مشارکت ایران در تولید حدود 2 درصد از علم جهان

دکتر جعفر مهراد، سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) در گفتگو با لیزنا اظهار داشت: با توجه به انتشار مقالات علمي دانشمندان و پژوهشگران جمهوري اسلامي ايران در نشريات معتبر بين المللي در بين علوم مختلف که در دانشگاه ها و موسسات پژوهشي کشور تدریس می شود و همینطور بر اساس رشته هاي تحصيلي با دانشجويان دوره هاي عالي که در اين رشته ها تحصيل مي کنند، مهندسي نفت از وضعيت روشن و درخور توجه برخوردار است، به اين معني که در اين رشته با اهميت براي جمهوري اسلامي ايران که اخيراً بر تعداد دانشکده هاي نفت و گاز نيز افزوده شده ايران با توليد 60 مقاله (3/16 درصد از کل توليد علم جهان) در جايگاه اول منطقه و دوم جهان نشسته است.

وي ادامه داد: رتبه نخست در حوزه مهندسي نفت به جمهوري خلق چين تعلق دارد.

به گفته دکتر مهراد اين کشور تنها با 22 مقاله بيشتر از جمهوري اسلامي ايران و با توليد 3/22 درصد از کل توليد علم جهان مقام نخست را به خود اختصاص داده است. سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام افزود: رتبه هاي 3 تا 5 به کشورهاي کانادا، آمريکا و انگلستان مربوط مي شود که به ترتيب 32 مقاله (6/10 درصد از کل توليد علم)، 23 مقاله (25/6 درصد از کل توليد علم) و 18 مقاله (9/4 درصد از کل توليد علم) توليد کرده اند.

دکتر جعفر مهراد افزود: کشور ژاپن نيز در طول 5 ماه اول سال ميلادي به اندازه کشور انگلستان يعني تعداد 18 مقاله در حوزه مهندسي نفت منتشر کرده است. به گفته دکتر مهراد رتبه هاي 7 تا 10 به ترتيب به کشورهاي آلمان، روسيه، فرانسه و هندوستان تعلق دارد. وي گفت: جالب است بدانيم که کشورهايي مانند نروژ و عربستان سعودي که هر دو از نظر توليد نفت موقعيت ممتازي در بين کشورهاي توليد کننده نفت دارند، به ترتيب رتبه هاي 11 و 12 را به دست آورده اند. رتبه کشور ترکيه در توليد علم در رشته مهندسي نفت 19 مي باشد.

وي گفت: دومين موضوعي که دانشمندان ايراني در اين حوزه توانسته اند جايگاه رفيعي را در بين کشورهاي توليد کننده علم به دست آورد، رشته علوم رياضي است.

سرپرست ISC با اشاره به توليدات علمي چند کشور مهم جهان در رشته رياضيات بيان داشت: ايران با توليد 551 مقاله (29/3 درصد از کل توليد علم جهان) رتبه اول منطقه و رتبه 10 جهان را به خود اختصاص داده است.

وي گفت: جمهوري خلق چين، آمريکا، فرانسه، آلمان و ايتاليا به ترتيب با توليد 4000 مقاله(85/23 درصد از کل توليد علم جهان)، 1853 مقاله (11 درصد از کل توليد علم جهان)، 1289 مقاله(68/7 درصد از کل توليد علم جهان) و 1022 مقاله ( 6درصد درصد از کل توليد علم جهان) در رتبه هاي اول تا پنجم جهان قرار گرفته اند. در بين رتبه 5 تا 10 (مربوط به ايران) مي توانيم نام کشورهاي اسپانيا، انگلستان، کانادا و ژاپن را مشاهده کنيم که اين کشورها بين 950 تا 750 مقاله توليد کرده اند.

به گفته دکتر مهراد کشورهاي نوظهور علمي ديگري مانند کره جنوبي، روسيه، هندوستان، هلند و استراليا که به ترتيب رتبه هاي 11 تا 15 را از آن خود کرده اند بعد از جمهوري اسلامي ايران قرار دارند. در اين حوزه، جايگاه ترکيه از نظر توليد علم که مجموعاً 361 مقاله (15/2 درصد از کل توليد علم جهان) منتشر کرده است، 18 مي باشد. رتبه رژيم اشغالگر قدس در رشته رياضيات با توليد 289 مقاله 20 مي باشد.

