مدیریت شرایط کرونا،باعث ایجاد تعادل در ارائه خدمات و سلامت کتابداران و کاربران کتابخانه‌ها است

به گزارش لیزنا، وبینار «کتابخانه ها در خدمت نسل ها، ارائه تجربه کتابخانه های صربستان در دوران همه گیری کرونا» در قالب هشتمین پیش نشست همایش بین المللی طراحی و توسعه خدمات کتابخانه های عمومی؛ ایده ها، الگوها و تجربه ها با حضور یاسمینا نینکو، رئیس کتابخانه شهری بلگراد و عضو سابق کمیته دائمی در بخش کتابخانه های کلان شهری ایفلا، بعدازظهر چهارشنبه 18 اسفندماه به میزبانی شهر شیراز برگزار شد.

یاسمینا نینکو در این وبینار با اشاره به تاریخچه کتابخانه صربستان عنوان کرد:  این کتابخانه در سال 1832 تاسیس شد و مجموعه ای از کتاب ها مجلات ، نقشه های قدیمی و مجموعه های خاص دارد که سالانه یک میلیون نفر سالانه از کتابخانه بازدید می کنند و قریب به دو میلیون کتاب امانت داده می شود.

نینکو بیان کرد: کتابخانه برای کشور ما، برای فرهنگ و مردم ما بسیار مهم است. در صربستان در هر شهری کتابخانه داریم و حدودا 180 کتابخانه در کشور وجود دارد که زیر نظر کتابخانه ملی فعالیت می کنند. کتابخانه  در صربستان جز مراکز فرهنگی به شمار می رود و سالانه در کتابخانه ها برنامه های فرهنگی مختلف از جمله نمایشگاه ها و رویدادهای فرهنگی مختلف برگزار می شود به طوریکه به صورت میانگین بیش از 3 هزار برنامه فرهنگی سالانه د ر کتابخانه ها به اجرا در می آید.

رئیس کتابخانه شهری بلگراد به همه گیری کرونا اشاره کرد و گفت: که در طول دو سال تغییرات زیادی در شکل و ساختار بسیاری از کارها ایجاد شده است. در حال حاضر در موج پنجم اومیکرون هستند اما شرایط در کتابخانه ها نرمال است و فعالیت خود را با رعایت پروتکل های بهداشتی ادامه می دهند.

وی تصریح کرد: با شروع همه گیری نحوه فعالیت کتابخانه ها تغییر کرد و فعالیت‌های مستقیم و فیزیکی کاهش یافت و گروه های مطالعه متوقف شد، اما خیلی زود کتابخانه ها توانستند خود را با شرایط هماهنگ کنند.  اما پس از چند ماه به توصیه وزارت فرهنگ صربستان فعالیت ها برقرار شد و مجوز حضور افراد در اتاق های مطالعه اول به تعداد 20 نفر صادر شد که بعداَ به 100 نفر رسید.

یاسمینا نینکو با اشاره به اینکه در دوران همه گیری ارائه خدمات آنلاین  در دستور کار قرارگرفت،گفت : خدمات آنلاین در همه گیری کرونا در ارائه خدمات کتابخانه ای تغییرات بسیاری را ایجاد کرده است و در کتابخانه شهری بلگراد نیز پروژه های مختلفی برنامه ریزی و به صورت آنلاین اجرا شد. از جمله، «پروژه کتابخانه های دیجیتال» بود که در این برنامه مجموعه 633 عنوان کتاب در دید مراجعه کنندگان به صورت آنلاین قرار گرفت که نه تنها اعضای کتابخانه ها بلکه تمامی افراد می توانستند به صورت تمام متن به این کتابها دسترسی داشته باشند.

وی با اشاره به اینکه در پروژه دیگر کتابداران در زمینه های مختلف سیر مطالعه را به مردم معرفی می کردند، گفت: پروژه « من می خوانم خوب که چی؟» برای کودکان و پروژه کتابخانه دیجیتال و بستر آواداک نیز در این دوران صورت گرفت. همچنین در پروژه دیگر کتابخانه ها در بیمارستان های موقت حضور یافتند تا مردم و بیماران در بیمارستان ها وقت خود را با مطالعه سپری کنند.

عضو سابق کمیته دائمی در بخش کتابخانه های کلان شهری ایفلا تاکید کرد: در کتابخانه های صربستان یک دپارتمان بسیار خاص وجود دارد که کتابداران در آن به طراحی و توسعه برنامه های  فرهنگی می پردازند و از طریق شبکه های اجتماعی برنامه ها را اطلاع رسانی می کنند. برنامه های فرهنگی در پلت‌فرم های دیجیتالی انجام شد و از طریق یوتیوب و اینستاگرام و یا افراد مشهور اطلاع رسانی می‌شود تا با مراجعه کنندگان در فضای مجازی ارتباط بیشتری داشته باشیم.

وی با اشاره به پروژه آنلاین «مسابقه عکاسی» تصریح کرد:  در این رویداد از شرکت کنندگان خواسته شده که از کتاب مورد علاقه خود عکاسی و در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارند. پروژه اتاق های مطالعه مجازی پروژه دیگری بود که در این اتاق های مجازی درباره شاعر یا کتاب مورد علاقه خودشان صحبت می کردند. در پروژه ای دیگر کتابخانه با دعوت از نویسندگان پادکست هایی را برای شبکه های اجتماعی تولید می‌کرد. علاوه بر این نشست هایی با موضوع شعرخوانی و معرفی کتاب به صورت آنلاین برگزار شد.

یاسمینا نینکو به استودیو ضبط پادکست های کتابخانه اشاره و اضافه کرد: ساختمان این استودیو از قرن 19 وجود دارد و گنجینه ا رزشمندی از میراث شهر شامل کتاب های بسیار خاص و اسناد و مدارک شهر بلگراد است و با همه گیری کرونا این کتاب ها به صورت دیجیتال در معرض دید عموم قرار گرفت.

وی اضافه کرد: در پروژه دیگری با عنوان" بلگراد در آیینه گذشته" از مردم خواسته شد تا عکس های قدیمی ، اشیا و تاریخچه بلگراد در مودر گذشته بلگراد بفرستند که مجموعه بسیار ارزشمندی درباره این شهر در این پروژه به دست آمده است. همچنین در پروژه دیگر سلبریتی ها ویدئوهایی را با موضوع تاریخ و فرهنگ و هنر تهیه و در شبکه های اجتماعی منتشر می کردند.

رئیس کتابخانه شهری بلگراد در ادامه سخنان خود عنوان کرد: کتابخانه ها بر اساس مسئولیت اجتماعی موظف شدند با سازمان بهداشت عمومی بلگراد همکاری کنند و بهداشت عمومی را به مردم ابلاغ کنند. مهم ترین نقش کتابخانه ها در کرونا ایجاد پوسترهایی بود که با کمک آن ها می توانستند به عموم یاد دهند که چگونه در برابر کرونا از خود محافظت کنند و به افزایش سطح دانش عمومی در این باره پرداختند.

یاسمینا نینکو در پایان تصریح کرد: ما همچنان در دوران کرونا هستیم و این موضوع تاثیر بسیاری بر روی نحوه مدیریت کتابخانه ها دارد. مدیریت و برنامه ریزی در این شرایط بسیار مهم است چون باعث ایجاد تعادل در ارائه خدمات و سلامت کتابداران و کاربران کتابخانه ها شده است.