جنجال در نوبل ادبیات

به گزارش لیزنا به نقل از خبرآنلاین، آسوشیتدپرس گزارش داد: این درحالی است که اهالی ادبیات این هیأت را متهم به تعصب داشتن نسبت به نویسندگان اروپایی کرده بودند.

کیل اسپمارک، یکی از اعضای آکادمی سوئد و شاعر تحسین‌شده گفت ملیت هیچگونه نقشی در گرفتن جایزه نوبل ادبیات ندارد، اما از طرف دیگر اعضای این آکادمی وجود تعصب را تلویحا پذیرفته‌اند.

در سال 2008 هوراس انگدال، که در آن زمان رئیس دائمی این هیئت بود گفت نویسندگان اروپایی اغلب بر نویسندگان آمریکایی چیره می‌شوند، زیرا ادبیات آمریکا کوته‌فکرانه است. در سال 2009 پیتر انگلاند، جانشین او ابراز نگرانی کرد این جایزه بسیار «اروپا محور» شده است.

فهرست 20 برنده اخیر این جایزه شامل یک نویسنده آمریکایی (تونی موریسن در سال 1993) و 11 نویسنده اروپایی (از جمله گونتر گراس آلمانی و هارولد پینتر، نمایشنامه‌نویس بریتانیایی) است. دیگر نویسندگانی نیز که در این 20 سال برنده شده‌اند، هرچند اروپایی نیستند، اما بخش مهمی از زندگی حرفه‌ای خود را در اروپا سپری کرده‌اند و آثارشان در اروپا شهرت بسیاری دارد.

برنده جایزه نوبل ادبیات در یک رای‌گیری از 18 عضو آن انتخاب می‌شود و هیچکس نظر خود را به صورت علنی بیان نمی‌کند. اسپمارک از سال 1981 عضو این آکادمی است.

انگدال در سال 2008 با بیان اینکه اروپایی‌ها برنده می‌شوند چون حق آنها است جنجالی به راه انداخت. او گفته بود نویسندگان آمریکایی «چنان حساس هستند که به درون فرهنگ عامه خود نفوذ نمی‌کنند.»

اما اسپمارک معتقد است صحبت‌های انگدال بدون در نظر گرفتن فحوای کلام موجب چنین برداشتی می‌شود. «آن مصاحبه به شکلی خلاصه شده بود که انگار انگدال معتقد بوده نویسندگان غیراروپایی و به ویژه نویسندگان آمریکایی اصلا مورد بررسی قرار نمی‌گیرند چون کوته‌فکر هستند. این خیلی مسخره است. جمله اصلی او این بود که در آمریکا آثار داستانی ترجمه شده به ندرت خوانده می‌شود!»

او افزود: «فقط موضوع تعداد اندک کتاب‌های ترجمه شده در آمریکا است که موجب شده خوانندگان این کشور از ادبیات روز دیگر کشورها ناآگاه باشند.»

این شاعر اشاره کرد تعداد کتاب‌های خارجی که به زبان انگلیسی ترجمه می‌شوند بسیار معدود است و از این بین تعداد بسیار قلیلی وارد بازار کتاب آمریکا می‌شود.

اسپمارک همچنین با گفته سال 2009 انگلاند که معتقد بود اعضای آکادمی با «کتاب‌های اروپایی یا کتاب‌هایی که به سنت اروپایی نوشته شده راحت‌تر ارتباط برقرار می‌کنند» نیز مخالفت کرد.

او گفت: «ملیت مهم نیست و تمرکز بر ملیت برندگان جایزه هم کار جالبی نیست.» و آکادمی سعی می‌کند تنها معیارش ادبیات باشد و کاملا بی‌طرفانه تصمیم بگیرد.

ماریو بارگاس یوسا از پرو برنده سال گذشته نوبل ادبیات بود.