در رشته شيمي که توليدات علمي ايران در مجموع در اين حوزه نسبت به ساير رشته ها بيشتر است و آمار سالهاي گذشته مويد اين مهم مي باشد، ايران با توليد 1244 مقاله (55/2 درصد از کل توليد علم جهان) رتبه اول منطقه و 13 جهان را به دست آورده است. در اين رشته نيز جمهوري خلق چين با توليد 13276 مقاله (2/27 درصد از کل توليد علم جهان) حائز رتبه نخست جهان مي باشد. بعد از جمهوري خلق چين کشورهاي ژاپن، آلمان، هندوستان و آمريکا به ترتيب رتبه هاي دوم تا پنجم را به دست آورده اند. اين کشورها بين 3900 تا 3400 مقاله در مجلات معتبر بين المللي منتشر کرده اند. سپس کشورهاي فرانسه، کره جنوبي، اسپانيا، انگلستان و ايتاليا به ترتيب رتبه هاي 6 تا 10 توليد علم در رشته شيمي را به دست آورده اند. کانادا و روسيه نيز از نظر توليد علم در مبحث شيمي پيشتر از ايران قرار دارند. جايگاه ترکيه در توليد علم شيمي با 630 مقاله 21 جهان است. کشورهايي مانند تايوان، استراليا، لهستان، برزيل، سوئيس، هلند و سنگاپور بعد از جمهوري اسلامي ايران قرار دارند.

سرپرست ISC در مورد وضعيت توليد علم در رشته کشاورزي با استفاده از داده هاي پايگاه ISI گفت: جمهوري خلق چين، ايالات متحده، برزيل، هندوستان و آلمان پنج کشور نخست جهان هستند که در رشته علوم کشاورزي به ترتيب با توليد 1285 (42/15 درصد از کل توليد علم جهان)، 696 مقاله (35/8 درصد از کل توليد علم جهان)، 692 مقاله (3/8 درصد از کل توليد علم جهان)، 618 مقاله (42/7 درصد از کل توليد علم جهان) و 610 مقاله (32/7 درصد از کل توليد علم جهان) رتبه هاي اول تا پنجم را کسب کرده اند. جايگاه ايران در توليد علم در رشته کشاورزي در منطقه اول و در جهان 14
مي باشد. جمهوري اسلامي ايران در 5 ماه اول سال ميلادي 224 مقاله (69/2 درصد از کل توليد علم جهان) منتشر کرده است. رتبه ترکيه در توليد علم در رشته کشاورزي با توجه به انتشار 155 مقاله 17 جهان است. به گفته مهراد کشورهاي توليد کننده علم که پيشتر از جمهوري اسلامي ايران قرار دارند کشورهاي اسپانيا، کانادا، استراليا، ژاپن و فرانسه هستند که اين کشورها نيز به ترتيب بين رتبه 5 تا 10 جهان نشسته اند.

