جعفر مهراد سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و مسئول رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی کشور در پاسخ به اظهارات سید‌صدرالدین شریعتی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی که مبنای رتبه بندی دانشگاه‌های کشور را اشتباه خوانده است، گفت: واقعیت این است که در دو سال متوالی 1386 و 1387 معیارها و شاخص‌های رتبه‌بندی به خواست وزارت محترم علوم، تحقیقات و فناوری به منظور پذیرش مسئولیت رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام توسط ISC با همکاری و مشارکت دانشمندان مسلمان که عمدتاً متخصصان آموزش عالی و خبرگان رتبه‌بندی بودند تهیه شده و در تهران به تأیید و تصویب نمایندگان آموزش عالی کشورهای اسلامی رسیده است.

مهراد افزود: این معیارها به خاطر حساسیتی که ریاست دانشگاه علامه طباطبایی نشان داده است برای جهان اسلام نیز از حساسیت درخور توجهی برخوردار بوده که لاجرم پس از دو سه سال کار متوالی، انجام مشورت‌ها و اصلاح پار‌ه‌ای از شاخص‌ها در آبان ماه 1390 توسط وزرای آموزش عالی و تحقیقات علمی کشورهای اسلامی در جده (عربستان سعودی) که معاونان محترم آموزشی و همکاری‌های بین‌المللی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران نیز در آن شرکت داشتند به اتفاق آرا به تصویب رسید.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) ادامه داد: بدین ترتیب این معیارها و شاخص‌ها که مبنای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها را تشکیل می‌دهند و توسط جمعی از فرهیختگان و وزرای محترم آموزش عالی و تحقیقات علمی کشورهای اسلامی تأیید و تصویب شده است را نمی توان اشتباه خواند.

مهراد با اشاره به آن بخش از اظهارات رییس دانشگاه علامه طباطبایی که می‌گوید "آقای مهدی‌نژاد نوری نیز این رتبه بندی را قبول ندارد" گفت: انجام رتبه بندی توسط معاون محترم پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رسماً به ISC واگذار و ابلاغ شده است و تاکنون نقطه نظر خاصی از جانب آقای مهدی‌نژاد نوری در رتبه‌بندی سال های 1389 و 1390 ، مثبت یا منفی اعلام نشده است.

وی گفت: درحالی که با آقای شریعتی در این باره که رشته‌های علوم انسانی ماهیتاً متفاوت از رشته‌های فنی، مهندسی و سایر رشته‌های دانشگاهی و تحقیقاتی‌ می‌باشد، موافقم اما دانشگاه علامه طباطبایی با وقوف به این موضوع به جای اشتباه خواندن رتبه‌بندی دانشگاه‌ها می‌توانست در رتبه‌بندی سال 1390 شرکت نکند.

سرپرست ISC افزود: در مشارکت دانشگاه‌ها به منظور انجام رتبه‌بندی اجباری وجود ندارد و رؤسای محترم دانشگاه‌ها مخیرند که میان شرکت یا عدم شرکت یکی را انتخاب کنند. با این حال، این نکته حائز اهمیت است که مقام معظم رهبری پاسخگو بودن مسئولان را متذکر شده و سالی از سالهای اخیر نیز به نام سال پاسخگویی خوانده شده که همواره مقامات عالیرتبه کشور ازجمله رؤسای محترم دانشگاه‌ها باید عملکرد سازمان خود را در ارزیابی های درونی و بیرونی به معرض دید، داوری و قضاوت عموم قرار دهند.

مهراد خاطرنشان کرد: گرچه اعتقادم عدم ادغام رشته‌های مختلف در یک فهرست رتبه‌بندی است اما واقعیت‌های جهان علمی نشان دهنده این موضوع مهم است که در نظام های رتبه‌بندی بین المللی و حتی در نظام‌های ملی که به رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی می‌پردازند تفکیک صورت نگرفته و دانشگاه‌ها و مؤسسات شرکت‌کننده از انواع مختلف بر مبنای معیارها و شاخص‌های واحد رتبه‌بندی می‌شوند.

