رتبه اول تولیدات علمی کشور در منطقه با سیاستگزاری های موثر

دکتر جعفر مهراد، استاد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز و بنیانگذار پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در گفتگوی اختصاصی با لیزنا، با اعلام این خبر گفت:سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 ویژگی های مهمی را برای جامعه ایرانی بر می شمارد از آن جمله تاکید می کند: دست یافتن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم.

وی گفت: بیش از یک دهه است که جنبش نرم افزاری و تولید علم در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی کشور مورد توجه بوده و اعضای هیئت علمی و پژوهشگران موسسات تحقیقاتی و آموزشی بر تولید و انتشار مقالات پژوهشی در مجلات معتبر بین المللی اهتمام می ورزند. بر این اساس کل تولیدات علمی کشور نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس از ابتدا تا کنون 357779 مدرک است.

دکتر مهراد افزود: نظر به تاکید سند چشم انداز در افق 1404 به جایگاه اول جمهوری اسلامی ایران، کشور ترکیه تنها کشور این ناحیه جغرافیایی است که در تولید علم با ایران می تواند مورد مقایسه و محاسبه قرار گیرد. ترکیه از سال 1828 تا 2017 میلادی که حدود 7 ماه به ورود سال مزبور فرصت باقی مانده است، 473570 مدرک تولید کرده است.

تفکیک تولیدات علمی ترکیه بر حسب سال نشان می دهد که در حال حاضر آمار تولیدات علمی آن در مقایسه با ایران کمتر است:

استاد علم اطلاعات ودانش شناسی دانشگاه شیراز  ادامه داد: ثبت آثار علمی ایران در اسکوپوس از سال 1877 میلادی آغاز شده است. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که شروع تحقیقات و نشر مقالات علمی در جمهوری ترکیه 49 سال زودتر از جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است. در طی این مدت و از سالهای بعد از آن انتشار نتایج تحقیقات علمی در ترکیه از نرخ رشد بیشتری برخوردار بوده به طوری که اکنون مقایسه کل تولیدات علمی این دو سند اختلافی برابر با 115791 مدرک را نشان می دهد.

دکتر جعفر مهراد گفت: چنانچه تفاوت های زمانی نشر مقالات و ثبت و نمایه سازی آثار علمی ایران و ترکیه را در پایگاه اسکوپوس نادیده بگیریم، می توانیم به این مهم اشاره کنیم که از سال 2002 میلادی گرچه آثار علمی ایران از مرز 300 گذشته و از آن پس نیز هر سال بر تعداد انتشارات علمی ایران به طور قابل توجهی افزوده شده، اما روند رشد انتشارات ترکیه در سالهای مورد بحث از یک رشد مناسب و هماهنگی بیشتری برخوردار است:

بنیانگذار پایگاه استنادی علوم جهان اسلام  بیان کرد: با وجود این، اکنون نکته قابل توجه آن است که ساختار تولید علم در ایران  تقریبا استحکام پیدا کرده و این افزایش با شتاب نسبتا اندکی همچنان ادامه دارد. به نظر می رسد سیاست های معمول لازم است پیوسته ادامه پیدا کند. جمعیت دانشجویی در دانشگاههای ایران بالغ بر 4،800،000 نفر است که سهم اندکی از آن به دانشجویات تحصیلات تکمیلی به ویژه دوره های دکتری اختصاص دارد. تعداد اعضای هیئت علمی نیز در حدود 75000 نفر است.

وی تاکید کرد:  با هم افزایی نیروهای علمی و با سیاستگزاری های موثر و تدوین برنامه های پژوهشی که موضوعات درخور توجه و مورد نیاز کشور مد نظر قرار گیرد، میتوان با حفظ روند رشد فعلی برکیفیت تولیدات علمی افزود و رتبه اول منطقه را مطابق با سند چشم انداز جههوری اسلامی ایران در افق 1404 برای ایران ثبت کرد.