وي گفت: ايتاليا، انگلستان و کره جنوبي که به ترتيب داراي مقام 11، 12 و 13 جهان در توليد علم در رشته کشاورزي هستند پيش از جمهوري اسلامي ايران قرار دارند. حوزه علوم و مهندسي کامپيوتر در سال هاي اخير با توجه به ماهيت کاربردي اين رشته در جمهوري اسلامي ايران مورد توجه جامعه علمي قرار گرفته و کسب و کار نيز از برنامه ها و خدمات علوم مهندسي کامپيوتر نيز به وفور استفاده مي کنند. به گفته دکتر مهراد توجه عميق به گسترش اين رشته  و استفاده هاي جامعه از برنامه ها و خدمات آن موجب شده است که ايران در توليد علم در اين رشته به موفقيت چشمگيري نايل شود. ميدانيم که در حوزه علوم و مهندسي کامپيوتر کشورهاي قدرتمندي در جهان حضور دارند با اين همه دانشمندان و پژوهشگران جمهوري اسلامي ايران در 5 ماه اول سال 2012 ميلادي با توليد 435 مقاله (3 درصد از کل توليد علم جهان) ايران را در جايگاه اول منطقه و 14 توليد علم جهان  نشانده اند. جمهوري خلق چين، آمريکا، اسپانيا، انگلستان و فرانسه 5 کشور نخست توليد کننده علم در رشته علوم و مهندسي کامپيوتر مي باشند. سپس کشورهاي تايوان، کانادا، آلمان، کره جنوبي و ايتاليا رتبه هاي 6 تا 10 را از آن خود کرده اند. جمهوري خلق چين با توليد 2898 مقاله (20 درصد از کل توليد علم جهان) در رشته علوم و مهندسي کامپيوتر را به خود اختصاص داده است. ميزان توليدات آمريکا در اين رشته 1678 مدرک مي باشد. اسپانيا، استراليا و هندوستان نيز با کسب رتبه هاي 11، 12 و 13 پيش از جمهوري اسلامي ايران قرار دارند. کشور ترکيه با توليد 413 مقاله در مقام 15 توليد علم جهان نشسته است. کشورهاي هلند، برزيل، سنگاپور، يونان و بلژيک نيز که هر کدام به ترتيب 413، 379، 352، 313، 276 و 268 مقاله در مجلات معتبر بين المللي منتشر کرده اند رتبه هاي 15 تا 20 را به خود اختصاص داده اند.

دکتر مهراد افزود: رشته ديگري که با تلاش و کوشش دانشمندان جمهوري اسلامي ايران موجبات ارتقا جايگاه علمي ايران را فراهم آورده است، علم مواد مي باشد. سرپرست ISC ادامه داد: دانشگاه ها و موسسات پژوهشي ايران در اين رشته در 5 ماه اول سال 2012 ميلادي 799 مقاله (8/2 درصد از کل توليد علم جهان) را توليد کرده اند که از اين منظر رتبه اول منطقه و رتبه 15 جهان را نصيب جمهوري اسلامي ايران نموده اند. جمهوري خلق چين، کره جنوبي، ايالات متحده و آلمان هر کدام به ترتيب با انتشار 8573، 2351، 2285، و 2170 مقاله در جايگاه اول تا پنجم توليد علم جهان در رشته علم مواد قرار دارند. رتبه کشورهاي ژاپن، هندوستان، فرانسه، انگلستان و تايوان بين 6 تا 10 ميباشد. ترکيه با توليد 601 مقاله رتبه دوم منطقه و 16 جهان را به دست آورده است و سنگاپور، روسيه، لهستان و برزيل نيز به ترتيب با توليد 601، 560، 527، 453 و 436 مدرک حائز رتبه هاي 17 تا 20 مي باشند.

رئيس مرکز منطقه اي اطلاع رساني علوم فناوري با اشاره به میزان توليد علم در رشته فيزيک اظهار داشت: ايران در رشته فيزيک در جايگاه اول منطقه نشسته است دانشمندان ايران با توليد 739 مقاله (2 درصد از کل توليد علم جهان) رتبه ايران را به 19 جهان ارتقاء داده اند. رتبه نخست جهان مربوط به جمهوري خلق چين است که 8806 مقاله (6/23 درصد از کل توليد علم جهان) توليد کرده است. سپس کشورهاي آلمان، آمريکا، ژاپن و فرانسه هر کدام به ترتيب 4478، 4313، 3607 و 3181 مقاله منتشر کرده اند مقام هاي بين 2 تا 5 را به دست آورده اند. به جز ژاپن تنها کشورهايي که از قاره آسيا پيشتر از ايران قرار دارند کشورهاي هندوستان و تايوان مي باشند که به ترتيب با توليد 2056 مقاله و 1079 مقاله رتبه هاي 9 و 13 جهان را تحصيل کرده اند.

به گفته دکتر مهراد تنها کشور نوظهور علمي که اين نيز پيشتر از جمهوري اسلامي ايران قرار دارد کشور برزيل است که 900 مقاله توليد نموده و داراي رتبه 16 جهان مي باشد. رتبه 20 جهان نيز مربوط به کشور سوئد است که 691 مقاله در رشته فيزيک منتشر کرده است.