من و گری کاسپاروف روی پشت بامی با دو هوا

لیزنا؛ سید ابراهیم عمرانی، سردبیر: سیاست را دوست ندارم، چه همه روی‌هاش را به من نشان داده است. عمر زیادی را پشت سرگذاشته و در انتظار نوبت حضرت اجل هستم، ‌و دیگر این جمله بزرگان را با قدرت هرچه تمامتر در عمق جان نشانده‌ام که سیاست بر خلاف آن چه مرسوم است که اسباب نظم دادن به رفاه عموم است، قطعا ابزار سلطه گروهی بر گروهی دیگر است. بچه که بودیم می‌شنیدیم سیاست پدر و مادر ندارد، الآن می‌بینم که پدر و مادر دارد و چه پدر و مادرهایی، ‌درست مثل خودش کثیف، ‌دروغگو،‌ قتال و هیچ وظیفه ای جز حفظ منافع گروهی اقلیت در برابر اکثریت مردم جهان ندارند. خیلی دلخورم نه؟ آره خیلی دلخورم. مقاله نیچر در مورد دانشگاهها و دانشجویان غزه را می‌خواندم که به شدت حالم بد شد از این صاحبان قدرت از همه نوعش.

با تئوری توطئه مخالفم و دایی‌جان ناپلئونی فکر نمی‌کنم و می‌فهمم قدرتهای بزرگ چه از نوع تمامیت خواه با ژست عدالتخواه سوسیالیستی و چه از نوع صاحبان ابزار تولید و سرمایه با ژست لیبرال دموکراسی، خیلی آینده‌نگری می‌کنند لیکن قدرت تعیین همه چیز از پیش را ندارند، با اینهمه قدرت بازی و مانور زیادی دارند، ابزارهای خوبی تدارک دیده و در اختیار دارند، و وقتی من روبروی آنها می‌ایستم، احساس می‌کنم به عنوان یک شطرنج باز مبتدی این طرف میز نشسته ام که تازگیها دوره اولیه شطرنج را در فدراسیون شطرنج جمهوری اسلامی ایران گذرانده‌ام (که البته فدراسیون بسیار قوی و خوبی است و نتایجش را در سالهای اخیر با ظهور استادان بین‌المللی شطرنج ایرانی حتما دیده‌اید)، و آن طرف میز گری کاسپاروف نشسته و خیلی جلوی خودش را گرفته که به من نخندد، ‌و حتی به احترام سعی می‌کند که بازی چند حرکتی هم دوام داشته باشد، ‌و همان یک دقیقه اول مرا مات نکند،‌ نه اینکه آبرویم برود، بلکه دلم کمتر بشکند.

بنابراین سیاست با همه ابزارهای مادی و فکری، تلاش می‌کند، دنیا را آن گونه که منافع موکلینشان (سرمایه های بزرگ و تمامیت خواهان بزرگ) تامین می‌شود، بفهمد و به قول دانشمندِ بسیار مشهور و از نگاه من جبرگرایشان یووال نوح هراوی، "خوب تاریخ همینطور بوده، ‌همیشه عده‌ای کشته شده‌اند، و این طبیعت بشر است" و با دادن نمونه هایی از کشتارهای باستانی تا کشتارهای بسیار وسیع استالینی، و فاشیستی و کشتارهای اندک ویتنام و عراق و افغانستان و سوریه و لیبی، و امریکای جنوبی و نسلی کشیهای بسیار اندک افریقا و سرخپوستان،  همه کشتارهای تمامیت خواهان راست و چپ را توجیه می‌کند. من هراوی را از نیمه جلد دوم رها کردم، تا مشام خودم را از به خدمت گرفتن شدن علم برای توجیه جنگ و نسل کشی نجات دهم. گرچه ظاهر کتاب اطلاعات ریز وسیعی است که ابتدا مرا ذئق زده کرده بود. در حالیکه این دروغ است و قرن بیست و یکم و دهه هوش مصنوعی است. دکتر سید جواد طباطبایی جایی می‌گویند "با وضع قوانین خوب و رعایت قوانین برای همه مردم دنیا، می توانیم صلح را به ارمغان بیاوریم". سال 2024 هستیم و این امکان وجود دارد. لیکن چه چاره که چه در داخل و چه در بین الملل به شدت یک بام و دو هوا داریم. و همین تبعیض اولین قدم نقض صلح است. 

