برگزیدگان سیزدهمین جشنواره بین المللی کتاب سال رضوی معرفی شدند

به گزارش لیزنا، اختتامیه سیزدهمین جشنواره بین‌المللی کتاب سال رضوی به صورت محدود و متناسب با شرایط کرونایی، 29 تیرماه در تالار شیخ طبرسی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در مشهد برگزار شد و برگزیدگان خود را معرفی کرد.

در بخش اول با موضوع کتاب های چاپی با محوریت علوم و معارف رضوی، مناظرات امام رضا عليه السلام با علماي يهود اثر عليرضا ابراهيمی رتبه نخست را به خود اختصاص داد و جايگاه و نقش تمدني سادات در خراسان رضوي از قرن چهارم تا پايان قرن نهم هجري اثر اسماعيل رضايي برجكي حایز رتبه دوم شد.

آتش آذربایجان قبل از ظهور اثر حجت الاسلام و المسلمین مصطفی امیری، خودسازی در محضر عالمیان مهدی موعود(ع) اثرحجت الاسلام و المسلمین عباس استاد آقایی، بانوی اندلس اثرحجت الاسلام و المسلمین سید محمد صادق مصباح موسوی در این بخش شایسته تقدیر قرار گرفت.

در بخش کتاب های چاپی با محوریت تاریخ و سیره رضوی، اثر آیت الله نجم الدین طبسی (دام ظله) از قم با عنوان بررسي و نقد روايات يماني در منابع روايي شيعه و اهل سنت، اول شد و مهارت هاي زندگي در سيره رضوي اثر شهربانو مرداني از تهران رتبه دوم را به خود اختصاص داد.

رتبه سوم در این بخش نیز به کتاب مهدی: تحقیق در مورد ابعاد شخصی و شخصیتی امام زمان (عج) اثر حجت الاسلام و المسلمین سیدمهدی مجتهد سیستانی اختصاص یافت و تطبيق تاريخي ارشاد شيخ مفيد با متون اهل سنت و دوران امام حسن مجتبي(ع) تا امام زمان (عج) اثرحسن فضل شایسته تقدیر شد.

در بخش کتاب های چاپی با محوریت زیارت آسيب شناسي زيارت، با تمركز بر زيارت رضوي(از گردشگر تا زائر)، اثر حجت الاسلام و المسلمین دکتر محسن محمدي رتبه دوم و فرصت زيباي زيارت اثر حجت الاسلام و المسلمین محمدباقر پوراميني شایسته تقدیر شد.

در بخش کتاب های چاپی با محور حرم و اماکن متبرکه؛ دائرة المعارف آستان قدس رضوي جلد دوم (ش-ي) بنياد پژوهش هاي اسلامي رتبه نخست را به خود اختصاص داد و گروه دائرة المعارف و مهندسي قرارداد اجاره موقوفات در سنجه اصل رعايت غبطه وقف، اثر محمدجواد فخر، حجت الاسلام و المسلمین  دکتر سيدحسن وحدتي شبيري و عبدالرضا اصغري به رتبه دوم دست یافتند.

طب سنتي و گياهان دارويي در اسناد آستان قدس از دوره صفويه تا پايان قاجار وگنجینه مهر رضوی: بررسی مُهرهای موجود در اسناد آستان قدس رضوی اثر آمنه موسوي نیز در این بخش رتبه سوم را به صورت مشترک کسب کردند و اثر خادم تراز؛ چهل شايستگي خادم امام رضا عليه السلام از حجت الاسلام و المسلمین علي پاياب در این بخش شایسته تقدیر شد.

در بخش کتاب های چاپی با محور شعر در بخش: گردآوری، آه و آهن: گزيده اشعار رضوي به كوشش: رضا رحيمي عنبران مشهد رتبه دوم را به خود اختصاص داد و در بخش سرایش، چشمه گوهر: چهل حديث منظوم رضوي و چهل رباعي سروده: محمدجواد رتبه سوم را به خود اختصاص داد.

در بخش کتاب های چاپی با محور ادبيّات داستاني و نمايشي، مرحوم استاد سعید تشکری با اثر دو رگه و مجید پور ولی کلشتری با اثر جاده بهشت رتبه دوم را کسب کردند و سعيد محمدي با اثر مرثيه ابوعتا و محمد رضا هوری با اثر هادی از ایلام مشترکا سوم و مصطفي خدامي با اثر واگن مخصوص، شایسته تقدیر شد.

در بخش کتاب های چاپی با محور کودک و نوجوان، ده قصه از امام زمان(عج) برای بچه ها اثرفریبا کلهر و چهل حديث چهل تصوير اثر مهدوي از حجت الاسلام و المسلمین عليرضا افشاري مقدم رتبه دوم، مسافران شب برفي خانم كِلر ژوبرت رتبه سوم و 8 قصه از امام جواد(ع) به روايت: حسين فتاحي شایسته تقدیر شد.

در بخش کتاب های دیجیتال و گویا، رتبه نخست تقدیر از انتشارات شرکت به نشر، برای تولید 11 اثرکتاب صوتی با انتخاب کتاب های موقف، اعترافات غلامان، راز آن بوي شگفت، صبح روز عيد و ماه غريب و رتبه سوم تقدیر از انتشارات صاد، برای تولید كتاب صوتي چهل ويكم صورت گرفت.

در بخش پایان نامه، تحلیل دلالی روایات تفسیری امام هادی علیه السلام و مؤیّدات قرآنی و روایی آن اثر حجت الاسلام و المسلمین دکتر روح اله پورعابدین رتبه دوم را به خود اختصاص داد و اثر مضمون شناسی احادیث امام رضا (ع) در باب امامت از فاطمه سادات هاشمی شایسته تقدیر قرار گرفت.

دلم جزء امانات حرم شد اثر علی گردویی، دسته کلیدت را به ماه بیاویز از حشمت بیگم سیدموسوی و گوشه ای از قلب من، اثر خانم تینا ماری هاسکی در بخش آثار چاپ نشده شایسته تقدیر قرار گرفت.

در بخش ناشران فعّال؛ ناشر بوستان کتاب، از حجت الاسلام والمسلمین محمدباقر انصاری مدیر عامل آن و ناشردانشگاه علوم اسلامی رضوی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر خیاط تقدیر شد.

دربخش بین‌الملل آثار نگارش یافته به زبان های زنده(غیرفارسی) و پر مخاطب جهان، از معاونت تبلیغات اسلامی برای چاپ کتاب های:نشانی بهشت (به زبان انگلیسی)، عطر خوش هدایت به زبان انگلیسی، نسیم با طراوت از سیره رضوی به زبان ترکی استامبولی، عطر خوش هدایت از زبان شمس الشموس، تقدیر به عمل آمد.

همچنین از دانشگاه علوم اسلامی رضوی برای چاپ اعتقاد ما به زبان فرانسوی نیز تقدیر به عمل آمد و  رضائی آل محمد صلی الله علیه وآله وسلم )به زبان اردو ) ارشاد العصر جعفری از پاکستان نیز شایسته تقدیر شد.

جایزه سراج این دوره از جشنواره کتاب سال رضوی نیز به ( نهضت ترجمة معکوس در راستای رهنمودهای مقام معظم رهبری مدظله العالی) آقای پروفسور خسرو قاسم از کشور هندوستان به عنوان برترين اثر ترجمه شده از زبان فارسي به زبان هاي زنده و پُرمخاطب جهان اختصاص یافت.

جایزه عالم آل محمد(علیه السلام) نیز در این دوره از جشنواره به شرکت انتشاراتی عرفان مدیر عامل مهدی جوزپه آییلو از ایتالیا اختصاص پیدا کرد.

همچنین در این دوره از جشنواره کتاب سال رضوی از کتاب های سیره امام رضا(علیه السلام) در رویارویی با تعارض های خاندان علوی اثر فاطمه ایزدشناس و زیارت حضرت رضا(علیه السلام) به روایت اهل سنت سندی اثر دانیال محزون رونمایی شد.

بیانیه هیأت داوران سیزدهمین جشنوارۀ بین‌المللی کتاب سال رضوی

بیانیه هیأت داوران سیزدهمین جشنوارۀ بین‌المللی کتاب سال رضوی در مراسم اختتامیه این جشنواره بیانیه را بدین شرح منتشر کرد:

ستایش و سپاس، مخصوص خدای حکیم و آگاهی است که هر آنچه در آسمان‌ها و زمین است، همه ملک اوست. و درود بر پیامبر اُمّی صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم که کتاب وحی الهی، معجزۀ جاودانۀ اوست. و صلوات بر خاندان پاک او که مفسّران بی‌عیب و خطای کتاب خداوند، و تبیین‌گران سنّت فرستادۀ حق هستند.

پیشانی خشوع و شکر بر زمین قدسیِ حریم عالِم آل محمد علیهم‌السلام در برابر خداوند می‌ساییم که توفیق داد سیزدهمین جشنوارۀ بین‌المللی کتاب سال رضوی را تا این مرحله همراهی کنیم. قافلۀ این جشنواره در حالی سیزدهمین منزل خود را پشت سر می‌گذارد که به اتقان، نظم و استحکام ویژه‌ای دست یافته‌است.

در این دوره از این رقابت بزرگ علمی، 410 اثر به دبیرخانه رسید که از این میان، 382 عنوان کتاب چاپی، 11 عنوان پایان‌نامه، 12 عنوان کتاب گویا و 5 عنوان نمایش‌نامه و فیلم‌نامۀ چاپ‌نشده است. همچنین حدود 120 اثر از این آثار، از تولیدات مؤسّسه‌ها و انتشارات وابسته به آستان قدس رضوی است و بقیۀ آثار را دیگر ناشران و مؤسّسه‌های داخل و خارج کشور تولید کرده‌اند.

از نظر موضوعی نیز 180 اثر مربوط به امام علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام، 60 اثر مربوط به خاندان آن حضرت (امام موسی بن جعفر علیه‌السلام، ائمۀ ابن الرضا، امام محمد بن علی الجواد، امام علی بن محمد الهادی و امام حسن عسکری علیهم‌السلام و همچنین مادر، خواهران و برادران حضرت رضا علیه‌السلام)، 75 اثر مربوط به امام مهدی عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف و موضوع مهدویّت، 12 اثر مربوط به حرم مطهّر و اماکن متبرّکۀ آستان قدس رضوی، 20 اثر مربوط به حوزۀ زیارت و 63 اثر نیز غیرِمرتبط با موضوع جشنواره بوده‌است.

در این دوره از جشنواره، آثار رسیده در پنج مرحله ارزیابی شد. در مرحلۀ نخست، آثار از حیث تطابق موضوعی و داشتن شاخص‌های اوّلیه، بررسی و غربالگری شد و 199 اثر به مرحلۀ دوم راه یافت. در مرحلۀ دوم، هر یک از آثار راه‌یافته به این مرحله را یکی از داوران تخصّصیِ بخش مربوطه ارزیابی کرد و در صورت کسب نمرۀ مناسب، در مرحلۀ سوم، داور تخصّصی دوم و در پاره‌ای از موارد، داور تخصّصی سوم نیز آن اثر را ارزیابی کرد. پس از آن، در مرحلۀ چهارم، جلسه‌های تخصّصی هیأت داوران تشکیل شد و داوران هر بخش در خصوص آثار برتر بخش مربوطه به رایزنی و تبادل نظر پرداختند. در مرحلۀ پنجم نیز آثار برگزیده در هیأت علمی بررسی شد و 37 اثر برای دست‌یابی به رتبه‌های برتر، رأی هیأت علمی را به دست آوردند.

هیأت داوران و هیأت علمی جشنواره، مراتب ذیل را در خصوص سیزدهمین جشنواره متذکّر می‌شود. امید است که پژوهشگران و مؤسّسه‌های پژوهشی، بذل عنایت ویژه‌ای بنمایند.

1) کتاب‌های دینی متناسب با وضعیّت فعلی جامعۀ جهانی و جریانات فکری در سطح ملّی بسیار اندک است. لازم است که به سیرۀ اجتماعی امامان هُدی علیهم‌السلام، توجّه ویژه‌ای مبذول شود و به تبیین معارف دینی و دفع شبهه‌ها پرداخته شود؛ همان‌گونه که مقام معظّم رهبری، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای مُدَّظلّه‌العالی فرمودند: «مقولۀ دیگری که ما در آن کم‌کاری داریم که شاید باورکردنی هم نباشد، کتاب‌های دینی است. مثل این‌که ما روی کتاب‌های دینی و مسائل اسلامی متأسفانه کم کار می‌کنیم. این متون اسلامی، بسیار ارزشمند است. ما به کتاب‌هایی در ردیف کتاب‌های شهیدمطهّری احتیاج داریم که مسائل اساسی اسلام را با یک بینش صائب و به دور از کج‌رَوی و افراط و تفریط، با زبانی قابلِ‌فهم برای قشرهای متوسّط جامعه ـ که نه دانشمندان و نه اندیشمندن را ملاک می‌گیریم، نه سطوح خیلی پایین‌تر را ـ ... تبیین کند». در این میان، علاوه بر محتوا به قالب‌ها نیز باید توجّه شود و در زمینۀ کتاب‌های دیجیتال و گویا، تلاشی مضاعف صورت گیرد.

2) با توجّه به نقش معارف اسلامی، به‌ویژه موضوع مهدویّت و همچنین سیرۀ رضوی در ایجاد تمدّن نوین اسلامی، خودسازی و جامعه‌پردازی، لازم است که به این جنبه، توجّه ویژه‌ای شود.

3) میزان آثار تولیدی دربارۀ «زیارت»، چشمگیر نیست. بسیار مطلوب است که به این موضوع توجّه ویژه‌ای شود.

4) از پژوهشگران تقاضا داریم در راستای تقویت زیارتِ بامعرفت و ایجاد تناسب میان جنبه‌های عقلانی و احساسی زیارت، ما را یاری کنند.

5) میزان آثار تولیدی دربارۀ امام رضا علیه‌السلام به سایر زبان‌ها و انتشار چنین آثاری در سایر کشورها، متناسب با نیازها نیست بلکه بسیار کم است. از یک سو، از آستان قدس رضوی به‌عنوان پرچم‌دار نشر معارف رضوی درخواست داریم در این باره بیش از پیش اهتمام کند و با تقویت جوایز پیش‌بینی‌شده در جشنوارۀ بین‌المللی کتاب سال رضوی، از جمله «جایزۀ عالم آل محمد صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم»، «جایزۀ سراج» و «جایزۀ بین‌الملل» و تبدیل این جایزه‌ها به یک برند، نهضتی را در این حوزه در جهان ایجاد کند. از سوی دیگر، آثار بسیار خوبی، به‌ویژه در حوزۀ داستان و رُمان به این جشنواره ارائه می‌شود که قابلیّت ترجمه به سایر زبان‌ها را دارد؛ حتّی بعضی از مؤسّسه‌ها پیشنهاد ترجمه و چاپ برخی از این آثار را در برخی کشورها داده‌اند که نیاز است از یک سو، صاحبان این آثار با نگاهی غیرِتجاری و به‌منظور تبلیغ دین به این امر کمک کنند و از سوی دیگر، آستان قدس رضوی، برنامۀ ویژه‌ای را در این خصوص تعریف کند.

6) امام رضا علیه‌السلام، منادی وحدت در میان مسلمانان هستند. بسیاری از فرقه‌های اسلامی، به‌ویژه برخی از فرقه‌های متصوّفه، خود را منتسب به آن امام هُمام می‌دانند. به همین دلیل، ضرورت دارد که پژوهشگران برای تقویت وحدت مسلمانان به تبیین معارف عالم آل محمد علیه‌آلاف‌التحیّةوالثناء بپردازند و جنبه‌های گوناگون شخصیتی امام هشتم علیه‌السلام را از دیدگاه سایر مذهب‌ها، به‌ویژه متصوّفه، تشریح کنند.

7) بارگاه ملکوتی امام هشتم علیه‌السلام به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مراکز زیارتی می‌تواند در جهان به‌خوبی معرفی شود و آثار فراوان و ارزشمندی را در توجّه سایر ملل به اهل بیت علیهم‌السلام و تقریب ادیان در پی داشته باشد. از پژوهشگران درخواست می‌کنیم که عنایت ویژه‌ای به معرفی این مرکز زیاتی به جهانیان داشته باشند و به مقولۀ زیارت در بین ادیان بپردازند.

8) شایسته است که آستان قدس رضوی به‌عنوان پرچم‌دار نشر معارف رضوی، نسبت به تأسیس «اتّحادیۀ بین‌المللی ناشران رضوی» اقدام کند و هر ساله در قالب این جشنواره، اقدام به برگزاری مجمع عمومی این اتّحادیه کند. امید است که همۀ ما از خدمت به نشر معارف اهل بیت علیهم‌السلام و نجات جاهلان از چنگال شیاطین مستکبر، به‌ویژه دستگاه دروغ‌پراکنی و شبهه‌افکنی استعمار، ذخیرۀ بزرگی برای آخرت خود به دست آوریم.

امام رضا علیه‌السلام نیز در این باره می‌فرمایند: «بهترین توشه‌ای که شخص دانشمندِ دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره می‌کند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت،] وقتی از قبر برخیزد، صفوف فرشتگانی را مشاهده می‌کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیده‌اند و او را با بال‌های خود بلند کرده، به عمارت مخصوصش در بهشت حمل می‌کنند».

 خبرنگار: مهسا فردحسینی