«کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی» رونمایی شد

به گزارش خبرنگار لیزنا، برنامه «افتتاحیه کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی» در مراسمی با عنوان «نشستی با اندیشمندان علوم انسانی» به دعوت شهرداری تهران روز چهارشنبه مورخ اول دی ماه 1389 در ساعت 18 در سالن همایش های برج میلاد، با حضور اعضای هیأت علمی دانشگاه ها در حوزه های مختلف علوم انسانی و از جمله اساتید رشته کتابداری، پس از تلاوت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.

در ابتدا کلیپی با عنوان «سروهای آسمانی»  برای گرامیداشت مفاخر و بزرگان اسلامی مانند دکتر مفتح، دکتر علی شریعتی، دکتر محمد جواد باهنر، علامه محمد تقی جعفری، استاد جعفر شهیدی و غیره پخش گردید.

  • قالیباف: علوم انسانی میدان تجلی فرهنگ یک ملت است و یک جامعه در صورت داشتن استقلال فرهنگی می تواند استقلال سیاسی و اقتصادی نیز داشته باشد.

دکتر قالیباف، شهردار تهران پس از تشکر از پذیرش دعوت ایشان و شرکت در این مراسم، طی سخنانی گفت: " اهمیت علوم انسانی به دلیل نقش بسیار کلیدی و اساسی که در جریان ساز بودن جامعه دارد بر هیچ کس پوشیده نیست. علوم انسانی میدان تجلی فرهنگ یک ملت است و یک جامعه در صورت داشتن استقلال فرهنگی می تواند استقلال سیاسی و اقتصادی نیز داشته باشد. از چالش های پیش رو یک بی ارتباطی و یا یک ارتباط نا همسرشت بین علوم انسانی و نهاد های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در کشور است که باید برای آن چاره ای اندیشید. بنابراین برای حل مشکل ها و چالش ها ی مذکور، نیاز به فرآیند تحول و اثر بخشی است که مبدرانه و به دور از هر گونه افراط و تفریط و  شتاب زدگی باشد. باور این تحول باید در نزد اساتید و نخبگان این عرصه باشد تا پیشگامان این موضوع شوند و ضرورت آن را حس کنند. در این راه نیاز به نیروی خلاق و جوان کاملا حس می شود و باید به 4 رویکرد اسلامی بودن به معنای اینکه انسان را تک ساحتی نبینیم، بومی شدن،  کارآمد شدن و روزآمد شدن توجه کنیم تا از این طریق دیوار بی اعتمادی بین حوزه نظری و اجرایی از بین رود."

شهردار تهران در ادامه تأسیس «خانه عالمان علوم انسانی» را وعده داد و درخواست کرد که در این مسیر متخصصان علوم انسانی حوزه های مختلف با تلاش و همکاری و تعامل این پیشنهاد را از قوه به فعل تبدیل کنند.

درادامه کلیپی با عنوان «یاد یاران» مبنی بر گرامیداشت یاد و خاطره درگذشتگان متخصصان حوزه علوم انسانی در سال 1389 پخش شد که نام مرحوم «دکتر اسدالله آزاد» استاد برجسته رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد و نام استاد «علینقلی منزوی» مورخ و نسخه شناس به چشم می خورد.

«کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی» به همت شهرداری تهران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و با استفاده از سیستم یکپارچه کتابخانه دیجیتال شرکت پارس آذرخش طراحی و راه اندازی شده است

سپس دکتر آیت اللهی،  رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به معرفی «کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی» که به همت شهرداری تهران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و با استفاده از سیستم یکپارچه کتابخانه دیجیتال شرکت پارس آذرخش طراحی و راه اندازی شده است، پرداخت.

وی اشاره کرد: "حدود یک سال و نیم است که در تلاشیم که این کتابخانه افتتاح شود. چراکه با توجه به رشد چشمگیر گرایش های علوم انسانی و افزایش پژوهشگران، حجم زیاد تألیفات و لزوم دسترس پذیری و بومی سازی آن ضرورت ایجاد آن کاملا احساس می شد و خوشحالیم که امروز می توانیم این مجموعه سه زبانه (فارسی، انگلیسی و عربی ) را افتتاح کنیم. در پایان مرحله اول و برای افتتاح و شروع به کار کتابخانه، هم اکنون 100 هزار کتاب دیجیتال شامل 87 هزار کتاب لاتین و 13 هزار کتاب عربی از طریق کتابخانه در دسترس است. قابل ذکر است که این منابع در طول زمان هم چنان در حال افزایش است و در نظر دارد تعداد منابع را به 200 هزار منبع دیجیتال در پایان مرحله دوم برساند. "

دکترآیت اللهی افزود: " کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی شهر تهران به آدرس http://ebook.tehran.ir علاوه بر امکان مطالعه برخط (online) منابع متنی، سرویس های دیگری شامل عضویت در کتابخانه، جستجوی تمام متن، کتابخانه شخصی، تازه ها، نظر سنجی و اشاعه گزینشی اطلاعات را نیز ارائه می دهد. سیستم نرم افزاری مورد استفاده در این کتابخانه مبنی بر استانداردهای روز دنیا در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و با همکاری شرکت پارس آذرخش، طراحی و پیاده سازی شده است و امکان تبادل و تعامل با کتابخانه های بین المللی را دارد."