وی گفت: به عنوان مثال در نظام رتبه بندی QS که هر سال دانشگاه‌های جهان را ارزیابی و رتبه‌بندی میکند دانشگاه‌های تک رشته‌ای نیز حضور پربار و فعالی دارند. مراجعه به وب سایت QS در سال‌های مختلف و به عنوان نمونه در سال 2010 میلادی نشان می‌دهد که در حوزه علوم انسانیLondon School of Economics & Political Science (LSE)  در بین 200 دانشگاه تراز اول جهان رتبه 80 را بدست آورده است. مقایسه این دانشگاه با دانشگاه علامه طباطبایی به وضوح نشان می‌دهد که دانشگاه مزبور تنها با فعالیت در حوزه‌ای از حوزه‌های علوم انسانی مقام 80 جهان را کسب کرده است، درحالی که دانشگاه علامه طباطبایی ده‌ها رشته در قلمرو علوم انسانی در مقاطع مختلف تحصیلی دارد که در صورت حضور در عرصه‌های ارزیابی و رتبه‌بندی انتظار می رود که درخشان‌تر و برجسته‌تر از LSE در رتبه بندی‌های ملی و بین‌المللی ظاهر شود.

مهراد گفت: سال‌های اخیر نشان دهنده توجه دولت محترم به ویژه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیز کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی به توسعه و پیشرفت‌های همه جانبه علمی و تحقیقاتی کشور است. سیاست های مدون نظام جمهوری اسلامی ایران که در اسناد بالا دستی به صراحت به جایگاه علمی ایران تاکید نموده شامل سیاست‌های کلی نظام برای رشد و توسعه علمی و تحقیقاتی کشور در بخش آموزش عالی و مراکز تحقیقاتی، سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، نقشه جامع علمی کشور و سند چشم انداز 20 ساله عموماً ایجاب می‌نماید که جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 کشوری توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه و پیشتاز در مرزهای دانش و فناوری با مرجعیت علمی در جهان باشد.

وی افزود: با حفظ این ارزش که دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در خصوص علوم انسانی با دیگر کشورها متفاوت است، اتفاقاً هم به خاطر اسناد بالادستی و هم به خاطر این سیاست بسیار ارزشمند و تحول آفرین در علوم انسانی شایسته است که دانشگاه‌هایی که در قلمرو علوم انسانی فعالیت می کنند دامنه فعالیت‌های خود را محدود به چارچوب جغرافیایی ایران ننموده و برای صدور ارزش‌‌های حاکم بر علوم انسانی به سایر کشورهای جهان با اقتدار علمی تمام عیار در عرصه‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی شرکت کنند.

مهراد گفت: با تایید مجدد ارزش‌های حاکم بر علوم انسانی در جمهوری اسلامی ایران من تفاوت چندانی را بین تحصیل و تحقیق در علوم انسانی و سایر رشته‌های دانشگاهی نمی‌بینیم. خوشبختانه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با استاندارد سازی در برنامه‌های درسی طول دوره‌ها را یکسان سازی نموده و تعداد واحدها نیز تقریباً با هم برابر است. مثلاً تحصیل در دوره دکتری در یکی از رشته‌های علوم انسانی از نظر تعداد واحد و طول دوره برابر است با تحصیل در یکی از رشته‌های غیر علوم انسانی. آنگونه نیست که فعالیت‌های علمی در رشته‌های غیر علوم انسانی آسان‌تر از رشته‌های علوم انسانی باشد. دانشجویان این رشته‌ها نیز سه سال در آزمایشگاه‌ها تحقیق و تتبع می‌کنند، همانگونه که دانشجویان علوم انسانی نیز سه سال در موضوع پایان نامه خود به تحقیق و تفحص می‌پردازند. پژوهش در هیچ یک از رشته‌های علمی فرآیندی مکانیکی نیست که صرفاً با انجام کارهایی مشخص و ساده صورت پذیرد.

