کد خبر: 37493
تاریخ انتشار: شنبه, 21 مهر 1397 - 11:33

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

گزارش

گزارش ویژه برنامه روز بزرگداشت حافظ در دانشگاه تربیت معلم مینسک

منبع : لیزنا
ویژه برنامه روز بزرگداشت حافظ در دانشگاه تربیت معلم مینسک به گزارش می رسد.
گزارش ویژه برنامه روز بزرگداشت حافظ در دانشگاه تربیت معلم مینسک

 به گزارش لیزنا،لیزنا، در روز پنجشنبه مورخه 19/7/1397 به مناسبت روز بزرگداشت خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، شاعر بلند آوازه ایران زمین، برنامه ای با حضور آقای ابوالقاسم مختاریان، رایزن فرهنگی سفارت ج.ا.ایران در بلاروس و جمعی از فارسی آموزان این کشور در محل مرکز ایرانشناسی دانشگاه تربیت معلم شهر مینسک برگزار شد. این برنامه در راستای بزرگداشت مشاهیر فرهنگ و ادب کشورمان در مراکز ایرانشناسی موجود در 4 دانشگاه این شهر به اجرا در آمد.

حافظ

در ابتدای برنامه، پس از نمایش کلیپی از آرامگاه حافظ و کلیپی کوتاه حاوی نظرات مقام معظم رهبری(مدظله) در خصوص کمالات حافظ و بطور مشخص حفظ قرآن مجید توسط وی، خانم ندا حسن شالی، مدرس زبان فارسی دانشگاه دولتی زبانشناسی مینسک ضمن خوشامد گویی به حاضران، برنامه را با قرائت غزل یوسف گمگشته به دو زبان فارسی و روسی آغاز کردند.

حافظ

در ادامه آقای مختاریان، ضمن ابراز خوشوقتی از حضور مجدد در جمع فارسی آموزان به بیان نکاتی در باب جایگاه حافظ در میان ایرانیان و ادب دوستان سراسر جهان پرداخت.

وی گفت که تلاش اندیشمندان، شعرا و ادیبان همواره در جهت انتقال مضامین ارزشمند در قالبهایی لذت بخش، شیرین و با زبان و ادبیات کوتاه شعر به ابنای بشر بوده است. از همین روی ایرانیان سعدی و حافظ را شیرین سخن خطاب می کنند.

در ادامه وی پس از اشاره به ترجمه های اشعار حافظ توسط ادیبانی همچون "سنکوفسکی"، "بستوژیو-مارلینسکی" و "آفاناسی فت"، فرازهایی از مقاله" مطالعه تطبیقی اشعار حافظ و پوشکین، حافظ و ادبیات روسی" اثر سرکار خانم دکتر زهرا محمدی، استاد دانشگاه تهران، را برای حاضران بدین شرح قرائت کرد:

"حافظ بیش از هر چیز با دیوان «شرقی ـ غربی» گوته به جامعه ادبی روسیه شناسانده شد. پس از آن ترجمه‌هایی از اشعار او در مجلات مختلف به‌چاپ رسیدند که برخی مستقیمأ از زبان فارسی به روسی و برخی از زبان‌های اروپایی به روسی ترجمه شده بودند. در میان شاعران قرن طلایی ادبیات روسیه، پوشکین بیش از هر شاعر دیگری مضامینی نزدیک به شعر و اندیشه حافظ در اشعار خود آورده است.

در این نوشتار به دریچه‌های آشنایی پوشکین با ادبیات فارسی و به‌ویژه حافظ خواهیم پرداخت و مضامین مشترک شعری این دو شاعر را بررسی خواهیم کرد که گاه شباهتی شگفت به یکدیگر دارند و گاه فاصله‌ای به ‌درازی قرن‌ها فاصله میان عصر زیستن‌شان.

... مضامین شرقی، همراهان همیشگی ادبیات روسیه‌اند. به‌گفته میخاییل ایساکوویچ سینلنیکوف، شاعر و مترجم اشعار شرقی ـ در کتاب مضامین اسلامی در شعر روسی: «همچنان ‌که پودهای طلایی در تارهای سفید و نقره‌ای تنیده می‌شوند، مضامین و تصاویر شرقی با واژگان روسی درآمیخته‌اند.»

... دیگر شاعران نزدیک به پوشکین نیز به مضامین شرقی علاقه‌مند بودند. یکی از مشهورترین آنها، کوخلبِکِر است. وی در مقاله‌ای با عنوان «وضعیت شعر تغزلی روسی در دهه‌های اخیر» بر این امر تأکید می‌کند که بررسی شعر شرق، به‌ویژه شعر فارسی برای رشد و گسترش ادبیات روسی اهمیت بسیار دارد و یادآور می‌شود که اگر بهتر می‌اندیشیدیم و می‌فهمیدیم، خوب می‌دانستیم که فردوسی، حافظ، سعدی و جامی در انتظار مخاطبان و خوانندگان روس نشسته‌اند.

