کنگره آمریکا، نخستین زن آفریقایی‌تبار است که به این سمت منصوب شده بود. او سابقه ریاست انجمن کتابداران آمریکا را نیز در کارنامه دارد. هیدن با سابقه‌ای علمی و حرفه‌ای در حوزه کتابداری، توسط باراک اوباما در سال ۲۰۱۶ به این سمت منصوب شد و تمرکز اصلی خود را بر دیجیتالی‌سازی مجموعه عظیم کتابخانه گذاشت. اخراج ناگهانی او تنها یک سال مانده به پایان دوره‌اش، واکنش‌های گسترده‌ای را در پی داشت.

درگیری سیاسی بر سر قدرت در کتابخانه کنگره

بر اساس گزارش هالاس، این اخراج بخشی از یک درگیری بزرگ‌تر میان قوه مجریه و قوه مقننه درباره مرجعیت انتصاب در نهادهایی چون کتابخانه کنگره است. این کتابخانه که از سال ۱۸۰۰ تأسیس شده، بزرگ‌ترین کتابخانه جهان با بیش از ۱۷۸ میلیون سند است و نقش حیاتی در نگهداری اطلاعات، قانون‌گذاری، مالکیت معنوی و تحقیقات ایفا می‌کند.

هم‌زمان با این اقدام، «شیرا پرلموتر»، رئیس اداره کپی‌رایت آمریکا که زیرمجموعه کتابخانه کنگره است نیز برکنار شد. گزارش اخیر این اداره درباره استفاده شرکت‌های فناوری از آثار دارای کپی‌رایت برای آموزش هوش مصنوعی، ظاهراً یکی از دلایل تنش بوده است.

واکنش‌های حزبی به تصمیم ترامپ

واکنش‌ها از هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات شدید بود. سناتورهای جمهوری‌خواه مانند جان تون و مایک راوندز بر غیرقانونی بودن این اقدام تأکید کرده و آن را دخالت بی‌جا در نهادی قانون‌گذار دانستند. از سوی دیگر، نمایندگانی چون آیانا پرسلی این اقدام را بخشی از حمله ساختاری دولت ترامپ به آموزش، تاریخ و نهادهای فرهنگی ارزیابی کردند.

نقش مهم کتابخانه در مباحث حساس مانند هوش مصنوعی

کتابخانه کنگره، علاوه بر نگهداری کتاب‌ها، اسناد بسیار حساس مرتبط با عملکرد کنگره، شکایات نیروی انسانی، و پرداخت‌های کارکنان را در اختیار دارد. به گفته هالاس، کنترل بر این نهاد می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای در مباحثی چون استفاده هوش مصنوعی از داده‌های دارای حق نشر داشته باشد—موضوعی که میلیاردها دلار ارزش بالقوه دارد.

واکنش نهادهای فرهنگی و تلاش برای بازگرداندن هیدن

انجمن کتابخانه آمریکا (ALA) و سایر نهادهای مرتبط، در بیانیه‌هایی از این اقدام انتقاد کرده و خواستار بازگشت دکتر هیدن شده‌اند. کارزارهایی همچون "Take Action for Libraries" نیز با جمع‌آوری امضا و ارسال نامه به نمایندگان در حال پیگیری این موضوع هستند.

تلاش برای احیای نهادهای منحل‌شده دیگر توسط حکم دادگاه

در بخش پایانی یادداشت، هالاس به گزارش دیگری اشاره می‌کند: در آوریل ۲۰۲۵، دولت ترامپ «مؤسسه خدمات موزه و کتابخانه» (IMLS) را نیز منحل کرده بود. اما با شکایت ۲۱ ایالت، یک قاضی فدرال در می ۲۰۲۵ حکم بازگرداندن کامل IMLS و دو نهاد دیگر را صادر کرده است.

درباره Rare Book Hub

وب‌سایت RareBookHub.com یکی از منابع پیشرو در زمینه کتاب‌های نایاب، نسخ خطی و آثار چاپی تاریخی است که برای مجموعه‌داران، فروشندگان، کتابخانه‌ها و پژوهشگران منابع تحلیلی، اخبار، و پایگاه داده‌ای گسترده فراهم می‌کند. این پلتفرم با انتشار ماهنامه‌ای به نام Rare Book Monthly، مسائل روز حوزه کتاب و نشر را با دیدگاه تخصصی بررسی می‌کند.

برگرفته از یادداشتی تحلیلی نوشته‌ی سوزان هالاس در Rare Book Monthly - شماره ژوئن ۲۰۲۵

مطالعه یادداشت کامل در Rare Book Hub