بله خیلی دلخورم، در بخشی از مقاله نیچر به این برخوردم:

"اتفاقات اخیر غزه احساسات دانشمندان در سراسر جهان را بر آن داشته است تا برای حمایت از محققان و دانشجویان غزه تلاش بیشتری کنند. برخی خاطرنشان می‌کنند که پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال 2022، بسیاری از مؤسسات در سراسر جهان از اساتید و دانشجویان آواره استقبال کردند و تعهداتی را برای حمایت از محققان اوکراینی صادر کردند. اما بسیاری از این نهادها تا حد زیادی در مورد جنگ اسرائیل و حماس سکوت کرده‌اند. به عنوان مثال، دولت بریتانیا پیشنهاد تسریع در صدور ویزا برای اتباع اوکراینی و خانواده‌های آنها را داد، اما در دسامبر 2023 به طوماری که خواستار برنامه‌ای مشابه برای فلسطینی‌ها شده بود، اعلام کرد که «هیچ برنامه‌ای» برای انجام آن ندارد".

این دوگانه عمل کردن غرب آن قدر عادی شده، که خودشان هم زیر سبیل به آن می‌خندند. البته برخی کهنه سیاستمداران راستگرا مانند خانم هیلاری کلینتون که سبیل ندارند،‌ حتما جور دیگری به ما می‌خندند. در جائیکه نسل کشی غزه جهان را به لرزه انداخته، و نتانیاهو به شدت زیر فشار افکار عمومی غرب قرار گرفته، با اصابت یک موشک ایران، چنان گروههای خبری تحت امرشان بکار می‌افتند، که این کشور بیچاره کوچک در خاورمیانه وسط دشمنان تنها افتاده و دوباره وجهه تازه برای قاتل و جنایتکار می‌خرند و فرصتی تازه ایجاد می‌کنند برای ادامه راه. یادم نرفته که 5 روز بعد از بیانیه هولوکاست آقای احمدی نژاد در کنفرانسی بودم که کتابداران و پژوهشگران چندی از کشورهای مختلف شرکت کرده بودند، و همه از من می‌پرسیدند "راست است که ایران می‌خواهد اسرائیل را نابود کند؟" و در ادامه سیل دلارها و یوروها به کمک اسرائیل شتافت تا اسرائیل از بحران خارج شود.

مقاله نیچر تاکیدش بر دانشگاهها و دانشجویان در غزه است. "دانشگاهها به شدت تخریب شده‌اند  و دانشجویان و  آنانکه بورسی از کشوری مانند کانادا دارند، نمی‌دانند، می‌توانند از پناهگاه بیرون بیایند، و به اسرائیل برای ویزا مراجعه کنند" و اگر کانادا ویزا داد، قرار است با کدام امکانات خودش را به کانادا برساند، ‌و بقیه که مانده‌اند، منتظرند ببینند از قحطی ساختگی که اسرائیل عمدا در غزه ایجاد کرده جان به سلامت در می‌برند یا خیر؟

نمایی هوایی از ساختمان های ویران شده دانشگاه الاقصی در شهر غزه در ماه فوریه توسط بمباران اسرائیل با خاک یکسان شد. نیچر به نقل از خبرگزاری فرانسه VIA GETTY IMAGES

فقدان ثبات و ایمنی است که علم را متوقف می کند، نه فقدان اراده

"رعنا دجانی، زیست شناس مولکولی فلسطینی- اردنی در دانشگاه هاشمی در اردن که بر چندین طرح آموزشی در غزه نظارت می کند، می‌گوید: با وجود تخریب گسترده و محدودیت‌هایی که اسرائیل برای چندین دهه برای محققان در غزه اعمال کرده است، مردم آنجا تمایل به مشارکت در علم جهانی دارند. او می‌گوید: «فقدان ثبات و ایمنی است که علم را متوقف می کند، نه فقدان اراده."

