داخلی
»مطالب کتابداری
»گفتگو
با تولید سیستم یکپارچه کتابخانه دیگر به هیچ شرکتی وابسته نخواهیم بود
به گزارش لیزنا، با توجه به اخبار کسب شده از کتابخانه های تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی کشور و تماس مکرر کتابداران این مجموعه ها و ابراز نگرانی از جایگزینی سیستم نرم افزاری کتابخانه، لیزنا مصاحبه ای اختصاصی با ليلي هاشمی، مدیرکل فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام داد که شرح آن در ذیل درج شده است:
لیزنا: بر اساس مستندات رسیده و تماس های کتابداران نهاد با لیزنا، به نظر می رسد این مجموعه قصد تغییر سیستم و پیاده سازی سیستم جدید خود را دارد. با توجه به مدت زمان کمی که این نرم افزار در کتابخانه های نهاد پیاده سازی شده است، لطفا دلایل آن را مطرح نمایید.
هاشمی: با توجه به اولویت اجراي طرح هاي فناوري اطلاعات در کتابخانه ها ، از سال 86 اجرای طرح جامع فناوری اطلاعات در کتابخانه های نهاد در برنامه های اجرایی قرار گرفت. هدف اصلی این طرح مکانیزاسیون کتابخانه ها ، ارائه خدمات متنوع الكترونيكي و ارتقای مطالعه مفید در کشور است.
اقدامات مهمی در این زمینه انجام گرفته است، از جمله آنها می توان به پورتال های اطلاع رسانی، وبلاگها، پیاده سازی اتوماسیون اداری در تمامی کتابخانه های زیر مجموعه این نهاد در سطح کشور اشاره کرد.
همچنین طرحهای مهم ملی دیگری نیز در این چند سال با موفقیت انجام شده است که تعدادی از آنها عبارتند از:
سامانه ملی کتاب من
سامانه اطلس جهت یافتن نزدیک ترین کتابخانه به کاربر
شبکه کتابخوانان حرفه ای جهت بوجود آمدن شبکه اجتماعی کتابخوانان
سامانه کتابخانه دیجیتال
سامانه ایستگاه های مطالعه
سامانه سامک که هدف اصلی آن خرید کتاب با نظر کتابدارن است
سامانه آمار تحت وب که با ارائه آمار آنلاين و بروز ، مبناي سیاست گذاري و هدايت فعاليت ها توسط مديران نهاد مي باشد .
سامانه طرح کتاب برتر
و سامانه خیرین کتابخانه ساز و ... .
هاشمی در ادامه به توسعه خدمات زیرساخت کتابخانه ها اشاره کرد و گفت: توسعه اینترنت پرسرعت در کتابخانه ها، افزایش رایانه ها از جمله فعالیت های دارای اولویت در چند سال گذشته بوده است. به طوري كه تفاهم نامه 3 جانبه اي ميان نهاد ، سازمان فناوري اطلاعات ايران و شركت مخابرات در رابطه با راه اندازي شبكه اختصاصي نهاد كتابخانه ها منعقد شده است .
در زمان اعلام رسمی مجموعه نهاد برای انتخاب نرم افزار بعضی از شرکتهای بزرگ نرم افزاری حضور نداشتند/ نرم افزار هم از نظر فنی و تخصصی کتابداری مورد تایید کارشناسان ما قرار گرفت.
لیزنا: لطفا اطلاعاتی درباره نحوه و روند انتخاب نرم افزار کتابخانه ای نهاد کتابخانه های عمومی کشور ارائه فرمائید.
هاشمی: در آن زمان و طی بررسی های فنی و تخصصی بعمل آمده و با توجه به شرایط کتابخانه های نهاد و تعدد و پراکندگی آنها نرم افزار فعلي بعنوان نرم افزار برگزیده انتخاب شد. البته تصميم نهاد براي انتخاب نرم افزار در قالب فراخوان اعلام رسمي شد كه برخي شركت ها در فراخوان نهاد شركت كردند و برخي از شركت هاي مطرح در اين حوزه هم انصراف خود را اعلام نمودند .
