ادبیات کودک زبان مشترک جهانی است

به گزارش لیزنا، این نشست با حضور مصطفی رحمان دوست نویسنده کودک و نوجوان، حمیدرضا شاه آبادی مدیرعامل انتشارات بین المللی الهدی، محمدسرور رجایی مدیر خانه ادبیات افغانستان و پرفسور افتخار حسین عارف رئیس موسسه فرهنگی اکو برگزار شد.

شاه آبادی نخسین سخنران این برنامه بود و سخنان خود را با تعریفی از مفهوم کودکی آغاز کرد. او با اشاره به این که از منظر جامعه شناختی، کودک انسان غیر متکلف اجتماعی است، گفت کودکی مفهومی ذهنی است و مفاهیم ذهنی متفاوت هستند و در دوره های تاریخی و جوامع مختلف معانی متفاوتی پیدا می کنند. این مفهوم بسته به وضعیت اقتصادی جوامع و موقعیت های تاریخی متفاوت است. از دوره صنعتی شدن و بهتر شدن وضعیت اقتصادی و کم شدن نیاز به نیروی کار، گروهی به وجود آمد که توانست تکلیف اجتماعی به عهده نگیرد و وقت خود را صرف آموزش و بازی کند. در کشور ما تقریبا از دوره مشروطه این اتفاق رخ داد.  نخستین کتاب کودک در سال ۱۳۱۱ قمری برابر با ۱۲۵۰ خورشیدی منتشر شد. در این دوره مفاهیم تازه ای به اندیشه و تفکر وارد می شود و سبب می شود که کودکان توجه می شود. 

در کشورهای منطقه اکو که جریانی اقتصادی، اجتماعی سیاسی تقریبا یکسانی را پشت سر گذاشته است ادبیات کودک تقریبا همزمان شکل می گیرد اما برخی از حوادث تاریخی و سیاسی فرآیند رشد را در برخی از کشورها مختل می کند و به این ترتیب تفاوت هایی در این کشورها دیده می شود. خالقان نخستین آثار ادبیات کودکان نویسندگان بزرگ سال بودند. در برخی از کشورها این روند همچنان ادامه دارد ولی در ایران خوشبختانه جریان متفاوتی شکل گرفت.

شاه آبادی از تشکیل کانون پرورش فکری کودک، شورای کتاب کودک و فعالیت های گروه های مذهبی در قم را نقاط عطف در ادبیات کودکان ایران نام برد. او همچنین گفت که پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران فاصله ادبیات کودک ایران با کشورهای منطقه به سبب به وجود آمدن گروهی از نویسندگان ویژه ادبیات کودک بیشتر شد.

او در ادامه سخنانش گفت: "از انجا که وضعیت اقتصادی جوامع در شکل گیری دوران کودکی اهمیت بسیاری دارد سازمانی مانند اکو که کارش را بر اساس پیمان اقتصاد تعریف کرده است امکان خوبی است برای یکدست تر کردن جوامع از نظر فرهنگی. به نظر من ادبیات کودک زبان مشترک جهانی است و این زبان مشترک چنان که به ان توجه بیشتری شود امکان پیوند ملت ها و همکاری های بیشتری را فراهم می کند همکاری های که به سود همه جوامع است."

مصطفی رحماندوست هم با اشاره به تبادلات فرهنگی و مشترکات فرهنگی، قصه های عامیانه و ادبیات کلاسیک کشورهای منطقه اکو را منبعی برای تولید ادبیات کودک مشترک عنوان کرد.