به گزارش پایگاه خبری کتابداری و اطلاع رسانی ایران (لیزنا)، کتاب معماری علم در ایران به قلم دکتر رضا منصوری، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف، از سوی نشر دیبایه منتشر شد.
کتاب این موضوع را دنبال میکند که در مواجهه با دنياي مدرن بايد توجه داشته باشيم كه علم بهمعناي نوين آن با مفهوم علم آنگونه كه ما در ايران، و بقية كشورهاي اسلامي استنباط ميكنيم تفاوتهاي اساسي دارد.
مفهوم علم براي ما با تاريخ تحولات تاريخي، بهويژه تحول مفهوم مدرسه بعد از تأسيس نظاميهها، بهگونهاي عجين شده است كه تفكيك آن از مفهوم علوم ديني و روشهاي آن بهسختي امكانپذير است. اين خلط مفهومي، يا عدم درك مفهوم نوین علم، و نیز شرایط تاریخی کشورهای اسلامی، موجب بروز حرکتهایی بهدفاع از مفهوم جدیدی از علم دینی شده است.
با تفکیک دو مفهوم علم دینی انحصاری و علم دینی تخصیصی ميتوان مرز اين مفهومبندي جديد را روشن كرد. مفهوم علم ديني تخصيصي مغايرتي با مفهوم علم نوين ندارد، اما مفهوم علم ديني انحصاري نقيض مفهوم علم نوين است و بايد به اين تناقض توجه كرد.
نویسنده کتاب معماری علم در ایران می گوید: ساختمان یا ساختار علمی ایران نه تنها رفعتی ندارد که، تلی بیشکل است. هنوز فاصله ما از ساختمانی رفیع برای علم ایران آن چنان زیاد است که وحشت و گاهی افسردگی میآفریند. گامهای کنونی ما، به خصوص آگاهی از گامها و نیز آگاهی برای برداشتن گامهایی دیگر بسیار تعیین کننده است. راست کردن خشت کج ساده نخواهد بود، پس خوب است هر چه بیشتر به گامهای کنونی خودمان در جهت توسعه علمی توجه کنیم.
دکتر رضا منصوری در بخشی دیگر از کتاب در خصوص مصداقهاي تمايز ميان مفهوم نوين علم و مفهوم سنتي علم گفته است: پيچيدگيهاي تحول علمي در سيصد سال اخير از يک طرف، رشد علم در پنج قرن اول بعد از هجرت و جاافتادگي مفهوم علم در تمدن اسلامي از طرف ديگر، تطبيق دو مفهوم علم نوين و سنتي، و بهتبع آن درک دنياي مدرن را در جوامع اسلامي بسيار مشکل و کند کرده است. بههمين دليل پذيرش مصداقهاي تمايز اين دو مفهوم با موانع پيچيدۀ روانشناسي اجتماعي در جهان اسلام مواجه ميشود. اما براي توسعة کشورهاي اسلامي، خروج از عقبماندگي تاريخي، پيوستن به غافلة جهاني، و بازيگر شدن در اين دنياي پيچيده گريزي نيست مگر مطرح کردن اين مصداقها، تأمل در مورد آنها، و عبور از سد رواني موجود.
رضا منصوری استاد دانشگاه صنعتی شریف در نسبیت خاص و از نظریه پردازان توسعه علمی در ایران است.
کتاب معماری علم در ایران در 184 صفحه توسط انتشارات دیبایه منتشر شده است.