در آن زمان طبق شرایط تعریف شده و براساس ساختارها و فرآيندهاي مورد نیاز نهاد این نرم افزار از نظر فنی و تخصصی کتابداری مورد تایید کارشناسان ما قرار گرفت.
زمانی که میزان استفاده از آن افزایش یافت دیگر این نرم افزار جوابگو نبود/ عمل نکردن به تعهدات، عدم پیاده سازی امکانات مورد نیاز و همچنین پشتیبانی نامناسب باعث شد برای تولید نرم افزار اقدام شود
لیزنا: لطفا دلایل کنار گذاشتن این سیستم را توضیح دهید.
هاشمی: تکنولوژی در حال پیشرفت است و نیازهای مجموعه های ما نیز خاص می باشد. ما به سامانه ای نیاز داریم که به راحتی بتواند به تمامی کتابخانه ها خدمات بدهد و کاربران به سادگی بتوانند از امکانات آن بهره مند شوند. در نهاد قرار است ما به 3000 کتابخانه خدمات بدهیم.
در زمان تصمیم گیری خرید نرم افزار انتخاب نرم افزار فعلي بهترین انتخاب بود، اما زمانی که میزان استفاده از آن افزایش یافت دیگر این نرم افزار جوابگو نبود.
برای ما مهم است که سیستمی که در نهاد پیاده سازی می شود به نقطه نظرات کارشناسان و کتابداران ما احترام بگذارند، تکنولوژی های روز را استفاده کنند و پشتیبانی مناسبی داشته باشند و بتوانند رضایت کاربران ما را جلب کنند.
عمل نکردن به تعهدات، عدم پیاده سازی امکانات مورد نیاز و همچنین پشتیبانی نامناسب باعث شد که تیم فنی و تخصصی کتابداری ما تصمیم به طراحی نرم افزار اختصاصی نهاد بگيرد.
ما به نرم افزاری نیاز داریم که نظر کتابداران نهاد که با خواستها و نیازهای کاربران آشنا هستند را تامین نماید
لیزنا: همانطور که می دانید قبلا پروژه های مشابه پروژه نهاد در دانشگاه ها و سازمانهای کشور تعریف شده است که اغلب با شکست مواجه شده اند؛ لطفا در مورد توضیح بفرمائید که چه تمهیداتی اندیشیده شده است.
هاشمی: وضعیت نهاد را نمی توان با دانشگاه ها و سازمان ها سنجید. کارشناسان فنی و متخصصان بزرگ کتابداری در این مجموعه حضور دارند و ما تا به حال توانسته ایم پروژه های بزرگ ملی را به ثمر برسانیم. ما به نرم افزاری نیاز داریم که نظر کتابداران نهاد که با نیازهای کاربران آشنا هستند را تامين نمايد.
در پیاده سازی نرم افزار یکپارچه نهاد از نظرات خبرگان و کارشناسان بزرگ حوزه کتابداری استفاده می شود و این پروژه در حال حاضر در استان البرز مراحل آزمایشی خود را طی می کند و در صورت موفقیت می توانیم یک سیستم یکپارچه در سطح کشور داشته باشیم که به هیچ شرکتی دیگر وابسته نمی باشد.
ما سعی کرده ایم که همیشه با کمترین هزینه بهترین خدمات را ارائه نماییم
لیزنا: با تعریف پروژه جدید برای طراحی نرم افزار قطعا هزینه های زیادی بر دوش سازمان قرار می گیرد؛ لطفا در این مورد توضیح دهید.
هاشمی: تمامی سیستم ها می بایست امکانات مورد نظر را داشته باشند و هزینه های آن نیز می بایست معقول باشد. ما سعی کرده ایم که همیشه با کمترین هزینه بهترین خدمات را ارائه نماییم و در پياده سازي اين سيستم از توان تخصصي و دانش فني همكاران اداره كل فناوري اطلاعات نهاد كه داراي تحصيلات بالا ، توان تخصصي و سوابق مطلوب در حوزه فناوري اطلاعات مي باشند ، استفاده خواهيم كرد .