نیچر در ادامه می‌نویسد: " بنا به گزارش رسانه ها، از زمان آغاز تهاجم زمینی اسرائیل در اواخر اکتبر 2023، تمامی دانشگاه‌ها و دانشکده‌های غزه با خاک یکسان شده یا آسیب دیده‌اند و صدها معلم و استاد و همچنین هزاران دانشجو کشته شده‌اند."  و در جایی دیگر ادامه می‌دهد :" ایمن اویدا، ایمونولوژیست سرطان فلسطینی در شربروک می‌گوید: «واکنش در سراسر جهان نابرابر بوده است، و این بسیار غم‌انگیز و بسیار ناچشم‌نواز است. ما تا به حال فکر می‌‌کردیم که پاسخ به بحران های بشردوستانه در نهادهایی که می‌سازیم یافت و حل می‌شود. پاسخ اویدا در ژانویه 2024، تاسیس سازمانی مردم نهاد برای دانشجویان فلسطینی و محققین در معرض خطر (PSSAR) بود ی سازمانی غیرانتفاعی که به ارتباط دانشجویان فلسطینی علاقه مند به تحصیل در کانادا با دانشمندانی که به دنبال دانشجویان کارشناسی ارشد هستند کمک می‌کند. همچنین دانش‌آموزان را به گروه‌هایی مرتبط می‌کند که بودجه‌ای را برای «دانشمندان در معرض خطر» تأمین می‌کنند. سایر مؤسسات غیرانتفاعی، مانند صندوق آموزش Reach مستقر در ایلینویز و Oxpal، که توسط دانشجویان پزشکی در دانشگاه آکسفورد تأسیس شده‌اند، نیز در حال حاضر برای حمایت از دانشجویان آواره فلسطینی کمک جمع‌آوری می‌کنند."

با این حال، بسیاری از برنامه های موجود برای تقویت علم در غزه و کرانه باختری با مشکل مواجه هستند. در آکادمی علم و فناوری فلسطین در کرانه باختری، تبادل دانشجو با دانشگاه های کانادا و آلمان به دلیل چالش‌های لجستیکی ناشی از جنگ اکنون متوقف شده است. رانا سامارا، حشره‌شناس فلسطینی در دانشگاه فنی فلسطین در کرانه باختری که چندین مورد از این برنامه‌ها را سازماندهی می‌کند، می‌گوید که آکادمی در عوض بر برنامه کاوش علم خود متمرکز است که از مهاجران فلسطینی برای ارائه سخنرانی‌های مجازی استفاده می‌کند.

نیچر در بخش دیگری اشاره می کند:" "سازمان بین المللی دانشمندان برای فلسطین"  که به طور سنتی برای دانشجویان غزه و مدارس تابستانی و کنفرانس‌های دانشگاهی در کرانه باختری فعالیت می‌کند مجبور شده‌ است بسیاری از برنامه‌های خود را به حالت تعلیق درآورند، و بسیاری از دانشجویان اکنون با این واقعیت روبرو هستند که پژوهشهای آنها - از جمله یادداشت‌های تحقیقاتی -  آسیب بسیار دیده یا از بین رفته است. دیما توتا، مهندس مکانیک فلسطینی آمریکایی در دانشگاه آیووا و عضو گروه، می‌گوید: این گروه برای کمک به دانشجویان برای غلبه بر این مشکل کار می‌کند، اما ادامه تحصیل آنها بسیار دشوار شده است".

همانطور که عرض کردم، اولین برگ سفرنامه صلح برداشتن تبعیض‌ها است، و این تبعیض همه جا را گرفته است و همه جا اول باید برادریت را به قدرت فائقه ثابت کنی و ابتدا همه امور غیر انسانی حکومتها را تایید کنی تا اجازه داشته باشی برای انسانها، و مردم و میهن و محیط زیستت قدمی برداری.  بیانیه های دولتهای کاملا صاحب دموکراسی را در ماههای اخیر در تایید کشته شدن 31000 (آمار رسمی) مردم بی‌گناهی که جرمشان این است که در این قسمت از خاک کره‌زمین به دنیا آمده‌اند دیدید؟ قربون برم خدا را ، یک بام و دو هوا را.

عمرانی، سید ابراهیم (1403). «من و گری کاسپاروف روی پشت بامی با دو هوا: نیچر و تخریب دانشگاهها و و وضعیت بحرانی دانشجویان در غزه». سخن هفته لیزنا، شماره 689، 27 فروردین ماه 1403