ضعف انجمن همان ضعف رشته است

متن زیر که برای اولین بار از طرف یکی از جوانترها بدستمان رسیده است، با توجه به مرتبط بودن با سخن هفته شماره پیشین، و به این علت که موضوع را از زاویه ای کاملا متفاوت مطرح می کند، خارج از نوبت منتشر می کنیم و سخن هفته مربوط به اخلاق علمی را به هفته آینده موکول می نمائیم. امیدواریم سایر دوستان جوان حوزه کتابداری نیز از زاویه مسائل خود مطالبشان را برایمان بفرستند. لیزنا همانطور که در اولین سخن هفته (سخن صفر) اعلام کرده است آمادگی دارد که این ستون را یک هفته در اختیار جوانترها و یک هفته را در اختیار  اساتید و پیشکسوتان  قرار دهد.

لیزنا، مجتبی قیاسی خالو، دانش آموخته دوره کارشناسی رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد: من اجازه می خواهم تا مشکل انجمن را از زاویه ای دیگر مطرح کنم ولی قبل از هر چیز تاکید بر این نکته ضروری است که تمام نوشته ی زیر نظرات کاملا شخصی می باشد که در مورد رشته کتابداری بیان می شود و مطمئنا مخالفان و موافقان خودش را خواهد داشت.

نگاهی به همه تلاشها و تحقیقاتی که در حوزه منزلت اجتماعی در رشته کتابداری انجام شده است موضوعی را برای ما روشن می کند و آن سطح پایین منزلت رشته کتابداری نسبت به اکثریت رشته ها و حرفه ها  است (حتی گاهی نیاز به تحقیق و تفحص ندارد، بعضی چیزها را انسان از درون درک می کند و نیاز به گفتن نیست) حال فجایع و معضلات اجتماعی که ما در ایران با آن روبرو هستیم را نیز به آن بیفزائید (مثل توسعه کمی و بیمحابای تولید مدرک و نه دانش یا دانشمند و آدم حرفه ای و متخصص)، ببینید چه ملغمه ای از آب در می آید.

بنظر رشته کتابداری هیچ نقش مفیدی در جامعه کنونی کشور ما ندارد. آموزش های داده شده در دانشگاهها به دانشجویان عملا هیچ کاربردی در بازارکار ندارد. تمام آموزه هایی که دانشجویان کتابداری در چهارسال تحصیل، آموزش می بینند را می شود به صورت یکسری کلاس های کارآموزی و در شش ماه به آنان آموزش داد. کتابداری امروز اصلا شباهتی به یک رشته ی دانشگاهی ندارد و بیشتر به یک «هنر» یا «فن» می ماند. بسیاری از موسسات آموزش خصوصی فنی و حرفه ای (مانند موسسات آموزش کامپیوتر ) می توانند اصول مهم این رشته را و تمام آنچه را که افراد برای کار در کتابخانه و دیگر مکانها نیاز دارند ظرف یک فرآیند شش ماهه تدریس کنند و در نهایت گواهینامه پایان دوره و مهارت کتابداری بدهند.

مبانی کاربردی و عملی رشته کتابداری در حال حاضر به شدت  فاقد تطبیق با نیازهای جامعه است.

بنظر می آید که این رشته چندان کاری برای جامعه کنونی انجام نمی دهد و از سوی دیگر حرفه کتابداری نیز آنگونه که باید در جامعه شناخته شده نیست و در همین راستا انجمن هم روز به روز بیشتر مفهوم خود را از دست می دهد.

شاید اندکی بدبینانه باشد ولی به نظرم اگر همایشی هم دراین رشته برگزار و کنفرانسی برقرار می شود و دوستانی مقالات و پژوهشهایی در این رشته دارند بیشتر به خاطر این است که باید برای تکمیل دوره ی کارشناسی ارشد یا دکتری و برای اینکه از غافله عقب نمانند و حرفی برای گفتن داشته باشند؛ مقاله ای ارائه دهند. اگر کسی سخنرانی می کند صرفاً برای اینکه اسم و رسمی داشته باشد تا در رزومه های استخدامی خود اسمی ببرد و چیزی برای گفتن داشته باشد، و همه اینها برای درمان دردی از جامعه نوشته نمی شود.
انجمن امروز اصولاً کاری برای رشته نمی کند و نه اینکه نخواهد بکند ( که البته شاید هم نمی خواهد بکند و نمی خواهند بکنند ! ) ولی به نظر اصولاً ضعف شدید خود رشته است که باعث می شود انجمن هم حرفی برای گفتن و کاری برای انجام دادن نداشته باشد ( البته بجز انجام همایش و برگزاری کارگاههای بیشتر بی فایده )
رشته ای که دائما فخر می کند که یکی از پیش قراولان تکنولوژی است و از جدیدترین تکنولوژیها برای در دسترس پذیرکردن بهتر منابع استفاده می کند نمی تواند با سرفصل های دروسی که امروزه در چارت های آموزشی مراکز آموزشی وجود دارد در جامعه کنونی حرفی برای گفتن داشته باشد و نابود شدندش ( و احیانا حذف شدنش از بین رشته های دانشگاهی ) محتمل است.
اگر انجمن مستمع ندارد برای این است که افراد نمی توانند علت رفتن به همایش را بفهمند. وقتی سخنرانی ها را با جامعه تطبیق می دهند می بینند کدامیک از سخنرانی ها به درد آینده کاریشان خواهد خورد و بدون رو دربایستی کدامیک می تواند شکمشان را سیر کند و برایشان ارزش کاری و متعاقبا مادی داشته باشد ؟! ( عناوین بعضی از سخنرانی ها و بیشتر پایان نامه ها را حتی با چندین بار خواندن هم نمی توان فهمید ! )
در پایان بر این نکته مجدد تاکید می کنم ، اینکه انجمن دردی از این رشته دوا نمی کند مشخص است و اینکه این رشته دردی از جامعه دوا نمی کند واضح و مبرهن. اما بنظر مشکل اصلی خود رشته ( و سرفصل های درسی آن ) است که حرفی برای گفتن در جامعه کنونی ندارد و بعد انجمنی که همایش هایش غالبا حرفی برای گفتن حتی در درون خود جامعه کتابداری ندارد.

قیاسی خالو، مجتبی. «ضعف انجمن همان ضعف رشته است». پایگاه تحلیلی خبری لیزنا. سخن هفته شماره 34. 13 تیر 1390.