داخلی
»کتاب
خلاقیت و مردم‌محوری، کلید موفقیت هفته کتاب سی‌وسوم است
به گزارش لیزنا، نشست «هم‌اندیشی و هماهنگی ستاد برگزاری سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها» یکشنبه (ششم مهرماه ۱۴۰۴) به صورت ویدئو کنفرانس (وبینار) و با حضور ابراهیم حیدری، دبیر سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران؛ مدیران کل و معاونان فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها و معاونان و مدیران خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
کیفی‌سازی به جای کثرت؛ راز ماندگاری هفته کتاب
در ابتدای این نشست ابراهیم حیدری ضمن گرامی‌داشت هفته دفاع مقدس گفت: پیش از هر چیز، شایسته است یاد و نام شهدای والامقام دفاع مقدس را گرامی بداریم؛ آنان که با ایثار و جان‌فشانی خود، الگوی ماندگار ما در راه فداکاری و خدمت به این سرزمین شدند.
وی با اشاره به اینکه موضوع این نشست دو محور اصلی «هفته کتاب» و «نمایشگاه‌های کتاب استانی» را شامل می‌شود، مطرح کرد: هدف ما آن است که با هم‌اندیشی و هماهنگی، بتوانیم این دو رویداد مهم فرهنگی را با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود و بر اساس راهبردهایی که وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی تبیین فرموده‌اند، هرچه پربارتر برگزار کنیم.
او هفته کتاب را از مهم‌ترین جشن‌های فرهنگی کشور دانست و ادامه داد: رویدادی که از سال‌ها پیش با محوریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت امور فرهنگی و همراهی نهادهای گوناگون برگزار شده است امسال نیز طبق روال در دهه سوم آبان‌ماه برپا خواهد شد. هدف ما صرفاً برگزاری این رویداد فرهنگی نیست، بلکه در تلاشیم تا کیفیت اجرای برنامه‌های متناسب با هفته کتاب ارتقا یابد و از سویی نیز خلاقیت و نوآوری در محتوا و اجرا نیز بروز و ظهور پیدا کند.
حیدری به وضعیت کشور اشاره و تصریح کرد: در شرایط حساس امروز، بیش از گذشته به هم‌افزایی، همدلی و تلاش مضاعف نیازمندیم. مدیریت واقعی آنجاست که در تنگناها و دشواری‌ها بتوانیم مسیر عبور را بیابیم. پس ما باید بکوشیم با بهره‌گیری از خرد جمعی و ظرفیت‌های بومی، این رویدادها را به بهترین شکل ممکن برگزار کنیم. رویکردهای اصلی ما در برگزاری هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، چهار محورکلانِ مردم‌سازی و عدالت فرهنگی، توجه به فناوری‌های نوین، اقتصاد فرهنگ و توسعه صادرات فرهنگی و پاسداشت اصالت و هویت ایرانی ـ اسلامی است که وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه ارائه شده به مجلس شورای اسلامی بر آن تأکید کرده‌اند.
او با اشاره به اینکه از استان‌ها انتظار داریم با بهره‌گیری از رسانه‌های محلی، فضاهای شهری، تریبون‌ها و محافل فرهنگی، گفتمانی تازه پیرامون کتاب و کتابخوانی بیافرینند، عنوان کرد: در نماز جمعه‌ها و نشست‌های رسمی، باید پیام کتاب و اهمیت آن طنین‌انداز شود. انتظار ما این است که این رویداد تنها به همان یک هفته محدود نشود. لازم است از ابتدای آبان‌ماه، فضای فرهنگی کشور را تحت تأثیر قرار دهیم؛ از طریق تبلیغات شهری، گفت‌وگوهای فرهنگی، و استفاده از تریبون‌ها. خطبه‌های نماز جمعه، جلسات رسمی استانداری، نشست‌های اداری، همه می‌توانند با حضور و سخن از کتاب و با اهدای کتاب به‌عنوان نمادی فرهنگی آغاز شوند. همچنین دیدار با اهالی قلم، نشست‌های نقد و گفت‌وگو، و برنامه‌هایی برای صنوف مختلف نشر باید در دستور کار قرار گیرد.
حیدری با بیان اینکه ایران در حال حرکت به سوی سالمندی است، مطرح کرد: بنابراین باید برای این قشر برنامه‌ریزی ویژه داشته باشیم تا کتاب بخش مهمی از اوقات فراغت و زندگی آنان را پُر کند. در حوزه خانواده و کودکان نیز باید فعال باشیم: مهدکودک‌ها، مراکز بهزیستی، و دیگر نهادهای اجتماعی بسترهای ارزشمندی برای ترویج کتاب‌خوانی‌اند. همچنین نباید از اقشار آسیب‌پذیر مانند معلولان، زندانیان، کودکان بی‌سرپرست، و مناطق روستایی غافل شویم. اعزام نویسندگان و فرهیختگان به روستاها می‌تواند چراغی بیفروزد در دل کسانی که با امکانات محدود زندگی می‌کنند.
لزوم توجه به ذائقه مردم در نمایشگاه‌های کتاب استانی
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در بخش دیگر سخنان خود به نمایشگاه‌های کتاب استانی پرداخت و گفت: تاکنون درخواست‌های متعددی از استان‌ها دریافت شده است. بنا بر تصمیمات اتخاذ شده، پانزده استان میزبان خواهند بود و در صورت انصراف یا عدم توانایی استان در برگزاری، استان‌های جایگزین معرفی خواهند شد. تفاوت امسال آن است که تقریباً همه اختیارات به استان‌ها واگذار شده و خانه کتاب و ادبیات ایران نقش هماهنگ‌کننده و پشتیبان خواهد داشت. نخستین نمایشگاه نیز در پایان مهرماه ۱۴۰۴ در خراسان شمالی برگزار خواهد شد. افزون بر این، چند برنامه مهم دیگر نیز در دستور کار است؛ از جمله کارگاه‌های آموزشی منطقه‌ای در خراسان رضوی، خوزستان و مازندران، سامان‌دهی و رونمایی از انجمن‌های ادبی و ایجاد صفحات اختصاصی برای هر استان در خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا).