تأثیر این آشنایی‌ها در اندیشه پوشکین منجر به آفرینش آثار منظوم و منثوری شد که ردپای شرق در آنها به‌روشنی پیداست. منظومه‌های «اسیر قفقاز»، «فواره باغچه‌سرا»، «افسانه خروسک طلایی»، اشعار «از حافظ» و «گل‌وبلبل»، سفرنامه «سفر به ارزروم»، قصیده‌های «به تأسی از قرآن» و «پیامبر»، شعر بلند «در خنکای دلنشین فواره‌ها» و غیره و غیره گواه آشنایی و علاقه پوشکین به مضامین شرقی‌اند.

بررسی تطبیقی اشعار

در بررسی تطبیقی اشعار حافظ و پوشکین می‌توان چند مضمون اصلی تعریف کرد: اشعار عاشقانه، اشعاری با مضمون دوست و دوستی، اشعار فلسفی، اشعاری با مضامین مذهبی، اشعاری درباره شعر و رسالت شاعرانه.

اشعار عاشقانه: مهمترین نقطه مشترک حافظ و پوشکین، اشعار عاشقانه‌اند که از جایگاهی رفیع در اندیشه دو شاعر برخوردارند. به‌گفته حافظ:

فاش می‌گویم و از گفته خود دلشادم

بنده عشقم و از هر دو جهان آزادم

و یا به‌گفته پوشکین:

دوباره قلبم می‌گدازد و دوست می‌دارد چرا که بی‌عشق زیستن نمی‌تواند!"

 در ادامه برنامه تعدادی از حاضران به قرائت شعر و مقاله به شرح ذیل پرداختند:

ترانه هاتف حقی، استاد زبان فارسی و مدیر مرکز ایرانشناسی دانشکده روابط بین الملل دانشگاه دولتی بلاروس، مقاله با عنوان: چند ویژگی از غزلیات حافظ

وی در صحبتهای خود درباره حافظ، ضمن معرفی این شاعر بعنوان نماد "آگاهی جمعی" و "تفکر ملی" ایرانیان، نگاهی اجمالی به ویژگیهای شعر حافظ داشت و سعی کرد ضمن معرفی خصوصیات شعری غزلیات این شاعر از جمله آفرینش تصویر در ابیات، ساده گویی، شور آفرینی و موسیقی  به بررسی نقش آواها در برخی از اشعار دیوان حافظ  بپردازد. در ادامه صحبت ضمن معرفی رشته "ادبیات شناختی " با ارائه نمونه هایی از ابیات غزلیات حافظ، نقش تکرار آواها را بررسی کرده و نشان داد که تکرار درست و بجای  اصوات و واجهای خاص، چگونه بر معنی و احساس شاعر و افزایش زیبایی موسیقی کلام حافظ، تاثیر گذاشته(چیزی که انتقال آن در ترجمه اشعار تقریبا غیر ممکن است) و آن را برای هر فارسی زبان شیرین ساخته است. 

خانم آلا اوفچینیکوا، استاد دانشگاه بگئو، دانشیار گروه زبانشناسی و شرق شناسی دانشکده روابط بین الملل دانشگاه دولتی بلاروس و فارسی آموز سال دوم دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، مقاله با عنوان: غزلیات حافظ شیرازی، درسهایی برای زندگی

خانم الا کاچان،  استاد بازنشسته زبان انگلیسی و فارسی آموز سال آخر دوره های آزاد زبان فارسی دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس: قرائت رباعی ای شرمزده غنچه مستور از تو (به فارسی و روسی)

 تاتیانا شهزاد، دکترای دانشکده تاریخ دانشگاه دولتی بلاروس و فارسی آموز سال آخر دوره های آزاد زبان فارسی دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، مقاله با عنوان: تاثیر اشعار حافظ شیرازی بر ادبیات شرق

آقای آندری کالینین، دانشجوی مقطع دکترای اقتصاد موسسه آموزش عالی بلاروس و فارسی آموز سال آخر دوره های آزاد زبان فارسی دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، قرائت دو رباعی "ای دوست دل از جفای دشمن درکش" و " با شاهد شوخ شنگ و با بربط و نی"(به فارسی و روسی)

 یکاترینا دزیکوفسکایا، فارسی آموز سال آخر دوره های آزاد زبان فارسی دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، قرائت غزل: راهیست راه عشق که هیچش کناره نیست (به فارسی و روسی)

 الکساندرا جنتی، فارسی آموز سال سوم دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، مقاله با عنوان: شمس الدین حافظ شیرازی، یکی از برجسته ترین غزلسراهای ادبیات جهان

 آلنا نوری، فارسی آموزسال سوم دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، قرائت چند بیت از غزل های حافظ

آناهیتا نوری، فارسی آموز خردسال سال سوم مرکز ایرانشناسی دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، قرائت دو بیت از غزلیات حافظ

تاتیانا بارای، فارسی آموز سال دوم دانشگاه دولتی تربیت معلم بلاروس، قرائت غزل: اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را، (به فارسی و روسی)

در خاتمه این مراسم نیز پس از توزیع فال حافظ در میان حاضران( که به سنت مردم بلاروس و توسط خانم الکساندرا جنتی، تهیه شده بود)، چند نسخه از کتاب های شعر و داستان از ادبیات معاصر ایران به نویسندگان مقالات اهداء گردید.

خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: