کتابهای زیادی خوانده‌ایم که داستان از زبان حیوانات نقل می‌شود. مثل کلیله و دمنه. این گونه روایت داستان در ادبیات کودک بسیار معمول است. ولی اینکه شما داستانی را مطالعه کنید که در آن نویسنده اظهار می‌کند که انسان است ولی در این اوضاع ترجیح می‌دهد خر باشد و خر بودن را برای زندگی خود برگزیده و ... بسیار جالب است. بر روی جلد کتاب تصویر درازگوشی با عینک دودی در قاب عکسی زیبا دیده می‌شود و پس از درج عنوان کتاب، نویسنده «مخلص با وفا، الاغ با حیا» معرفی شده است.
کتاب با جمله «بنام خداوند آدمیان و خران» آغاز می‌شود و جناب خر از خواننده تقاضا می‌کند که «این کتاب را به هیچ کس قرض ندهید چون هرگز به شما پس نخواهد داد!»
و نویسنده در صفحات ابتدایی کتاب دلیل گزینش این سبک زندگی را این گونه توضیح می‌دهد:
«تمامی اوصاف و کمالات اخلاقی انسانی را در خران به طور اکمل یافتم و بالعکس تمامی رذایل خریه را در جماعتی از انسان‌نماها به طور اَتَم.
زین رو، تصمیم گرفتم زین پس خر باشم. به همین دلیل، در اوایل سال گذشته که به فکر گرفتن مجوز نشر افتادم – آن هم نه همچون آدمیان به انگیزه تماماً مادی، بلکه همچون خران برای خدمت فرهنگی – گروهی از دوستان فرهیخته که ناشر بودند، مرا از این کار زینهار داده، فرمودند: مگر در فضای کنونی خر شده‌ای که میخواهی اندک مالت را بر باد فنا بدهی و سرانجام نه به جرم خدمت فرهنگی، بل به دلیل چک‌های برگشتی در محبس گرفتار آیی؟»
نویسنده ابتدا در دیباچه‌ای دلیل اینکه چرا این خاطرات خرانه را نوشته توضیح می‌دهد؛ سپس دو پرسش «کی خرتره؟ شما آدمیان یا ما خران؟» و «کی اشرف مخلوقاته؟ شما آدمیان یا ما خران؟» به بحث گذاشته می‌شود.
در ادامه در مورد این که «دو انسان در اقلیمی نگنجند و ما خران در گلیمی بگنجیم» صحبت شده و شرح یکی از روزهای کاری در روستای قصران آمده و در باب سرانجام دوستی با خر و خردوستی نیز مطالبی ارائه شده است. و در مورد اینکه خران هم دل دارند و احساس؛ ناسپاسی انسان‌ها و حق‌شناسی خران و در نهایت در میزان شعور و کیاست خران و اینکه گاه هیچ موسیقی‌ای متناسب‌تر از بانگ خران نیست مباحثی گفته شده است.
خلاصه آنکه در این کتاب 200 صفحه‌ای، انسانی در قالب یک خر خاطرات و زندگینامه و تجربیات خود را با شما خوانندگان در میان می‌گذارد.
اگر به مطالعه مطالب طنز علاقه دارید و البته طنزی که در لفافه آن در مشکلات فرهنگی و اجتماعی جامعه سخن می‌رود، مطالعه کتاب خر حیوان نجیبی است را از دست ندهید.
ما خران از فرط دانش خر شدیم
وارد یک عالم دیگر شدیم
هر که راحت خواست باید خر شود
تا به وادیّ سعادت در شود
مشخصات اثر:
علی اوجبی. «خر حیوان نجیبی است: خاطرات و زندگینامه خودنوشت یک خر فیلسوف‌نما». تهران: نشر وایا، 1394. 200صفحه.