با توجه به عملی نشدن تعهدات آن شرکت ما تصمیم به طراحی سیستم یکپارچه کتابخانه ها گرفتیم
لطفا درباره دلیل اصلی کنار گذاشتن احتمالی نرم افزار فعلی و طراحی سیستم جدید توضیحاتی ارائه فرمائید.
هاشمی: اگر سرویس های نرم افزار ما دائما قطع باشد، در خدمات دهی کتابخانه ها مشکل ایجاد شود و امکانات مورد نظر ما را نداشته باشد و حاضر به پیاده سازی آن نیز نباشد باید چکار کرد؟ آیا نباید به کاربران خدمات ارائه داد؟
خدمات به کاربران از اولویتهای نهاد می باشد و نمی توانیم اگر شرکتی به ما خدمات نداد، ما هم خدمات به کاربرانمان را قطع کنیم. به همین خاطر با توجه به عملی نشدن تعهدات آن شرکت ما تصمیم به طراحی سیستم یکپارچه کتابخانه ها گرفتیم.
طرح جامع مربوط به سیستم یکپارچه کتابخانه ها تدوین شده است
لیزنا: لطفا در پایان چنانچه مطلب دیگری دارید بفرمائید.
هاشمی: طرح جامع مربوط به سیستم یکپارچه کتابخانه ها تدوین شده است و این سامانه می تواند در محیط وب به کاربران خدمات ارائه نماید. این سامانه با همکاری کتابداران در حال تکمیل می باشد. در نهاد پروژه های متعددی انجام شده است. بعضی ها در داخل نهاد و بعضی دیگر برون سپاری شده است. بسته به شرایط و ویژگی های مورد نظر اتخاذ تصمیم می شود که این پروژه ها داخلی یا برون سپاری انجام شود.
اگه همه مراحل کار رو دست کتابدارا می دادین این همه مشکل هم پیش نمیومد الان که کتابداران توانایی برنامه نویسی رو دارن باز این کارو به برنامه نویسا می دین اون هم بدون مشورت کتابدار واقعا که ؟!!!!!!!!!کتابدارا برا همه مشاوره اطلاعاتی می دن حتی بچه های نرم افزار اما شماهاهنوز به اونا اعتماد ندارین و حتی برا استخدام پست کتابدار از رشته های دیگه استفاده می کنین پس حقمونه عقب بمونیم اگه دقت کنین از وقتی کتابدارا تو کتابخونه زیاد شدن مراجعه هم زیاد شده.
ممنون از توجهت,راستش يه سوال برام پيش اومده اگه نهاد و يا هر شركت ديگه اى جاى شركت پيام مشرق بود و حق و حقوقش ضايع ميشد چيكار مىكرد؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
من فكر مىكنم اين شركت خيلى تا به حال صبر و نجابت كرده, و خداييش بايد قدر اينجور توليدات داخلى رو بدونيم هر چند كه ممكنه مشكلاتى هم باشه ولى به مرور زمان با استفاده از نرم افزارى كه تا اين حد كتابخونه ها رو با هم يكپارچه كرده در مياد و با پيشرفت تكنولوزى نيز مشكلات نرم افزار حل ميشه و قطعا اين طور پروزه ها نياز به حمايت هايىدارند, كه به نظر در اين پروزه حمايت دلگرم كننده اى صورت نگرفته, به اميد روزى كه بتوانيم با ارج نهادن به موقع به پروزه هاى انجام شده با حمايت هاى به موقع به توليد كنندگان و جوانان مرز و بوممان انگيزه بيشترى بدهيم نه اينكه آنها را نا اميد كنيم تا خودمان ...........
من نمی دونم اینا چطور با شرکت نرم افزاریون برخورد کردند، ولی نمیشه از یه شرکت خصوصی انتظار کار رایگان داشت.
در کل دنیا ما دو کمپانی ساخت هواپیمای مسافربری مطرح و حساب پس داده داریم: بوئینگ و ایرباس. حالا مثلا فرانسه یا ایالات متحده باید با هزار بهانه به صرافت ساخت یک مدل هواپیمای مسافربری جدید بیفتند؟
این چه بازیی است که بعضی موسسات کلان دولتی در می آورند برای سوزاندن کرورها پول مردم و بعد به دردسر انداختن کتابداران؟
قبل از انتخاب نرم افزار اصولا مطالعات لازم باید صورت پذیرد نه بعد از انتخاب و نصب و ... هزینه جلسات مکرری که با این آقا داشتید بحثهایی که گاها تا 11 شب در جلسات گذاشته میشد و اصراری که شما و نمایندگان آی تی تان برای خرید این نرم افزار داشتید و اصلا توجهی به نظرات کتابداران نهاد نمیدادید، و هرکه با این نرم افزار مخالفت میکرد در جلسات شرکتشان نمیدادید...
حالا یکدفعه چه شده که بعد از 3سال هزینه، تصمیم به جایگزیینی این نرم افزار افتادید، خدا را شکر که این نرم افزار پرنقص مشکلی به مشکلات نهاد اضافه نکرد اما شما برای این بیت المالها روزی باید پاسخگو باشید!!!
بنده کارشناس ارشد کتابداري و کتابدار کتابخانه عمومي هستم.
براي وضعيت نهاد کتابخانه هاي عمومي کشور بسيار متاسفم.جامعه کتابداري ايران داراي اساتيد برجسته و باتجربه بسياري است.با حفظ احترام براي اين تيم کارشناسي که دائم از آن نام مي برند بسيار مايلم بدانم اين تيم در زمان تصويب طرح هاي نهاد کجاست يا چه مي کند. در مدت خدمت در کتابخانه بارها و بارها شاهد تصميمات اشتباه و بي منطق بودم که نتيجه اي جز اتلاف بيت المال، وقت، انرژي و انگيزه کتابداران نداشته. از آينده اين روند بسيار نگرانم.
اميد که مسئولان چاره اي بينديشند.چون همين نقش کمرنگي که نهاد به آن تکيه مي کند جز آمار و ارقام [...] نيست. و بسيار متاسفم که خود مسئولان نهاد اين روند را به کتابداران و مسئولان تحميل نموده.
اين سيستم نيازمند بازنگري اساسي است. مگر در جامعه کتابداري فرد متخصصي نداريم که نهاد بايد به تدبير افرادي اداره گردد که هنرشان همان بي تدبيري است...
که اگر غير اين بود دنياي کتاب و مطالعه در ايران، امروز در چنين وضع اسفناکي نبود...
اما به نظرم بخش فناوری نهاد دید ضعیفی به نرم افزار کتابخانه دارد یعنی نگاه آماری صرف است و خدمات به کاربران تنها شعار است از آیتم های فعال در نرم افزار کاملاً مشخص است.
به نظرم نرم افزار پیام مشرق در نهاد به خوبی پیاده سازی نشده است یعنی در راستای خدمات به کاربران نیست و تنها دیدگاه سازمانی(آماری) به آن دارند و این شاید ناشی از ضعف حضور فعال و قدرمند کارشناسان کتابداری در بخش فنی این نرم افزار است!؟
خدایا به ما صبر بده با این همه تغیر و تحول در نرم افزار هر گز به نتیجه مطلوب در خدمات به کاربران نخواهیم رسید!؟
نهاد کار خاصی نکرده. بعد هم بحث یک نرم افزار با تراکنش بیش از یک میلیون در روزه نه یک سایت با مراجعه کننده بعضا 1000 نفری در روز.......