وی افزود: هدف از طراحی «کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی» عبارت است از: " آشنایی با آخرین آثار و دستاوردهای علمی در حوزه های مختلف علوم انسانی، زمینه سازی برای دسترسی سریع، آسان و به روز این آثار، نقد وبررسی آثار منتشر شده به ویژه آثاری که با هنجارها و ارزش های ما منطبق نیستند و پاسخ گویی به آن ها، انتخاب و معرفی آثار برتر برای ترجمه و سفارش به مترجمان داخلی، شناسایی و معرفی مؤلفان برگزیده در سطح جهان، برگزاری همایش ها و سمینارهای علمی در حوزه نشر کتب علوم انسانی، برگزاری نمایشگاه های سالانه ار آثار برتر."

دکتر آیت اللهی در رابطه با مخاطبان این کتابخانه دیجیتالی اظهار کرد: "مخاطبان اصلی این کتابخانه متخصصان علوم انسانی هستند. پژوهشگران، اعضای هیأت علمی دانشگاه ها با رده استادیاری و بالاتر، استادان حوزه با رده پایان سطح و ابتدای خارج و دانشجویان مقطع دکتری در رشته های علوم انسانی می توانند از امکانات مختلف کتابخانه دیجیتال بهره مند شوند. بازدید از کتابخانه دیجیتال برای عموم امکان پذیر است اما برای استفاده از کتاب ها، امکانات و قابلیتها ی کتابخانه عضویت در آن الزامی است."

  • یادداشت و برچسب گذاری ، سرویس های تعاملی  مانند نظرسنجی، دریافت پیشنهادها و نقطه نظرات (نقد) از ویژگی های کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی

رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در خصوص ویژگی های «کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی» گفت: " مدیریت محتوای منابع دیجیتال با پشتیبانی ار فرمت های مختلف منابع، محافظت منابع متنی با Watermark نمودن نسخه نمایشی آن، دسترسی به اطلاعات و منابع با استفاده از روش های مختلف جستجو، جستجوی تمام متن با امکان تعیین دامنه جستجو در متن شامل پاورقی، جدول، فهرست مندرجات و متن، جستجوی تمام متن بدون در نظر گرفتن کاراکتر های ویژه در زبانهای مختلف مانند عربی، فرانسه و ..، رتبه بندی (Ranking) نتایج جستجو بر اساس رتبه های استاتیک و پویا، طبقه بندی موضوعی منابع و امکان مرور و جستجوی آن ها بر اساس درختواره موضوعی، مرور بر خط (Online) منابع تمام متن در محیط کاربری مناسب، کتابخانه شخصی با امکان گروه بندی، یادداشت و برچسب گذاری و جستجو، سرویس های تعاملی  مانند نظرسنجی، دریافت پیشنهادها و نقطه نظرات (نقد)، آگاهی رسانی جاری با استفاده از سرویس تازه ها و RSS، اطلاع رسانی گزینشی تازه­های نشر و منابع دیجیتال بر اساس علاقه مندی های کاربران، نظر سنجی بر اساس فرم های پویا و ارائه گزارشات جامع و تفصیلی نتایج، امنیت و ارائه اطلاعات و منابع براساس سطوح دسترسی کاربران، از ویژگی های این کتابخانه دیجیتال است."

در پایان دکتر آیت اللهی از سازمان فناوری اطلاعات شهر تهران، شهردار تهران، شرکت پارس آذرخش در تهیه و اصلاح نرم افزار،اعضای هیأت علمی در مدیریت محتوا، مؤسسه خانه کتاب تشکر و قدردانی نمودند. و در ادامه با حضور دکتر قالیباف و دکتر آیت اللهی از کتابخانه مذکور رونمایی شد و مراسم در ساعت 20:30 به کار خود پایان داد.

شایان ذکر است که کاربران برای استفاده از کتابخانه دیجیتالی علوم انسانی شهر تهران باید اقدام به ثبت نام از طریق آدرس http://ebook.tehran.ir نموده و پس از آن با نام کاربری و رمز عبور تعیین شده توسط کاربر، وارد سیستم شوند و از منابع در دسترس استفاده نمایند. اساتید و پژوهشگران می توانند با دریافت دسترسی های لازم، اطلاعات و منابع بیشتری را مشاهده و مورد استفاده قرار دهند.

خبرنگار: الهه حسینی