او با بیان اینکه نمایشگاه‌های کتاب استانی امسال در دو قالب برگزار خواهد شد، اضافه کرد: یکی حضور متمرکز ناشران؛ بدین معنا که ناشران می‌توانند آثار خود را مستقیماً در نمایشگاه عرضه کنند. دیگری، حضور ناشران استانی؛ برای آن دسته از ناشرانی که به دلیل شرایط اقتصادی یا محدودیت‌های دیگر امکان حضور ندارند، خانه کتاب و ادبیات ایران آمادگی دارد آثارشان را به‌صورت متمرکز دریافت و عرضه کند. امسال بخش ویژه‌ای برای کتابفروشان استانی نیز پیش‌بینی شده است. کتابفروشان استانِ میزبان می‌توانند در نمایشگاه حضور یابند و علاوه بر عرضه مستقیم کتاب، از مزایایی همچون پست رایگان کتاب و تخفیف ۲۵ تا ۳۰ درصدی یارانه‌ای برخوردار شوند. این اقدام می‌تواند پاسخی باشد به گلایه‌های کتابفروشان نسبت به نمایشگاه‌های استانی. البته کتابفروشان استانی می‌توانند با عضویت در سامانه بازار کتاب از طرح‌های حمایتی چون یارانه خرید و پست رایگان کتاب بهره‌مند شوند.
ابراهیم حیدری با اشاره به اینکه نمایشگاه کتاب صرفا رویدادی برای فروش نیست، عنوان کرد: نمایشگاه فرصتی است برای بازدید، گفت‌وگو و دیدار دوباره اصحاب فرهنگ، اهل قلم و ناشران و همچنین نقطه تلاقی فرهنگ ملی با اصالت‌های فرهنگی بومی است. اینجا جایی است که باید بکوشیم میان نویسندگان و ناشران ملی با نویسندگان و ناشران محلی پیوندی تازه ایجاد کنیم؛ نشست‌هایی برگزار کنیم، مباحث ملی و منطقه‌ای را به گفت‌وگو بگذاریم و به چالش بکشیم. از این منظر، نمایشگاه‌های استانی را می‌توان آمایش فرهنگ دانست؛ بستری برای مدیران فرهنگی تا ظرفیت‌های هر استان را بشناسند و پیوندهای محلی و ملی را مستحکم‌تر سازند.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به اینکه اقتضای روزگار ما چنین است که هنر مدیریت نه در وفور امکانات، بلکه در تنگناها معنا می‌یابد، اضافه کرد: همه می‌دانیم در شرایطی که اعتبارات و بودجه به فراوانی در دسترس باشد، مدیریت چندان دشوار نیست. اما هنر یک مدیر آن است که در روزگار کمبود، بتواند چراغ فرهنگ را روشن نگه دارد، فضای جامعه را از خمودگی دور کند و با بهره‌گیری از جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی، روح تازه‌ای در کالبد جامعه بدمد. امروز بیش از هر زمان نیازمندیم از همه ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها بهره ببریم؛ از تشکل‌ها و انجمن‌ها گرفته تا بخش خصوصی، از آموزش و پرورش و وزارت علوم تا مساجد، پایگاه‌های بسیج و سازمان‌های مردم‌نهاد. بسیاری از این موارد به همدلی، هم‌افزایی و خلاقیت بستگی دارد. باید شیوه‌های نوین در مدیریت هزینه و خلق منابع را جست‌وجو کنیم تا بتوانیم با وجود محدودیت‌ها، برنامه‌هایی درخور اجرا کنیم. نباید اجازه دهیم محدودیت‌ها به متن جامعه سرایت و امید مردم را تضعیف کند.
ابراهیم حیدری در پایان گفت: بیاییم به جای کثرت برنامه‌ها، به کیفیت بیندیشیم. چند اقدام خلاقانه و اثرگذار، ارزشمندتر از صدها برنامه تکراری است. امید دارم با همدلی و کوشش جمعی، هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و نمایشگاه‌های استانی را به فرصت‌هایی ماندگار برای اعتلای فرهنگ کتاب و کتابخوانی در سراسر ایران عزیز بدل کنیم. امیدوارم با تلاش مشترک و با روحیه خلاقیت، هفته کتاب و نمایشگاه‌های استانی را به رویدادهایی ماندگار و الهام‌بخش بدل کنیم و فرهنگ کتاب و کتابخوانی را به شایستگی در سراسر ایران عزیز گسترش دهیم.
در ادامه این نشست، مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها و معاونان فرهنگی آن‌ها سوالات و نظرات خود را درباره نمایشگاه‌های کتاب استانی و سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران مطرح کردند که توسط دبیر سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران پاسخ داده شد.
مهدی حافظی، معاون اداری و مالی؛ مهدی محسنی، معاون اقتصاد و فرهنگ؛ مظاهر بابایی، معاون کتاب و فرهنگ؛ غلامرضا طریقی، معاون شعر و ادبیات داستانی؛ مجتبی تبریزنیا، رئیس پردازش آمار و اطلاعات و مرتضی بریری، مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل خانه کتاب و ادبیات ایران؛ حامد زارع، دبیر تحریریه خبرگزاری کتاب ایران از حاضران در این نشست بودند.
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.