قرار است که آثار خواجوی کرمانی با تلاش و همکاری شهر کتاب در یکسال آینده در کشورهای مختلف معرفی شود.
خواجوی کرمانی، شاعر قرن هشتم هجری که فنون ادبی و سبک غناییاش تاثیر قابلتوجهی بر حافظ شیراز داشته است، علاوه بر دیوان غزلیات به منظومه روایی هم پرداخته و به تقلید از خمسه نظامی، مثنویهای پنجگانه آفریده است که اصولا جنبه عرفانی و نمادین دارند.
همای و همایون یکی از پنج منظومهای است که در آن شاعر، خسرو و شیرین نظامی را مد نظر داشته، با این تفاوت اساسی که خواجو برای قهرمانان داستانش سرانجامی خوش در نظر گرفته است.
برگردان کتاب همای و همایون به زبان ایتالیایی نخستین ترجمه کامل این منظومه 4 هزار و ۴۳۵ بیتی به زبان خارجی است که با کوشش دکتر ناهید نوروزی همراه با مقدمه و حواشی و با معرفی و پیشدرآمدی از پروفسور یوهان کریستف بیورگل (دانشگاه برن)، در انتشارات میزمیس میلان (۲۰۱۶) و در مجموعهی «سیمرغ» (به مدیریت پروفسور انتونیو پانائینو، دانشگاه بلونیا) در ۴۰۰ صفحه منتشر شده است.
در مقدمهی این کتاب مترجم علاوه بر ارائه شرح حال شاعر و چکیده و تحلیل متن همای و همایون، جایگاه خواجو را در ادبیات فارسی کلاسیک نشان داده، به پژوهشی تطبیقی با برخی منظومههای پیشین و دیگر مطالب جانبی پرداخته و نیز جنبههای معنوی اثر را برشمرده است.
در پایان، افزوده بر فهرست نامها و جاها، بخش دیگری برای تعریفات و توضیحات واژهها و تصاویر معمول این منظومه به کتاب پیوست شده است.
پروفسور یوهان کریستف بیورگل در پیشدرآمد این کتاب، افزون بر معرفی کتاب و مترجم، از تاثیر نظامی بر خواجو و موتیفهای این منظومه و نیز در باب ژانر همای و همایون مطالب عالمانهای نوشته است.
ناهید نوروزی، دکتر پژوهشی و مدرس زبان فارسی در دانشگاه بلونیای ایتالیا است و در همان دانشگاه در انجمن مطالعات و تحقیقات اروپا ـ آسیایی همکاری دارد.