کد خبر: 40519
تاریخ انتشار: شنبه, 16 آذر 1398 - 09:09

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

کتابخانه و کتابداری

در نشست آرشیوهای دیداری شنیداری تأکید شد؛

ضرورت توجه بیشتر به منابع دیداری شنیداری در آرشیوها و مراکز اطلاعاتی

منبع : لیزنا
نشست آرشیوهای دیداری شنیداری پنجمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات در تالار فرهنگ کتابخانه ملی برگزار شد.
ضرورت توجه بیشتر به منابع دیداری شنیداری در آرشیوها و مراکز اطلاعاتی

به گزارش لیزنا، نشست آرشیوهای دیداری- شنیداری پنجمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات 30 آبان ماه در تالار فرهنگ کتابخانه ملی برگزار شد. اعضای این نشست عبارت بودند از: دکتر نورالله مرادی (استاد پیشکسوت کتابداری و حوزه آرشیوهای دیداری- شنیداری)، مهندس حسین مهدیان (مدیر کل آرشیو سازمان صدا و سیما)، دکتر غلامرضا عزیزی (رئیس پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران)، سپیده سیروس کبیری (مدیر آرشیو مرکزی صدا و سیما) و علی قدیمی (آرشیودار سازمان صدا و سیما).

علی قدیمی، دبیر پنل، با اشاره به آغاز ورود منابع دیداری شنیداری به کشور از 200 سال قبل، اهمیت این منابع را در ثبت و ضبط تاریخ 200 ساله اخیر یادآور شد. وی با اشاره به اهمیت این منابع، ضرورت آگاهی ­بخشی، آموزش و حفظ و نگهداری از این منابع را متذکر شد. نبود اطلاعات و آمار کمّی و کیفی از وضعیت این منابع در سطح کشور و عدم اجرای قانون واسپاری دیداری شنیداری از بزرگترین مشکلات در این عرصه است که باید برای حل آن تلاش شود. 

 دکتر مرادی، استاد آرشیوداری دیداری شنیداری به عنوان اولین سخنران، با اشاره به تاریخچه ورود منابع دیداری شنیداری به کشور، ناپایداری این نوع منابع و فاسد شدن آن را یادآور شده و ضرورت توجه به این منابع و تبدیل آن را متذکر شد. وی آرشیوها را ادامه کتابخانه­ ها دانست که وظیفه ­اش اطلاع­ رسانی است. استاد متخصص حوزه آرشیو با اشاره به تقسیم ­بندی تافلر در کتاب موج سوم، به موج ارتباطات و انقلاب اطلاعات اشاره کرده و این موج را در تحول و ظهور عصر جدید بسیار مهم دانست. به زعم وی آغاز شکل ­گیری مراکز اسناد و کتابخانه­ ها به اختراع خط در هزاران سال قبل بر می ­گردد لیکن این اختراع چاپ بود که باعث شد تا تمام منحنی­ های زندگی بشری رشد کند و انسان بتواند بر بسیاری از مشکلات، به غیر مرگ، فائق آید.

نوراله مرادی با اشاره به تاریخچه شکل­ گیری آرشیوها و کتابخانه­ های ملی در امتداد موج سوم تافلر، به موج چهارمی اشاره کرد و از آن با عنوان دوران کلان داده ­ها نام برد که باعث تولید حجم انبوهی از اطلاعات شده است، به طوری­که روشهای سنتی ذخیره و بازیابی اطلاعات قادر به مدیریت این حجم از اطلاعات نیست و باید راهکارهای جدیدی برای رفع موانع و چالش­ها یافت.

مهندس مهدیان، مدیر کل آرشیو صدا و سیما به مباحث جاری و آتی در حوزه آرشیوهای دیداری شنیداری پرداخت. وی با اشاره به خدمات ارزش افزوده در آرشیوهای دیداری شنیداری، به فرایند کسب و کار در این عرصه پرداخته و از تأثیرات فناوری بر آن سخن گفت. به زعم وی فناوری فرصتهای جدیدی برای جذب مخاطبان و راه­ اندازی کسب و کار در این عرصه گشوده است.

مدیر کل آرشیو صدا و سیما با اشاره به آرشیو مطلوب، آرشیو مطلوب را آرشیوی دانست که بتواند چالشهای حفظ و نگهداری را حل کند، از روشهای نگهداری روزآمد و تبدیل منابع بهره بگیرد و افزونگی داده­ ها را به خوبی مدیریت کرده و از فراداده نیز برای غنا بخشیدن به محتوا استفاده کند. آرشیو مطلوب به زعم وی آرشیوی است که از روشهای هوش مصنوعی در حوزه­ های تشخیص خودکار صدا و تصویر و نیز از هستی­ شناسی برای مدیریت و بازیابی بهینه محتوا استفاده کند. وی با اشاره به گامهایی که آرشیو بی بی سی در این عرصه برداشته به چالشهای موجود در حوزه آرشیوهای دیداری شنیداری داخلی پرداخت و به مباحث تجمیع اطلاعات، نرم ­افزارهای مناسب، پایش فراداده و سامانه­ های ذخیره و بازیابی اشاره کرد.

دکتر غلامرضا عزیزی آرشیوهای دیداری شنیداری را همانند کتابخانه­ ها، آرشیوها و مراکز اسنادی به عنوان یکی نهادهای اطلاع­ رسانی دانست که نقش بارزی در عرصه اطلاع­رسانی دارد. وی به سنت تاریخ ­نویسی اشاره کرده و تاریخ نویسی در ایران را وابسته به شاهان دانست، یعنی تاریخ ایران عمدتا توسط پادشاهان و فاتحان نوشته شده است.

دکتر عزیزی در ادامه افزود: سابقه شکل­ گیری آرشیو به زعم ایشان به دوران قبل از اسلام و پادشاهی هخامنشیان باز می­ گردد. نگهداري اسناد و مدارك در ايران از ديرباز معمول بوده است، چنان كه در چند جاي تورات به وجود خزانه پادشاه ايران كه در آن اسناد نگهداري مي‌شده، مورد اشاره قرار گرفته است. سابقه امور مربوط به اسناد و نگهداري آنها در مخازن دولتي و سلطنتي در ايران پيشينه‌ای چند هزاره دارد، در دوره هخامنشی، زیربنای تشکیلات اداری امپراتوری را بایگانی سلطنتی تشکیل می داد. در کتاب تورات، ضمن اشاره به وجود خزانه اسناد و مدارک، عرض حالی از یهودیان به داریوش آمده است.

دکتر عزیزی همچنین با اشاره به تاریخ شکل­ گیری کتابخانه­ ها و آرشیوها، عنوان کرد : در دوران قدیم ابتدا مراکز اسناد و سپس کتابخانه­ ها شکل می‌گرفتند، لیکن در دوران جدید ابتدا کتابخانه­ ها و سپس آرشیوها تأسیس شدند.

سپیده کبیری با اشاره به آسیب­ پذیر بودن ذاتی منابع آنالوگ، ضرورت حفظ و نگهداری از آنها را توضیح داده و به تلاشهای صورت گرفته از جانب آرشیو صدا و سیما در عرصه آموزش پرداخت. وی ضرورت توجه ویژه به این منابع را از سوی آرشیوها و مراکز اسنادی سراسر کشور خواستار شد.

در پایان اعضاء پنل به پرسشهای حاضران پاسخ دادند.

 

خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: