مشاوره اطلاعاتی و خواندن؛ رویکردی نو در توانمندسازی کاربران دانشگاهی

به گزارش لیزنا، مراسم رونمایی رسمی واحد  مشاوره اطلاعاتی و خواندن در روز چهارشنبه 9 مهر 1403 با حضور دکتر حریفی، ریاست و کتابداران متخصص کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه خوارزمی،  برگزار شد. در این مراسم از اتاق مشاوره اطلاعاتی نیز بازدید شد و متعاقباً دسترسی به خدمات این واحد، هم اکنون از طریق پرتال کتابخانه مرکزی دانشگاه در این آدرس در دسترس است و علاقه مندان می توانند با بهره مندی از این خدمات، در خواست مشاوره خود را به صورت غیرحضوری در این پرتال ثبت کنند.

راه‌اندازی این واحد در کتابخانه مرکزی دانشگاه خوارزمی را می‌توان الگویی برای تحول نقش کتابخانه‌ها در دانشگاه‌ها دانست؛ تحولی که از مصرف انفعالی اطلاعات به سمت تولید فعال دانش حرکت می‌کند و در نهایت، به تقویت سرمایه فکری دانشگاه و نهادینه‌سازی فرهنگ مطالعه هدفمند می‌انجامد.

در عصر حاضر که با پدیده  انفجار اطلاعات  روبرو هستیم. حجم عظیمی از داده‌های خام، منابع علمی، و محتوای آموزشی در قالب‌های مختلف در دسترس کاربران قرار دارد. این دسترسی گسترده اگرچه فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای یادگیری، پژوهش و تولید دانش فراهم کرده است، اما در عین حال چالش‌هایی نیز به همراه دارد؛ پژوهشگران و دانشجویان بیش از هر زمان دیگری به مهارت هایی نیاز دارند که بتوانند در میان انبوه داده ها، اطلاعات معتبر و مرتبط را تشخیص دهند.از جمله دشواری تشخیص منابع معتبر، ارزیابی صحت اطلاعات و تمایز میان «دانش قابل اعتماد» و «داده‌های نامعتبر» است. یکی از مهم­ترین این مهارت­ها، مشاوره اطلاعاتی است؛ فرآیندی تعاملی که طی آن کتابداران متخصص، کاربران را در تعریف نیاز اطلاعاتی، انتخاب راهبردهای جست و جو، ارزیابی منابع و استفاده اخلاقی از اطلاعات یاری می کنند. این خدمت در کنار مشاوره خواندن

در کتابخانه‌های دانشگاهی، نقشی کلیدی در ارتقای کیفیت پژوهش و یادگیری دارد. این خدمت نه‌تنها به کاربران در دسترسی به منابع علمی کمک می‌کند، بلکه با تقویت تفکر انتقادی، آن‌ها را به یادگیرندگانی مستقل و توانمند تبدیل کند. در چنین رویکردی، کتابخانه دیگر تنها محل نگهداری منابع نیست، بلکه مرکزی برای توانمندسازی علمی و مشاوره پژوهشی محسوب می‌شود.

در همین راستا، کتابخانه مرکزی دانشگاه خوارزمی با هدف تقویت مهارت‌های اطلاعاتی و ارتقای فرهنگ مطالعه، اقدام به راه‌اندازی واحد مشاوره اطلاعاتی و خواندن کرده است. این اقدام، گامی نو در جهت ارائه خدمات انسان‌محور در کتابخانه‌های دانشگاهی به شمار می‌رود و بر آن است تا ضمن پشتیبانی از فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، نقش کتابخانه را از فضای سنتی نگهداری منابع به محیطی پویا برای یادگیری و مشاوره علمی ارتقا دهد.

خدمات این واحد در سه محور اصلی ارائه می شود:

• مشاوره در جست و جو و بازیابی اطلاعات علمی از پایگاه های تخصصی و علمی معتبر.
• راهنمایی در نگارش علمی و پژوهشی، شامل ارجاع دهی صحیح، سازمان­دهی منابع و مدیریت استنادها.
• مشاوره خواندن و انتخاب منابع مطالعاتی مناسب، با هدف ترویج مطالعه تحلیلی و افزایش کیفیت یادگیری.

گزارش: الهه اخوان حریری دانشجو دکتری رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه خوارزمی