سرکار خانم هاشمی واقعا تکنولوژی تو این یکسال اینقدر تغییر کرد که مجبور به کنار گذاشتن شدید؟ بابا ایوالله خیلی پیشرفته این و کا خبر نداشتیم
می شه اسم کارشناسان خودتون را که یک سال پیش این برنامه را تایید کردند و شما هم به عنوان رئیس آی تی تایید کردید و خریدید اعام کنید که بگم جشنواره فارابی از آ«ها تقدیر کند
اگر شما واقعا اینکاره اید که می دانید حد پائین کاربری در استاندارد شورایعالی انفورماتیک ایران 5 سال است، چطور شده که شما یک ساله فضا براتون تنگ شد؟
يكي از ايرادات وارد به مديران محترم نهاد كتابخانه ها اين است كه در اجراي طرح هاي مختلف مانند تغيير سامانه طرح كتاب من ،سامانه پيام مشرق و ... از كتابداران دعوت ميكنند و نظرات آنها را مي پرسند . طرح را بصورت پايلوت در چند كتابخانه اجرا هم مي كنند و كتابداران نقاط ضعف و قوت برنامه ها را نيز به آنها اعلام مي كنند اما در نهايت نهاد فقط كار خودش را انجام مي دهد و هيچ توجهي به نظرات كتابداران كه در واقع كارشناسان واقعي اين نهاد هستند نمي كند . ماحصل همين است كه يك برنامه پس از يك سال بايد جمع آوري شود و مشكلات بوجود آمده هنوز برطرف نشده ، روز از نو و روز ي از نو .
باید اشاره شود نرم افزاری که بدون درنطر گرفتن نظرات کاربران و بهره برداران آن تولید شود عمر زیادی ندارد. پس برای بقای هر نرم افزار باید شرایط آن سازمان و نیازهای کاربران لحاظ گردد.
واقعا باید اون کسانی را که در تبریز این نرم افزار را آزمایش کردند توبیخ کرد چون بعد از 2 سال هنوز خیلی مشکلات اساسی داشت. مثل مشکل استفاده اجباری از بارکد که شش ماه طول کشید تا یک قسمت شماره ثبت به آن اضافه کنند.
این وسط تنها قشری که ضرر می کنند و باید تاوان ندانم کاری های دوستان نهادی را بدوش بکشند کتابداران هستند چرا که با هر نرم افزار عوض کردن کلی اطلاعات بهم می ریزد و باز دوباره باید ثبت کنند خدا هدایتشون کنه
دقیقا یک سال و نیم پیش بود که گفتند قرار است از نرم افزار پیام مشرق استفاده کنند... این در حالی بود که کتابخانه دانشگاه امیرکبیر به ضعف های متعدد نرم افزار پیام مشرق پی برده بود...
حالا چگونه در کمتر از شش ماه نهاد محترم توانسته یک سیستم یکپارچه طراحی کند.
بد نیست قبل از اجرای طرح هایتان کمی پژوهش و امکان سنجی و بررسی داشته باشید.
در عرض دو سال تغییر نرم افزار بار کاری سنگینی به کتابداران تحمیل می کند.
بهتر است بیشتر تامل کنند
تو این 1 سال و اندی یه نفس راحت نتونستیم بکشیم .:(
کاش اون کسایی که تصمیم گیرنده هستند
قبل اینکه کاری رو به کتابخانه ها تحمیل کنندبا درایت تصمیمی رو بگیرند
که کتابداران این همه دوباره کاری نکنند
اول کاوش. بعدش نمایه با انواع و اقسامش و در این دوسال گذشته هم پیام مشرق و اکنون ....
خدایا صبری به ما بده واز مدیران [...] به تو پناه می بریم...
فقط نمی دونم نهادچه جور می خواد جوابوجدان خودش و کتابدارانی که به زودی با تجربه 10 تا بیست ساله دچار انواع عوارض جسمی نظیر دیسک کمر ،مشکلات ریه و... میشن رو بده.
خوب ميشه كه نظر مسولان شركت را هم بپرسى و يه مصاحبه هم با آنها بذاريد.