محمد آباقری، قائم مقام مدیر عامل شرکت پارس آذرخش در گفتگو با لیزنا تشکیل و فعالیت مستمر کنسرسیوم محتوای ملی را یکی از بلندترین گامهای برداشته شده در راستای مدیریت و اشتراک دانش در سطح ملی دانسته و توجه تک تک تولیدکنندگان محتوا یا ارائه دهندگان خدماتی را که هنوز به عضویت این کنسرسیوم در نیامده اند را به اهمیت این کنسرسیوم در آینده اطلاعات و دانش کشور معطوف نمود.
وی با اشاره به هدف اصلی این کنسرسیوم در گردآوری، تبدیل، سازماندهی و حفاظت اطلاعات به شکل رقومی و در سطح ملی، افزود: متخصصین بزرگی چون جاشاپارا، فرآیند مدیریت دانش را شامل یک چرخهی چهار حلقه‌ای می‌دانند که شامل حلقه‌های خلق دانش، سازماندهی دانش، تبادل دانش و بکارگیری دانش است و در این بین به اهمیت حلقهی تبادل دانش در فرآیند اجرای مدیریت دانش، توجه فراوان شده است.
آباقری ادامه داد: اندیشمندان عرصه‌ی مدیریت دانش بر این باورند که شعار «دانش قدرت است»، اکنون به صورت «تسهیم دانش قدرت است» درآمده است.
وی افزود: روشهای تسهیم دانش امروزه به 3 شیوه کلی «فرستادن یا قرار دادن دانش در محلی خاص با استفاده از شبکههای الکترونیکی برای مصرف‌کنندگان احتمالی و بالقوه، در قالب تکه‌های کوچک یا اسناد طولانی»، «به اشتراک گذاشتن دانش» و «انتقال دانش به صورت رو در رو» صورت می پذیرد.
قائم مقام مدیر عامل شرکت پارس آذرخش گفت: به اشتراک گذاشتن دانش، به معنی در دسترس گذاشتن اطلاعات و دانش جهت استفاده‌ی تک تک افراد است. این کار می‌تواند از طریق اسناد در کتابخانه و یا محل نگهداری اسناد دانشی صورت گیرد. در این روش که انتقال توسط فرد به اسناد نیز نامیده میشود، کارکنان متخصص که از دانش و مهارت ویژه‌ای در حوزه‌ی شغلی مشخصی برخوردارند، اطلاعات و دانش خود را به پایگاه یا سیستم دانش جمعی در قالب اسناد منتقل میکنند که در هر زمان می‌تواند در دسترس دیگر کارکنان قرار گیرد.
وی ادامه داد: این راهبرد مستلزم دو چیز است: اول ایجاد سیستم الکترونیکی برای جمع‌آوری و توزیع دانش مدون و دوم در نظر گرفتن پاداش برای کسانی که در تجهیز پایگاه دانش از نظر محتوایی، مشارکت میکنند.
آباقری در تبیین «انتقال دانش به صورت رو در رو» اظهار داشت: این روش هم اشاره به انتقال رو در روی دانش در درون گروه غیر رسمی دارد و هم به زمینه‌های آموزش ضمن خدمت به صورت سازمان یافته تاکید دارد. اولی سطحی را برای انتقال دانش تلویحی از طریق تصریح نمودن آن توسط خود فرد انتقال دهنده به وجود میآورد و دومی ابزار و بسترهایی را برای انتقال دانش به یک روش سازمان یافته و سیستماتیک فراهم میآورد.
محمد آباقری افزود: برگرن در پژوهش‌های خود اشاره دارد که زمان مورد نیاز برای تبادل دانش، یا مدت زمانی که صرف میشود تا اطلاعات از یک نقطه به نقطهای دیگر منتقل شود ، یکی از معیارهای مهم در موفقیت حلقهی تبادل دانش در چرخهی مدیریت دانش محسوب میشود.
وی گفت: در اغلب موارد، هر قدر زمان انتقال کوتاهتر باشد، قابلیت استفاده و به کار بستن دانش منتقل شده افزایش مییابد. مکانیزمهای حمایتی اصلی در این مرحله شامل شبکههای انتقال و در برخی موارد، تجهیزات انتقال فیزیکی اطلاعات میباشد. اینترانتها، اینترنت و وب سایت از جمله فناوری های مورد استفاده در برقراری ارتباطات لحظهای در چرخه مدیریت دانش هستند که زمان برقراری ارتباط را تا حد قابل توجهی کاهش میدهند.