در پایان مهراد در بحث معیارها که ریاست دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرده است معیارها و شاخص‌های رتبه بندی دانشگاه‌ها مرتبط با دانشگاه علامه طباطبایی نمی‌باشد، خاطرنشان کرد: نگاه اجمالی به معیارها و شاخص‌های مربوطه نشان می‌دهد که در معیار پژوهش تمام شاخص های 5 گانه آن شاید به استثنای شاخص ثبت نامه‌ها با وزن 2 که بسیار ناچیز است در حوزه علوم انسانی موضوعیت داشته و در حوزه آموزش نیز تمام شاخص‌ها در ارتباط کامل با علوم انسانی‌ می‌باشند.

به گفته مهراد، در معیار وجهه بین‌المللی شاخصی وجود ندارد که‌ رشته‌های علوم انسانی خود را مبرا از آن بدانند. تقریباً دانشگاه‌های فعال درحوزه علوم انسانی به راحتی و بر اساس سیاست های مشخص و از پیش تعریف شده و با حفظ ارزش‌های اسلامی حاکم بر رشته‌های علوم انسانی می‌توانند در سطح منطقه و بین‌المللی همکاری‌های علمی و تحقیقاتی داشته باشند.

وی ادامه داد: تنها معیاری که شاید بتوان رشته‌های علوم انسانی را از این معیار مستثنی کرد، فعالیت اجتماعی اقتصادی این رتبه بندی است که این نیز تنها از وزن 5/2 از مجموع 100 امتیاز برخوردار است که نمی‌تواند تاثیر منفی در ارزیابی و رتبه‌بندی رشته‌های علوم انسانی داشته باشد.

سرپرست ISC در پایان اظهار امیدواری کرد که می‌توان با تعاون و همکاری با یکدیگر سیاست‌های علمی جمهوری اسلامی ایران را با گام‌های مؤثر و عملی در عرصه‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی پیاده سازی کرد، درست همانگونه که این وحدت رویه و روحیه تعاون میان دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی موجب شود که تولید علم ایران در دولت‌های نهم و دهم به سرعت رشد پیدا کند و مقام اول منطقه و 17 جهان را با اقتدار از آن خود کند.

همچنین سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC و مسئول رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی در پاسخ به اظهارات رامشت رئیس دانشگاه اصفهان که از نحوه رتبه‌بندی دانشگاه‌ها انتقاد کرده است، گفت: اطلاعاتی که توسط رئیس دانشگاه اصفهان ارائه شده نادرست است.

وی افزود: در هیچ تاریخی این دانشگاه از جایگاه 24 در بین دانشگاه‌های کشور برخوردار نبوده است. در طول تاریخ آموزش عالی کشور تنها دوباره رتبه‌بندی دانشگاه‌ها ومؤسسات پژوهشی با ابلاغ و موافقت وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری توسط ISC در سال‌های 1389 و 1390 انجام شده است که در هر دو سال متوالی، رتبه دانشگاه اصفهان 12بوده و رشد و جابجایی در رتبه این دانشگاه صورت نگرفته است با این توضیح، اعلام رتبه 24 در سال 84 توسط رئیس دانشگاه اصفهان کاملاً نادرست است.

گفتنی است سیدصدرالدین شریعتی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی به نتایج رتبه‌بندی دانشگاه‌ها انتقاد کرده و گفته بود: "این رتبه‌بندی‌ها مبنایی ندارد و نه تنها ما رتبه‌بندی‌های اعلام شده را قبول نداریم بلکه وزارت علوم نیز این رتبه‌بندی‌ها را قبول ندارد." وی بیان کرده بود که این رتبه‌بندی‌ها به دانشگاه‌های صنعتی و یا دانشگاه‌هایی که بخشی از آن علوم انسانی است، اختصاص دارد که بیشتر آنها علوم پایه و صنعتی هستند.

همچنین محمدحسین رامشت رئیس دانشگاه اصفهان نیز، با اشاره به کسب رتبه دوازدهم در رده‌بندی دانشگاه‌های کشور توسط این دانشگاه، بیان کرده بود "سال 84 این دانشگاه رتبه 24 را کسب کرده بود و ما شاهد رشد 12 پله‌‌ای دانشگاه در این سال‌ها بودیم. به عقیده وی مابین بعضی از دانشگاه‌ها اختلاف امتیاز بسیار بالایی وجود دارد و این شاخص‌ها و مقایسه کردن‌ها خیلی درست نیست.