محمد آباقری بیان کرد: رشد و شکوفایی شبکه اطلاعاتی و علمی کشور جز با اشتراک تخصصی اطلاعات و دانش میسر نمی‌شود و در این بین تشکیل کنسرسیوم محتوای ملی به همت مجموعه‌ای از كتابخانه‌ها و سازمان‌های دارای منابع اطلاعاتی (کتاب، نشریه، نسخه‌های خطی، عکس، صدا، فیلم و... ) با هدف تامین نیازهای پژوهشگران و شهروندان ایرانی برای دسترسی هر چه سریع‌تر به محتوای مورد نظر خود، بزرگترین گام در این عرصه تا کنون، در کشور عزیزمان بوده است.
آباقری افزود: در چشم انداز تشکیل این کنسرسیوم به بسترسازی و فرهنگ‌سازی در زمینه ارائه اطلاعات به شکل رقومی، به منظور ایجاد هماهنگی بین اعضای کنسرسیوم به بهبود فرایندهای گردآوری، تبدیل، سازماندهی حفاظت و ارائه اطلاعات، اشاره ویژه شده است. در این راستا، شرکتها، موسسات و سازمانهایی که قصد مشارکت در این ماموریت ملی را دارند، می‌بایست در راستای بسترسازی فرهنگی و فنی مناسب، جلب مشاركت صاحبان محتوا، استفاده یا تهیه و تدوین استانداردهای ارائه محتوا ی رقومی ملی و خدمات مرتبط و معرفی محتوای ملی در سطح جهانی گام بردارند.
وی تصریح کرد: به منظور نیل به این هدف والا، اولین و مهمترین گام برای شرکتهای ارائه دهنده خدمات اطلاعاتی، بسترسازی استاندارد و حرکت به سوی ارائه خدمات تعاملی و اشتراکی از طریق درگاهها و مجاری استاندارد است. این بسترها هم شامل بستر ذخیره و هم شامل بستر بازیابی و اشتراک اطلاعات میباشد. کاربر ایرانی زمانی می‌تواند بدون دغدغه از دست دادن زمان برای جستجوهای متعدد و همچنین نبودن و یا عدم صحت اطلاعات و استاندارد نبودن داده‌ها، محتوای مورد نظرش را بازیابی نماید که علاوه بر محتوا، بستر لازم و استاندارد جهت بازیابی اطلاعات در یک شبکه ناهمگن برای او فراهم شده باشد.
محمد آباقری گفت: شرط لازم دیگر برای عضویت تولید کنندگان محتوا در کنسرسیوم محتوای ملی، استفاده از برنامه‌های کتابخانه دیجیتالی مبتنی بر پروتکل تصویب شده در کنسرسیوم محتوای ملی است. استاندارد مورد تصویب کنسرسیوم به منظور تبادل و یکپارچه‌سازی اطلاعات پروتکل OAI.PMH است تا اطلاعات بدون نیاز به جابجایی یا کپی کردن و از طریق برقراری ارتباط فنی با صاحبان محتوا، در اختیار همه اعضا قرار گیرد.
وی افزود: تمامی شرکتهایی که ساختار و زیربنایی اجرایی خود را بر مبنای استاندارد پیاده‌سازی نموده‌اند امروز به کاربران خود این مژده را میدهند که می‌توانند بدون دغدغه خاطر از مزایای این اشتراک ملی محتوا بهره ببرند. تمامی مراکزی که از سیستم‌های نرم‌افزاری پارس آذرخش بهره می‌برند کافیست با بروز رسانی نرم‌افزار خود به آخرین نسخه و پس از امضای تفاهم نامه با کنسرسیوم، به صورت خودکار به درگاه کنسرسیوم محتوای ملی متصل شده و اطلاعات خود را در درگاه ارائه نمایند.
آباقری گفت: در حال حاضر، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی و مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی (وابسته به معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم) که از نرم افزار آذرخش برای مدیریت اشیای فیزیکی و دیجیتالی خود بهره می‌برند، مجهز به سرویس اشاره شده گردیده، و امکان گردآوری فراداده‌های آن‌ها توسط درگاه کنسرسیوم محتوای ملی به صورت خودکار فراهم شده است.
وی در پایان اظهار داشت: این طرح آینده اطلاعاتی کشور است و صاحبان محتوا و پژوهشگران را با نسل بعدی اشتراک دانش و اطلاعات در سطح کشور همراهی خواهد نمود.